Łuków (rejon turzyski): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Miejscowość infobox}}
Kalamarnica (dyskusja | edycje)
m drobne merytoryczne, infobox, kat., ilustracja
Linia 2:
|nazwa = Maciejów
|nazwa oryginalna =
|zdjęcie = Lukiv Tserkva Sv.ParaskevyPalats 0203 (YDS 72767265).jpg
|opis zdjęcia =Pałac Cerkiew św. ParaskiewyMiączyńskich
|herb = POL Maciejów COA.svg
|flaga = Lukiv flag 1997.gif
Linia 9:
|państwo = UKR
|1. jednostka administracyjna = [[Plik:Flag of Volhynian Oblast.svg|20px]] [[Obwód wołyński|wołyński]]
|data założenia =1537
|powierzchnia = 6,93
|wysokość = 199
|rok = 20012017
|liczba ludności = 3 1473119
|gęstość zaludnienia = 454
|numer kierunkowy =+380 3363
|kod pocztowy =
|tablice rejestracyjne =
|kod mapy = obwód wołyński
|współrzędne = 51°14′0″N 24°20′51″E
|commons = Category:Lukiv
|www =
}}
Linia 25 ⟶ 26:
 
== Historia ==
=== W Królestwie Polskim ===
Miejscowość została założona w [[1537]] r. w [[1577]] r. otrzymała [[prawo magdeburskie|magdeburskie prawa miejskie]]. W [[II Rzeczpospolita|II Rzeczypospolitej]] miejscowość była siedzibą gminy wiejskiej [[gmina Maciejów|Maciejów]] w [[powiat kowelski|powiecie kowelskim]] [[województwo wołyńskie (II Rzeczpospolita)|województwa wołyńskiego]]. W tym czasie większość mieszkańców stanowili [[Żydzi]] (74% w 1921 roku)<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.jewishinstitute.org.pl/pl/gminy/miasto/567.html | tytuł = Gmina żydowska w Maciejowie | data dostępu = 2012-10-27 | autor = | opublikowany = Żydowski Instytut Historyczny | data = | język = pl}}</ref>.
[[Plik:Параскевська церква та дзвінниця 1723 р. Луків.jpg|mały|lewo|Maciejów na przełomie XIX/XX w.]]
Miejscowość została założona w [[1537]] r. Należała do [[Stanisław Maciejowski|Stanisława Maciejowskiego]]. W [[1557]] r. otrzymała [[prawo magdeburskie|magdeburskie prawa miejskie]] z rąk [[Król Polski|króla Polski]] [[Zygmunt II August|Zygmunta II Augusta]]. Przynależała administracyjnie do [[Ziemia chełmska|ziemi chełmskiej]] [[Korona Królestwa Polskiego|Korony Królestwa Polskiego]]. Po Maciejowskim w posiadaniu [[Wiśniowieccy herbu Korybut|Wiśniowieckich]], [[Sapiehowie herbu Lis|Sapiehów]] i [[Miączyńscy herbu Suchekomnaty|Miączyńskich]]. W 1708 miasteczko najechali Szwedzi. W Maciejowie został pochowany wojewoda wołyński [[Atanazy Miączyński]].
 
=== Zabór rosyjski oraz II Rzeczpospolita ===
8 stycznia 1878 roku w Maciejowie urodził się [[Kazimierz Jacynik]], generał brygady Wojska Polskiego.
Po [[III rozbiór Polski|III rozbiorze Polski]] od 1795 w [[Zabór rosyjski|zaborze rosyjskim]]. W 1870 administracja carska skonfiskowała kościół św. Anny. Kościół przywrócono katolikom po odzyskaniu niepodległości w 1920. W 1877 otwarto [[Maciejów (stacja kolejowa)|stację kolejową]] na trasie łączącej [[Chełm]] i [[Kowel]].
 
Miejscowość została założona w [[1537]] r. w [[1577]] r. otrzymała [[prawo magdeburskie|magdeburskie prawa miejskie]]. W [[II Rzeczpospolita|II Rzeczypospolitej]] miejscowość była siedzibą gminy wiejskiej [[gmina Maciejów|Maciejów]] w [[powiat kowelski|powiecie kowelskim]] [[województwo wołyńskie (II Rzeczpospolita)|województwa wołyńskiego]]. W tym czasie większość mieszkańców stanowili [[Żydzi]] (74% w 1921 roku)<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.jewishinstitute.org.pl/pl/gminy/miasto/567.html | tytuł = Gmina żydowska w Maciejowie | data dostępu = 2012-10-27 | autor = | opublikowany = Żydowski Instytut Historyczny | data = | język = pl}}</ref>.
 
