Naddniestrze: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Wyznania: drobne techniczne |
m Bot: Dodanie tytułów do linków w przypisach (patrz FAQ); zmiany kosmetyczne |
||
Linia 62:
|commons = Category:Transnistria
}}
[[Plik:Naddniestrze pl.png|
'''Naddniestrze''', Pridniestrowie, oficjalnie '''Naddniestrzańska Republika Mołdawska''' ([[język mołdawski|mołd.]] ''Република Молдовеняскэ Нистрянэ'', [[język rosyjski|ros.]] ''Приднестровская Молдавская Республика'', [[język ukraiński|ukr.]] ''Придністровська Молдавська Республіка'') – [[Państwa nieuznawane|państwo nieuznawane]] ze stolicą w [[Tyraspol]]u, obejmujące tereny położone na lewym brzegu [[Dniestr]]u oraz prawobrzeżne miasto [[Bendery]] (Tighina). Jest to pas ziemi o długości około 200 km i średniej szerokości około 12–15 km (najmniejsza szerokość 6 km, największa 38 km<ref>Według Map Google.</ref>). Państwo jednostronnie oderwało się od Mołdawii 2 września 1990, deklarując pozostanie w składzie Związku Radzieckiego, podczas gdy Mołdawia wystąpiła z niego 23 czerwca tego roku. Pełną niepodległość ogłosiło 5 grudnia 1990 r.<ref>J. Solak, ''Mołdawia: republika na trzy pęknięta. Historyczno-społeczny, militarny i geopolityczny wymiar "zamrożonego konfliktu" o Naddniestrze'', Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2014, {{ISBN|9788377809976}}, s. 97-98.</ref> Jest uznawane wyłącznie przez [[Abchazja|Abchazję]] i [[Osetia Południowa|Osetię Południową]]. Na arenie międzynarodowej Naddniestrze jest traktowane jako region autonomiczny Mołdawii, jej integralna część.
Linia 88:
== Podział administracyjny ==
[[Plik:Naddniestrze-administracja.png|
Naddniestrze jest podzielone na 7 rejonów (w tym dwa miejskie):
# [[Rejon Kamionka]]
Linia 99:
== Historia ==
[[Plik:Massr map.png|
[[Plik:Transnistria WW2.svg|
=== Do XIX wieku ===
Linia 122:
=== Okres powojenny ===
[[Plik:Igor Smirnov.jpg|
[[Plik:Transnistria license plate 2009.jpg|
Aż do 1989 r. Naddniestrze było zwykłą częścią [[Mołdawska Socjalistyczna Republika Radziecka|MSRR]]. Zaniepokojenie Naddniestrzan pojawiło się w latach 1989–1990, a wywoływał je forsowany przez [[Front Ludowy Mołdawii]] plan zjednoczenia z [[Rumunia|Rumunią]] oraz próba wprowadzenia języka mołdawskiego (rumuńskiego) jako jedynego języka urzędowego. Do tej pory język rosyjski pełnił w Mołdawii rolę języka ponadnarodowego, który umożliwiał sprawne funkcjonowanie wieloetnicznej republiki (posługiwali się nim [[Mołdawianie]], [[Rosjanie]], [[Ukraińcy]], [[Gagauzi]], [[Bułgarzy besarabscy|Bułgarzy]] i inni).
=== Secesja ===
[[Plik:Transnistria-map.png|
{{Osobny artykuł|Wojna o Naddniestrze}}
Po rozpadzie ZSRR i wprowadzeniu mołdawskiego jako jedynego języka urzędowego, zaczęły się odzywać głosy wołające o autonomię nie tylko dla zamieszkanego w znacznej mierze przez Rosjan i Ukraińców Naddniestrza, ale i dla obszarów zamieszkanych przez mniej licznych Gagauzów na południu kraju.
Linia 182:
=== Wyznania ===
Wedle statystyk, 91% mieszkańców Naddniestrza przynależy do [[Cerkiew prawosławna|cerkwi prawosławnej]] a 4% do [[Kościół katolicki|kościoła katolickiego]]<ref>
== Gospodarka ==
Linia 195:
Waluta Naddniestrza, rubel naddniestrzański, nie jest wymienialna w żadnym kraju.
[[Plik:Pridniestrowie coin.jpg|
8 milionów [[rubel naddniestrzański|rubli naddniestrzańskich]] wybito w r. 2004 w polskiej Mennicy Państwowej (po zmianie nazwy w 2005 – [[Mennica Polska]]). Doszło na tym tle do dyplomatycznych kłopotów pomiędzy Polską, Ukrainą i Mołdawią, bowiem Republika Naddniestrzańska nie jest państwem uznawanym w świecie; przedstawiciele mennicy twierdzili, że zamówiono u nich wyprodukowanie żetonów, a nie środków płatniczych, i że jest to przedsięwzięcie czysto komercyjne<ref>{{cytat|ze sprawozdania Rady Nadzorczej Mennicy|''(...) o zaprzestaniu współpracy z Bankiem Republiki Naddniestrzańskiej w zakresie dostaw żetonów z uwagi na próby politycznego uwikłania Spółki w zakresie działalności, która ma czysto handlowy charakter''}} ([https://www.mennica.com.pl/_fileserver/item/1500243]).</ref>.
|