Ludowe Wojsko Polskie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Nazwa: drobne redakcyjne
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Robot wspomógł poprawę ujednoznacznienia Podchorąży – zmieniono link(i) do Podchorąży (tytuł wojskowy); zmiany kosmetyczne
Linia 25:
}}
 
[[Plik:KURICA.png|thumbmały|[[Polski orzeł wojskowy#Orzeł w ludowym Wojsku Polskim|Orzeł tzw. wzór 43 (piastowski)]]<ref>Noszony m.in. na czapkach przez żołnierzy 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki.</ref>]]
[[Plik:Platerowki 1.jpg|thumbmały|Mjr Marian Ćwiklewski w otoczeniu Platerówek, [[Sielce nad Oką|Sielce]] 1943 r.]]
[[Plik:Polish Army 1945.jpg|thumbmały|Ludowe Wojsko Polskie, 1945]]
[[Plik:Polish flag 1945 Berlin.jpg|thumbmały|Polska flaga zawieszona w zrujnowanym, nazistowskim Berlinie na Kolumnie Zwycięstwa 2 maja 1945 r.]]
[[Plik:1 brygada kawalerii LWP 1.jpg|thumbmały|[[1 Warszawska Samodzielna Brygada Kawalerii]] (marzec 1945)]]
[[Plik:Aleje Jerozolimskie waf-2072-1002-40 (1945).jpg|thumbmały|Ludowe Wojsko Polskie w Warszawie na Krakowskim Przedmieściu dnia 17 stycznia 1945 r.]]
[[Plik:Polish Army Parade waf-2012-1502-29 (1945).jpg|thumbmały|Defilada 1 Armii Wojska Polskiego na ulicy Marszałkowskiej w wyzwolonej Warszawie 19 stycznia 1945.]]
 
[[Plik:Polskie obwieszczenie 1945.jpg|thumbmały|Obwieszczenie nakazujące Niemcom opuszczenie miasta Bad Salzbrunn po drugiej wojnie światowej]]
[[Plik:Poznan1956001.jpg|thumbmały|Czołgi ludowego Wojska Polskiego tłumią [[Poznański Czerwiec|powstanie poznańskie w 1956 roku]]]]
[[Plik:T-55A Martial law Poland.jpg|thumbmały|Czołgi [[T-55]] ludowego Wojska Polskiego w czasie stanu wojennego 1981-1983 w [[Zbąszyń|Zbąszyniu]]]]
'''Ludowe Wojsko Polskie''' ('''LWP''') – powszechnie stosowana nieoficjalna nazwa polskich [[siły zbrojne|sił zbrojnych]] sformowanych w latach 1943–1944 w [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]]{{odn|Brzeziński|Majewski|Witek|1984|s=4 i 18}} oraz wywodzącego się z nich [[Wojsko Polskie|Wojska Polskiego]] w [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|Polsce Ludowej]] w latach 1944–1952 i [[Siły Zbrojne Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej|Sił Zbrojnych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej]] w latach 1952–1989.
 
Linia 165:
 
=== Dalszy rozwój organizacyjny wojska ===
[[Plik:BMP1 WPT 6 87.jpg|thumbmały|Pododdziały zmechanizowane WP]]
[[Plik:ASU-85 6 Dywizji Powietrznodesantowej.jpg|thumbmały|Wojska powietrznodesantowe WP ([[6 Pomorska Dywizja Powietrznodesantowa|6 DPD]])]]
[[Plik:KopiecKościuszki-Tablica1-POL, Kraków.jpg|thumbmały|220px|Tablica upamiętniająca odnowę kopca Tadeusza Kościuszki w Krakowie w latach 1979 – 1980 przez żołnierzy ludowego Wojska Polskiego]].
Od 1953 stopniowo redukowano liczebność WP. W okresie od 1955 do 1958 liczebność wojska spadła o ok. 50%, szeregi wojska opuściło 200 tys. żołnierzy. W 1956 większość kadry oficerskiej Armii Radzieckiej opuściło Polskę, wraz z marszałkiem Konstantym Rokossowskim. Po 1956 kilkukrotnie modernizowano WP, utrzymując stałą liczebność na poziomie 200-300 tys. żołnierzy.
 
