Lubomirscy herbu Drużyna: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy |
m lit. |
||
Linia 12:
== Pochodzenie rodziny i herb ==
Istnieją dwie niepotwierdzone teorie dotyczące pochodzenia rodziny. Pierwsza z nich, autorstwa [[Adam Boniecki (heraldyk)|Adama Bonieckiego]], polskiego heraldyka, zakłada, że funkcjonowały dwie gałęzie rodu. Jedna osiedlała się nad rzeką [[Szreniawa (rzeka)|Szreniawą]] w [[Powiat proszowicki|powiecie proszowickim]], druga – w [[szczyrzyc]]kim. Data podziału rodziny nie jest znana, ale rzekomo miało to nastąpić przed przyjęciem chrześcijaństwa przez Polskę. Szreniawitów łączył wspólny herb, co miało oznaczać, że mieli również tych samych przodków.
Autorem drugiej teorii pochodzenia rodziny jest mediewista [[Władysław Semkowicz]]. W artykule „Drużyna i Śreniawa. Studyum heraldyczne” (wyd. 1900) pisał, że rodzina zamieszkiwała nad brzegami rzeki Szreniawy w powiecie szczyrzyckim, czyli na terenie ograniczonym strumieniami: [[Raba (dopływ Wisły)|Rabą]], [[Stradomka (dopływ Raby)|Stradomką]] z [[Trzciański Potok|Trzciańskim Potokiem]], [[Łososina (rzeka)|Łososiną]] i [[Krzyworzeka (rzeka)|Krzyworzeką]]. Semkowicz opisuje, że tam znajdowało się pierwotne terytorium rodowe Drużynnitów (przodków Lubomirskich, Wieruskich, Rupniewskich i Lasockich). Zaś herb przedstawia nie zakola rzeki, ale „[[krzywaśń]]”, czyli zakrzywioną laskę – oznakę władzy świeckiej lub biskupiej ([[pastorał]]). Oznaczałoby to, że rodzina wiele wieków przed przyjęciem swojego nazwiska pełniła znaczące funkcje związane z władzą<ref>W. Semkowicz, Drużyna i Śreniawa. Studyum heraldyczne, „Kwartalnik Historyczny”, R. 14 (1900), s. 200-222. Teoria ta zakłada w dalszej części, że już w XV wieku Jan Długosz nieprawidłowo opisał pochodzenie herbu Drużyna (Szreniawa bez Krzyża), a za nim błąd powielali inni heraldycy. Nie zmienia to faktu, że wyżej opisany herb jest do dziś używany przez członków rodu.</ref>.
Linia 98:
Stefan Lubomirski był właścicielem spółki Warszawskie Koleje Dojazdowe, która stworzyła koleje wąskotorowe: osobowe i towarowe – grójecką, jabłonkowską i wilanowską. Koleje stanowiły jedyny nowoczesny środek transportu, jaki umożliwiał dotarcie mieszkańcom stolicy do fabryk położonych pod miastem i mieszkańcom terenów podmiejskich do stolicy. Linie budowane przez Lubomirskiego działały również w czasie II wojny światowej dowożąc zaopatrzenie do kontrolowanego przez władze okupacyjne miasta oraz pracowników do warszawskich biur i fabryk<ref>B. Prokopiński, Kolej jabłonowska, WKŁ, Warszawa 2004; B. Prokopiński, Kolej grójecka, WKŁ, Warszawa 2002, B. Prokopiński, Kolej wilanowska, WKŁ, Warszawa 2001.</ref>.