=== Okupacja sowiecka i niemiecka ===
We wrześniu 1939 roku zajęty przez [[Armia Czerwona|Armię Czerwoną]]. Od [[27 czerwca]] [[1941]] okupowany przez [[Wehrmacht]]. Wkrótce po wkroczeniu Niemcy przystąpili do eksterminacji ludności żydowskiej. Latem 1941 [[Sicherheitsdienst|SD]] z [[Kowel|Kowla]] z pomocą pododdziałów 314. pułku policji rozstrzelało 200-300 Żydów. Pod koniec 1941 roku w Maciejowie założono [[getto]]; w getcie umieszczono także Żydów z okolicznych wsi<ref name=holokost>''Холокост на территории СССР: Энциклопедия'', Moskwa 2009, {{ISBN|978-5-8243-1296-6}} s.572</ref>.
 
Linia 36 ⟶ 43:
 
W marcu 1943 roku Maciejów zaatakowała [[Ukraińska Powstańcza Armia|UPA]]. Wysłany w pościg za jej oddziałami 103 batalion Schutzmannschaft zdezerterował i przyłączył się do napastników. Inicjatorem dezercji był Iwan Kłymczak "Łysy"<ref>Grzegorz Motyka, ''Od rzezi wołyńskiej do akcji „Wisła”'', Kraków 2011, {{ISBN|978-83-08-04576-3}}, ss. 101-102</ref>, dowodzący później eksterminacją [[Ostrówki (Wołyń)|Ostrówek]] i [[Wola Ostrowiecka|Woli Ostrowieckiej]]<ref>Władysław Filar, Wołyń 1939-1944, Toruń 2003, s. 99-100</ref>. Według [[Grzegorz Motyka (historyk)|G. Motyki]] odtworzony batalion ponownie zdezerterował do UPA latem tego roku<ref>Grzegorz Motyka, "Ukraińska partyzantka 1942-1960", Warszawa 2006, {{ISBN|83-88490-58-3}}, s.198</ref>. W sierpniu 1943 podczas [[rzeź wołyńska|rzezi wołyńskiej]] Maciejów stał się miejscem schronienia polskich uchodźców. Niemcy sukcesywnie wywozili ich do [[Chełm]]a, na [[roboty przymusowe w III Rzeszy]] bądź do obozów przejściowych. W miasteczku przystąpili do werbowania Polaków do policji<ref>Władysław Siemaszko, Ewa Siemaszko, ''Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939-1945'', Warszawa 2000, {{ISBN|83-87689-34-3}}, s.362</ref>. W grudniu 1943 przerzucono z Żytomierszczyzny do Maciejowa [[107 Batalion Schutzmannschaft]] złożony z Polaków, który miesiąc później zdezerterował do [[27 Wołyńska Dywizja Piechoty|27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej]]<ref>Władysław Siemaszko, Ewa Siemaszko, ''Ludobójstwo...'', s.1077</ref>.
 
== Zabytki ==
[[Plik:Lukiv Turiyskyi Volynska-Saint Anne Catholic Church-north-west view.jpg|mały|Kościół św. Anny]]
* Kościół św. Anny z XVI w.
* Pałac Miączyńskich
* Cerkiew św. Paraskiewy z XVIII w.
 
== Urodzeni w Maciejowie ==
8 stycznia 1878 roku w Maciejowie urodził się* [[Kazimierz Jacynik]], – [[generał brygady]] Wojska Polskiego.
* [[Aleksander Kazimierz Sapieha]] – biskup wileński i żmudzki, [[sekretarz królewski]]
 
== Linki zewnętrzne ==
Linia 47 ⟶ 64:
{{Powiat kowelski}}
 
[[Kategoria:Miasta lokowane przez Zygmunta II Augusta]]
[[Kategoria:Osiedla typu miejskiego w obwodzie wołyńskim]]
[[Kategoria:Prywatne miasta Sapiehów herbu Lis]]
[[Kategoria:Prywatne miasta szlacheckie I Rzeczypospolitej (województwo ruskie)]]
[[Kategoria:Prywatne miasta Wiśniowieckich herbu Korybut]]
[[Kategoria:Rejon turzyski]]