Gemäldegalerie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Muzeum infobox}}
Linia 22:
|www = http://www.gemaeldegalerie-berlin.de
}}
'''Galeria Malarstwa w Berlinie''' ([[język niemiecki|niem.]] '''Gemäldegalerie''') – jedno z ważniejszych muzeów sztuki w [[Berlin]]ie, którego zbiory malarstwa należą do największych na świecie. Muzeum to stanowi część [[Staatliche Museen zu Berlin|Berlińskich Muzeów Państwowych]] pod opieką [[Fundacja Pruskiego Dziedzictwa KulturyKulturowego|Fundacji Pruskiego Dziedzictwa Kultury]], poświęcone jest dawnemu malarstwu niemieckiemu i europejskiemu XIII–XIX wieku. Obok Galerii Malarstwa w tym samym gmachu mieści także [[Kupferstichkabinett]] (Gabinet Rycin) oraz [[Kunstbibliothek]] (Biblioteka Sztuki). Budynek położony jest na terenie nowoczesnego centrum kultury znanego jako [[Kulturforum]] nieopodal [[Plac Poczdamski|placu Poczdamskiego]] w obrębie dzielnicy [[Tiergarten (dzielnica Berlina)|Tiergarten]]. Zbiory, których rdzeń stanowią dzieła sztuki kolekcjonowane przez [[Królestwo Prus|pruskich]] [[Hohenzollernowie|Hohenzollernów]] w XVIII wieku, zawierają obrazy europejskich artystów takich jak [[Albrecht Dürer]], [[Lucas Cranach Starszystarszy|Lucas Cranach]], [[Rafael Santi]], [[Tycjan]], [[Caravaggio]], [[Peter Paul Rubens]], [[Rembrandt]] czy [[Jan Vermeer|Johannes Vermeer]]. Po raz pierwszy zbiory pokazano publiczności w roku 1830, po licznych przenosinach ostatecznie w 1998 otwarto kolekcję malarstwa w obecnej postaci.
 
== Dzieje ==
Linia 33:
|[[Plik:Albrecht Dürer 015.jpg|thumb|[[Albrecht Dürer]], ''Portret damy Fürlegerin ze specionymi włosami'']]
|-
|[[Plik:Pieter Brueghel the Elder - The Dutch Proverbs - Google Art Project.jpg|thumb|[[Pieter Bruegel (starszy)|Pieter Bruegel]], ''[[Przysłowia niderlandzkie]]]]''
|}
 
Linia 63:
=== Malarstwo Rzeszy Niemieckiej XIII-XVI w. ===
[[Plik:Holbein, Hans - Georg Gisze, a German merchant in London.jpg|thumb|left|190px|[[Hans Holbein (młodszy)|Hans Holbein Młodszy]], ''[[Portret Georga Giszego]]'']]
Berlińska Galeria Malarstwa jest obok [[Stara Pinakoteka|Starej Pinakoteki]] w [[Monachium]] i [[Wallraf-Richartz-Museum & Fondation Corboud|Wallraf-Richartz-Museum]] w [[Kolonia (Niemcy)|Kolonii]] największym w Niemczech zbiorem dzieł malarstwa ziem dawnego Świętego Cesarstwa Rzymskiego. Prestiżową kolekcję średniowiecznego malarstwa tablicowego tworzą dzieła anonimów szkoły kolońskiej XIV-XVI w., m.in.; dyptyk z Madonną i Dzieciątkiem oraz Ukrzyżowaniem, wieloobrazowy ''[[Żywot Chrystusa]]'', ''[[Madonna w ogrodzie zamkniętym]]'', czy ''Pokłon Trzech Króli'' Mistrza Ołtarza Akwizgrańskiego. Ponadto dzieła malarstwa Austrii i Czech w tym ''[[Pietas Domini wśród aniołów]]'' oraz ''[[Ukrzyżowanie Kaufmannów]]'' i ''[[Madonna Kłodzka]]'', ostatnie z dzieł było ufundowane przez [[ArnoštArnoszt z Pardubic|Arnošta z Pardubic]], arcybiskupa [[Praga|praskiego]], działającego na dworze [[Karol IV Luksemburski|Karola IV Luksemburskiego]].
 
Znaczącą dla gotyckiego malarstwa jest kolekcja malarstwa gotyckiego realizmu. Najcenniejszymi dziełami są skrzydła [[Nastawa ołtarzowa|retabulum]] [[Ołtarz z Wurzach|ołtarza z Wurzach]] pędzla [[Hans Multscher|Hansa Multschera]], rzeźbiarza i malarza z Ulm, jednego z pierwszych przedstawicieli realizmu gotyckiego XV w. Ponadto dzieła artystów tworzących szkołę ulmską, m.in.; [[Bernhard Strigel|Bernharda Strigela]] i [[Bartholomäus Zeitblom|Bartholomäusa Zeitbloma]] oraz dzieła malarzy takich jak: [[Konrad Witz]] (''Salomon i Szeba''), [[Martin Schongauer]] (''Pokłon Trzech Króli''), [[Mistrz Księgi Domowej]] oraz [[Hans Holbein (starszy)|Hans Holbein Starszy]].
 