Stanisław Sebastian Lubomirski założył również Centralny Związek Przemysłu Polskiego „Lewiatan”, którego był prezesem od 1932 roku. Związek propagował idee rozwoju przemysłu – obniżenie podatków, świadczeń socjalnych dla robotników i zwiększenie pomocy państwa dla przemysłu. Członkowie organizacji zasiadali w sejmie, senacie, byli członkami wielu rządów II RP i innych instytucji państwowych. Mieli rozbudowane zaplecze informacyjne – wydawali trzy czasopisma „Przegląd Gospodarczy”, „Kurier Polski” i „Depeszę”. Stanisław Sebastian Lubomirski założył Bank Przemysłowy Warszawski S. A., był prezesem Banku Handlowego w Warszawie, Centralnego Związku Przemysłu Polskiego, Związku Banków Polskich, Stowarzyszenia Przemysłowców Polskich. Życie poświęcił walce o uniezależnienie polskiej gospodarki od wpływów zaborczych, a po odzyskaniu niepodległości – od wpływów państw sąsiednich<ref>Z. Landau, Lubomirski Stanisław Sebastian, [w:] Polski Słownik Biograficzny, red. E. Roztworowski, t. 18, PWN, Warszawa 1973, s. 56-58; B. Winiarski Polityka gospodarcza, wyd. 3, PWN, Warszawa 2006, s. 143-198.</ref>.
{{mainsec|Zdzisław Lubomirski|Deklaracja niepodległości Polski}}
Linia 125:
! Lp. !! Data !! Miejscowość !! Nazwa !! Fundator !! Źródło !! Uwagi
|-
| 0 || || Szczyrzyc || Budowa kościoła || Prawdopodobnie Michał z Grabia i Szczyrzyca, jeden z
|-
| 1 || przed 1590 || Łazany (pow. krakowski) || budowa kościoła || Sebastian Lubomirski (ok. 1546-1613) || [[Polski Słownik Biograficzny|Polski słownik biograficzny]] (dalej PSB), t. 18, s. 40 ||
Linia 160:
|
|-
| 17 || || Wiśnicz || Kolekcja obrazów (219) i biblioteka (313 książek i 45 rękopisów) || Aleksander Michał Lubomirski (ok. 1614-1677) || PSB, t. 17, s. 639 || Obrazy z podróży po Europie, m.in. pędzla B. Schodone, F. Albani, F. M. Parmigiano, szkoły
|-
| 18 || 20 kwietnia 1668 || Rzeszów ||
|-
| 19 || 1668-1706 || || Utrzymanie prywatnej chorągwi dragonów i pancernej || Hieronim Augustyn Lubomirski (1647-1706) || PSB, t. 18, s. 11 || Oddziały walczyły na Ukrainie, w Mołdawii, pod Chocimiem, pod Wiedniem
Linia 172:
| 22 || 1683-1689 || Warszawa || Budowa rezydencji w Ujazdowie || Stanisław Herakliusz Lubomirski (ok. 1642-1702) || PSB, t. 18, s. 47 || Architekt Tylman z Gameren. Powstały Ermitaż i Łazienka, początek Pałacu Łazienkowskiego
|-
| 23 || 1683-1689 || Warszawa || Budowa rezydencji w Czerniakowie || Stanisław Herakliusz Lubomirski (ok. 1642-1702) || PSB, t. 18, s. 47 ||
|-
| 24 || 1687-1692 || Warszawa || Budowa kościoła bernardynów w Czerniakowie || Stanisław Herakliusz Lubomirski (ok. 1642-1702) || PSB, t. 18, s. 48 || Kościół miał być jednocześnie rodzinnym mauzoleum, książę został tam pochowany
Linia 232:
| 52 || 1776-1786 || Mokotów || Budowa ogrodu, pawilonów ogrodowych i gospodarczych || Izabela Lubomirska (1736-1816) || PSB, t. 17, s. 628 || Architekt Szymon Bogumił Zug
|-
| 53 || 1775-1780 || Ursynów Warszawa) || Budowa willi „Rozkosz” || Izabela Lubomirska (1736-1816) || PSB, t. 17, s. 628 || Dla faworyta
|-
| 54 || 1783 || Śmiła (woj. kijowskie) || Fundacja klasztoru kapucynów || Franciszek Ksawery Lubomirski (1747-1819) || PSB, t. 18, s. 32 ||
Linia 468:
* [http://www.fundacjaksiazatlubomirskich.pl Strona Fundacji Książąt Lubomirskich]
[[Kategoria:Lubomirscy herbu Szreniawa bez Krzyża
[[Kategoria:Drzewa genealogiczne]]
| |||