Linia 179:
=== Broń jądrowa na terytorium Polski ===
Od połowy lat 60 XX w. Wojsko Polskie dysponowało środkami przenoszenia<ref name="Polska miała arsenał broni jądrowej" /> broni jądrowej. Według ustaleń [[Instytut Pamięci Narodowej|Instytutu Pamięci Narodowej]], dokonanych na podstawie odtajnionych akt tzw. Operacji „Wisła”, WP na wypadek wojny otrzymywało do dyspozycji ok. 180 ładunków jądrowych (głowic pocisków rakietowych i bomb lotniczych). Broń jądrową dostarczono na podstawie umowy [[Ministerstwo Obrony Narodowej|Ministerstwa Obrony Narodowej]] PRL i ZSRR podpisanej w 1967<ref name="Polska miała arsenał broni jądrowej">{{cytuj stronę|url=http://wiadomosci.dziennik.pl/polityka/artykuly/198972,polska-miala-arsenal-broni-nuklearnej.html|tytuł=Polska miała arsenał broni nuklearnej|opublikowany=dziennik.pl}}</ref>. Zgodnie z tą umową na terenach zachodniej Polski powstały trzy magazyny broni jądrowej, kontrolowane przez rosyjskie jednostki [[Specnaz]]u. Obiekty te znajdowały się w [[Templewo|Templewie]], [[Brzeźnica-Kolonia|Brzeźnicy-Kolonii]] oraz w [[Podborsko|Podborsku]]. W przypadku konfliktu z państwami [[NATO]], broń jądrowa z tych magazynów miała być przekazywana polskim jednostkom wojsk rakietowych i artylerii posiadającym na uzbrojeniu 71 wyrzutni rakiet taktycznych i taktyczno-operacyjnych. Jej użycie, zgodnie z doktryną wojenną [[Układ Warszawski|Układu Warszawskiego]], miało nastąpić tylko w przypadku wcześniejszego ataku jądrowego ze strony państw NATO. Uderzenia jądrowe miały być wykonane w ramach operacji [[Front Polski (1950)|Frontu Nadmorskiego]] głównie na składy i środki przenoszenia broni masowego rażenia przeciwnika, jego zgrupowania wojsk oraz na stanowiska dowodzenia. Nie przewidywano uderzeń na ośrodki miejskie ze względu na niewielką moc posiadanych ładunków jądrowych oraz niewystarczający zasięg posiadanych rakiet. Decyzję o użyciu broni jądrowej mogło wydać tylko Dowództwo Zjednoczonych Sił Zbrojnych Układu Warszawskiego. Takich kompetencji nie mieli dowódcy WP.
[[Plik:Poplawski.Stanislaw.01.JPG|thumbmały|upright|Generał armii [[Stanisław Popławski]]]]
[[Plik:Ludowe Wojsko Polskie - XXV.JPG|thumbmały|upright|Moneta 10 złotowa z okresu [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|Polski Ludowej]] poświęcona XXV rocznicy powstania ludowego Wojska Polskiego]]
 
=== Udział w operacjach militarnych i milicyjnych ===
Linia 196:
== Organizacja Sił Zbrojnych PRL w 1988 ==
{{osobny artykuł|Struktura organizacyjna Wojska Polskiego w latach 80. XX wieku}}
[[Plik:Medal 45-lecia LWP rewers.jpg|thumbmały|upright|Medal okolicznościowy z brązu 45 lecia LWP 1943-1988 (rewers)]]
 
=== Wojska operacyjne ===
Linia 224:
 
==== [[Siły Powietrzne#Historia|Wojska Lotnicze]] ====
[[Plik:Orzełek lotniczy.JPG|thumbmały|upright|Orzełek lotniczy]]
* Dowództwo Wojsk Lotniczych [[Poznań]]
** 2 Brandenburska Dywizja Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego ([[Piła (miasto)|Piła]])
** [[3 Brandenburska Dywizja Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego]] ([[Świdwin]])
** 4 Pomorska Dywizja Lotnictwa Myśliwskiego im. gen. bryg. pil. Józefa Smagi ([[Malbork]])
[[Plik:ORP Sprawny.JPG|thumbmały|ORP „Sprawny” w MW PRL]]
 
==== [[Marynarka Wojenna]] ====
[[Plik:Orzełek MW LWP.jpg|thumbmały|upright|Orzełek Marynarki Wojennej]]
* [[Dowództwo Marynarki Wojennej Rzeczypospolitej Polskiej|Dowództwo Marynarki Wojennej]] [[Gdynia]]
** [[3 Flotylla Okrętów]] [[Gdynia]] [[Oksywie]]
Linia 244:
** [[2 Korpus Obrony Powietrznej Kraju]] ([[Bydgoszcz]])
** [[3 Korpus Obrony Powietrznej Kraju]] ([[Wrocław]])
[[Plik:KUB NTW 9 93 2.jpg|thumbmały|Stacja radiolokacyjna wojsk OPK]]
 
==== Wojska Obrony Wewnętrznej ====
Linia 280:
 
=== Szkolnictwo wojskowe ===
W latach 80 XX w. w SZ PRL istniały cztery akademie wojskowe i jedenaście wyższych szkół oficerskich kształcących [[podchorążyPodchorąży (tytuł wojskowy)|podchorążych]]ch na poziomie wyższych studiów zawodowych. 21 szkół chorążych kształciło [[kadet]]ów na poziomie szkoły średniej.
{{osobny artykuł|Szkolnictwo wojskowe w PRL}}