Wielki zespół tworzą obrazy malarzy doby Odrodzenia, m.in. siedem dzieł [[Albrecht Dürer|Albrechta Dürera]]; ''[[Madonna i Dzieciątko z czyżykiem]]'' , ''[[Portret Wenecjanki]]'', ''[[Modląca się Maria]]''; kilka dzieł ucznia Albrechta [[Hans Baldung|Hansa Baldunga]] i 22 obrazy [[Lucas Cranach Starszystarszy|Lucasa Cranacha Starszego]], obrazy [[Albrecht Altdorfer|Albrechta Altdorfera]], duży zespół portretów [[Hans Holbein (młodszy)|Hansa Holbeina Młodszego]] z ''[[Portret Georga Giszego|Portretem Georga Giszego]]'' na czele.
 
=== Malarstwo Rzeszy Niemieckiej XVII-XVIII w. ===
Większa część nowożytnego malarstwa niemieckiego mieści się w [[Stara Galeria Narodowa w Berlinie|Starej Galerii Narodowej]] na [[Wyspa Muzeów|Wyspie Muzeów]]. W berlińskiej Galerii Malarstwa są prezentowane dzieła artystów krajów niemieckojęzycznych m.in. [[Daniel Chodowiecki|Daniela Chodowieckiego]], [[Christian Wilhelm Ernst Dietrich|Christiana Wilhelma Ernsta Dietricha]], [[Johann Georg Edlinger|Johanna Georga Edlingera]] , [[Adam Elsheimer|Adama Elsheimera]], [[Anton Graff|Antona Graffa]], [[Angelika Kauffmann|Angeliki Kauffmann]], [[Bernhard Rode|Christiana Bernhardta Rode]] i [[JohannHans Rottenhammer|Johanna Rottenhammera]].
 
=== Malarstwo Niderlandów XIV-XVI w. ===
Linia 77:
 
=== Malarstwo Flandrii XVI-XVII w. ===
Ekspozycja sztuki niderlandzkiej doby nowożytności dzieli się na dwie części, flamandzką i holenderską. W zbiorach malarstwa flamandzkiego dominantę tworzy zespół siedemnastu obrazów [[Peter Paul Rubens|Petera Paula Rubensa]] siedmiu [[AntonAntoon van Dyck|Antona van Dycka]], trzech [[Jacob Jordaens|Jacoba Jordaensa]] oraz ośmiu [[David Teniers II(młodszy)|Davida Teniersa Młodszego]]. Tematykę rodzajową tworzą obrazy [[Adriaen Brouwer|Adriaena Brouwera]], [[Pieter Brueghel (młodszy)|Pietera Brueghla Młodszego]], natomiast pejzaż ze [[sztafaż]]em egzemplifikują dzieła [[Jan Brueghel (starszy)|Jana Brueghla Starszego]], ponadto w muzeum znajdują się martwe natury i kwiaty tegoż malarza. Temat martwej natury z kwiatami egzemplifikują obrazy [[Jan Fyt|Jana Fyta]] i [[Jan Davidszoon de Heem|Jana Davidsza de Heema]]. Ponadto obrazy z motywami animalistycznymi, przede wszystkim dzieła [[Frans Snyders|Fransa Snydersa]].
 
=== Malarstwo Holandii XVII w. ===
Linia 89:
Malarstwo renesansu florenckiego tworzą dzieła pędzla malarzy jak; [[Luca Signorelli]], [[Domenico Ghirlandaio]], [[Piero di Cosimo]], [[Antonello da Messina]], nauczyciela [[Leonardo da Vinci|Leonarda]] [[Andrea del Verrocchio]]. Z weneckiego quatrocenta prace m.in.; [[Carlo Crivelli|Carla Crivelliego]], [[Gentile Bellini]]ego i [[Giovanni Bellini|Giovanniego Belliniego]]. Ponadto obrazy malarzy z innych środowisk artystycznych [[Vincenzo Foppa|Vincenzego Foppy]], [[Ercole Roberti]]ego. Malarstwo Lombardii tworzą przede wszystkim obrazy [[Andrea Mantegna|Andrea Mantegni]] – ''Portret kardynała Cardinal Lodovica Trevisana'', ''Madonna ze śpiącym Dzieciątkiem'' i ''Prezentacja w świątyni''.
 
