Stanisław Dąbek: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne
literówka
Linia 37:
Był kolejno dowódcą II batalionu [[14 Pułk Piechoty Ziemi Kujawskiej|14 Pułku Piechoty]] oraz w [[8 Pułk Piechoty Legionów|8]] i [[7 Pułk Piechoty Legionów|7 Pułku Piechoty Legionów]]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 378. lokatą w korpusie oficerów piechoty<ref>Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 8 czerwca 1922 roku, Zakłady Graficzne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1922, s. 33.</ref>.
 
1 grudnia 1924 roku został awansowany na [[podpułkownik]]a ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 roku i 100. lokatą w korpusie oficerów piechoty<ref>''Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych'' z 17 grudnia 1924 r., Nr 131, s. 732.</ref>. Z dniem 1 maja 1925 roku został odkomenderowany na trzy miesiące z 8 do 7 Pułku Piechoty Legionów, w celu „czasowego pełnienia obowiązków dowódcy pułku w zastępstwie”{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 49 z 1 maja 1925 roku, s. 237}}. 11 marca 1926 roku został przesunięty ze stanowiska dowódcy I batalionu na stanowisko zastępcązastępcy dowódcy 7 pp Leg. w [[Chełm]]ie{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 13 z 11 marca 1926 roku. Dodatek „Obsada personalna przysposobienia wojskowego”, s. 10}}. Od 3 lutego 1928 był słuchaczem III unifikacyjnego trzymiesięcznego kursu dowódców pułków w Doświadczalnym Centrum Wyszkolenia w Rembertowie<ref>''Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych'' z 20 stycznia 1928 r., Nr 2, s. 9.</ref>. W 1928 wyznaczony został na stanowisko komendanta Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty Nr 4 w Tomaszowie Mazowieckim<ref>Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 11 z 24.07.1928 r.</ref>. Od 1929 do 1930 pełnił funkcję komendanta [[Szkoła Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie|Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty]] w Zambrowie<ref>''Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych'' z 23 grudnia 1929 r., Nr 20, s. 378.</ref>. Z dniem 15 lipca 1930 roku został wyznaczony na stanowisko dowódcy 7 Pułku Piechoty Legionów w Chełmie<ref>''Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych'' z 18 czerwca 1930 r., Nr 11, s. 206.</ref>{{odn|Rocznik Oficerski|1932|s=19, 537}}. 10 grudnia 1931 roku otrzymał awans na pułkownika ze starszeństwem z 1 stycznia 1932 roku i 9. lokatą w korpusie oficerów piechoty<ref>''Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych'' z 11 grudnia 1931 r., Nr 10, s. 395.</ref>. Jako dowódca pułku wdał się w spór z inspektorem armii gen. [[Stefan Dąb-Biernacki|Dąb-Biernackim]], występując przeciwko faworyzowaniu żołnierzy o przeszłości legionowej. W wyniku tego w 1937 roku został przeniesiony i objął dowództwo [[52 Pułk Piechoty Strzelców Kresowych|52 Pułku Piechoty Strzelców Kresowych]] w Złoczowie.
 
W przededniu [[II wojna światowa|II wojny światowej]], 23 lipca 1939 został wyznaczony dowódcą [[Morska Brygada Obrony Narodowej|Morskiej Brygady Obrony Narodowej]] i p.o. dowódcą [[Lądowa Obrona Wybrzeża|Lądowej Obrony Wybrzeża]]. Jako osoba o wielkiej pracowitości i dużej inwencji organizacyjnej podjął aktywne prace nad umocnieniem pozycji obronnych i wzmocnieniem uzbrojenia podległych mu jednostek. W wyniku jego działalności stan liczebny polskich oddziałów w rejonie Gdyni wzrósł z 5 tys. do 15-18 tys. ludzi. Postawione LOW zadania przewidywały utrzymanie przez 3 dni przedpola Gdyni, a następnie 7-dniową obronę Kępy Oksywskiej jako ostatniego bastionu obrony. Podczas [[Kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej]] płk Dąbek dowodził aktywnie całością sił lądowych zgromadzonych wokół [[Gdynia|Gdyni]], organizując wypady zaczepne. W nocy 1/2 i 3/4 września zaatakował nieprzyjaciela w rejonie Gdynia-Kolibki-Osowa, usuwając jego nacisk z kierunku południowego, a 6/7 i 7/8 września zarządził atak na osi Nowy Dwór Wejherowski - Wejherowo. Planowane na 12 września przeciwnatarcie 3 batalionów na osi Zagórze - Reda, mające na celu odrzucenie sił nieprzyjaciela na północ i rozdzielenie jego sił, na skutek błędów w realizacji postawionych zadań zakończyły się fiaskiem. Wobec przeważających sił [[Wehrmacht]]u i odcięcia wojsk polskich na [[Wybrzeże|Wybrzeżu]] od pozostałej części kraju Dąbek podjął decyzję o ewakuacji pozostałych w jego ręku sił (9-10 tys. osób) na [[Kępa Oksywska|Kępę Oksywską]]. Wieczorem 19 września 1939 w rejonie Babich Dołów, w obliczu nieuchronnej klęski, odebrał sobie życie strzałem w głowę, nakazując zarazem niezwłoczne zaprzestanie walki po jego śmierci. Skromną uroczystość pogrzebową, po której pułkownik został pochowany w grobie w okolicach Zakładu Kwarantannowego, poprowadził<ref>”Błogosławiony ks. kmdr ppor Władyslaw Miegoń pierwszy kapelan Marynarki Wojennej II RP” str. 62</ref> [[Władysław Miegoń|ks. kmdr ppor. Władysław Miegoń]] – pierwszy kapelan Marynarki Wojennej. W dniu 23 października 1946 roku na „cmentarzu Babi Dół” odbyły się ekshumacje, m.in. płk Dąbka<ref>Protokół nr 7 z ekshumacji zwłok znajdujących się na terenie Babi Dół</ref>. Natomiast 30 października 1946 roku odbył się uroczysty pogrzeb dowódcy [[Lądowa Obrona Wybrzeża|Lądowej Obrony Wybrzeża]] oraz jego sześciu współtowarzyszy broni<ref>Dziennik Bałtycki nr 302 z 2 listopada 1946 r.</ref>. W dniu 30 sierpnia 1957 roku na grobie pułkownika Dąbka na Cmentarzu Obrońców Wybrzeża w Redłowie została odsłonięta płyta nagrobna z wyrytymi słowami „Pokażę Wam jak Polak walczy i umiera”<ref>Dziennik Bałtycki nr 208 z 1 i 2 września 1957 r.</ref>. Dla upamiętnienia miejsca śmierci pułkownika w dniu 19 września 1974 roku w Babich Dołach została odsłonięta tablica pamiątkowa. W uroczystości tej uczestniczyła żona pułkownika, Irena Dąbek. Tablicę wykonała Odlewnia Stoczni Marynarki Wojennej. Miejsce to nie jest ogólnie dostępne, gdyż znajduje się na terenie [[43 Baza Lotnictwa Morskiego|43 Bazy Lotnictwa Morskiego]].