Malarstwo doby [[cinquecento (historia sztuki)|cinquecenta]] egzemplifikuje liczny zespół obrazów malarzy weneckich z [[Giorgione]]m, [[Tycjan]]em na czele. Ponadto obrazy; [[PalmaJacopo ilPalma Vecchiostarszy|Palmy il Veccio]], [[Lorenzo Lotto|Lorenza Lotto]], [[Paris Bordone|Parisa Bondone]], [[Sebastiano del Piombo|Sebastiana del Piombo]] oraz [[Paolo Veronese|Paola Veronese]] i [[Jacopo Tintoretto|Jacopa Tintoretta]]. Ponadto w muzeum można oglądać dzieła [[Giovanni Battista Moroni|Giovanniego Battisty Moroniego]] i przede wszystkim zespół przedstawień Madonny z Dzieciątkiem pędzla [[Rafael Santi|Rafaela]] – '' Madonna Colonna'', ''Madonna Terranuova'', ''Madonna Diotalevi'', ''Madonna Solva'' oraz ''Madonna z Dzieciątkiem i ze świętymi; Franciszkiem i Hieronimem''.
 
Styl manierystyczny cechuje dzieła [[Antonio Allegri da Correggio|Antoniego da Correggia]], [[Agnolo Bronzino|Agnola Bronziniego]] oraz Francesca Mazzoli – znanego bardziej jako [[Parmigianino]].
Linia 95:
=== Malarstwo Italii XVII-XVIII w. ===
[[Plik:Giorgione 052.jpg|thumb|left|190px|[[Giorgione]], ''Portret młodzieńca'']]
Kategoria ta obejmuje dzieła od ostatniej generacji włoskich manierystów po dzieła rokokowe. Silnym akcentem jest zespół dzieł [[Michelangelo Merisi da Caravaggio|Caravaggia]] i [[Caravaggionizm|carravaggionistów]] takich jak [[Carlo Dolci]], [[Orazio Gentileschi]],
 
Cenny zespół tworzą płótna malowane przez rodzinę [[Carracci]]ch, oraz ich naśladowcę [[Giuseppe Maria Crespi|Giuseppego Marię Crespiego]]. Barokowe malarstwo iluzjonistyczne reprezentują prace z oeuvre [[Giovanni Francesco Barbieri|Guercina]] oraz przede wszystkim
Linia 103:
 
=== Malarstwo Hiszpanii XV-XVIII w. ===
Zakres zbiorów malarstwa hiszpańskiego obejmuje dzieła od późnego gotyku aż do okresu romantyzmu. Część dzieł gotyckiego malarstwa hiszpańskiego i katalońskiego eksponowana jest w Bode-Museum. W Gemäldegalerie znajdują się dzieła malarzy późnego gotyku takich jak [[Bartolomé Bermejo]] i [[Pedro Berruguete]] oraz artystów anonimowych. Renesans i manieryzm reprezentują m.in. dzieła [[Alonso Cano]] i [[Luis de Morales]]. Kulminację ekspozycji tworzą barokowe dzieła takich osobistości jak [[Bartolomé Esteban Murillo]] (''Chrzest Chrystusa''), [[Diego Velázquez]] (''Portret kobiety'') oraz [[Francisco de Zurbarán]]. Cykl zamykają szkice [[Francisco Goya|Francisco de Goya]].
 
=== Malarstwo Francji XV-XVIII w. ===
[[Plik:Nicolas Poussin 079.jpg|thumb|190px|[[Nicolas Poussin]], ''Autoportret'']]
Kolekcja malarstwa francuskiego charakteryzuje się rozbieżnością w ilości dzieł malarstwa przed i po XVIII w. Spośród starszych dzieł wyróżnieją się miniatury [[Simon Marmion|Simona Marmiona]] oraz lewe skrzydło [[dyptyk z Melun|dyptyku z Melun]] pędzla [[Jean Fouquet|Jeana Fouqueta]]. Barok reprezentują dzieła [[Nicolas Poussin|Nicolasa Poussina]] oraz dwa obrazy [[Georges de laLa Tour|Georga de la Tour]] ''Dwóch starców'' i jedna z wersji ''Świętego Sebastiana opatrywanego przez świętą Irenę''. Rokoko i wczesny klasycyzm reprezentują dzieła artystów jak m.in. [[Antoine Watteau]], [[Claude Lorrain]], [[François Boucher]], [[Jean-Baptiste Greuze]], [[Nicolas de Largillière]], [[Eustache Lesueur|Eustache Le Sueur]], [[Jean Baptiste Chardin]], [[Antoine Pesne]] i [[Hubert Robert]].
 
=== Malarstwo Anglii XVIII w. ===
Linia 130:
Plik:Martin Schongauer 001.jpg|[[Martin Schongauer]]<br />''Pokłon pasterzy''
Plik:Hans Baldung 021.jpg|[[Hans Baldung]]<br />''Portret Ludwiga hrabiego z Löwenstein''
Plik:Lucas Cranach d. Ä. 060.jpg|[[Lucas Cranach starszy|Lucas Cranach Starszy]]<br />''Odpoczynek w drodze do Egiptu''
</gallery>