Podczaszy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Poprawiono literówkę; Poprawiono pisownię
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z aplikacji mobilnej
encyklopedyczność
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z aplikacji mobilnej
Linia 3:
Urząd wzmiankowany po raz pierwszy w [[XIII wiek|XIII wieku]]. Z dokumentów wystawianych przez [[Kazimierz I opolski|Kazimierza I]], [[Książęta opolsko-raciborscy|księcia opolsko-raciborskiego]] w latach dwudziestych tego wieku wynika, że podczaszy na jego dworze nie był urzędem nowym, a więc zapewne powszechnie znany był dużo wcześniej na dworach [[Piastowie|piastowskich]]. Został utworzony jako pomocniczy dla [[cześnik|cześnika]].
 
Podczaszy zajmował się w czasie uczt rozlewaniem napojów do kielichów oraz dbał, aby trunków nie zabrakło. Cześnik podawał kielich władcy. Funkcja cześnika była prestiżowa, jednak podczaszego była ważniejsza i bardziej odpowiedzialna, dlatego też nastąpiła ciekawa ewolucja tych godności. Znaczenie podczaszego zaczęło rosnąć – objął zarząd piwnic królewskich oraz nadzorował służbę królewską zatrudnioną przy podawaniu napojów. Poza napojami zaczął również opiekować się deserami. Jemu też powierzono klucz do pomieszczenia, w którym przechowywane były, bardzo wówczas cenne, korzenne przyprawy. W hierarchii godności podczaszy wyprzedził cześnika, któremu pozostała tylko pierwotna funkcja. Pod koniec [[XV wiek|XV wieku]] cześnik nie miał już nawet wyłączności na bezpośrednie usługiwanie królowi – robił to również podczaszy. W tym czasie zmieniła się też nazwa urzędu w nomenklaturze łacińskiej. Aby nie sugerować jakiejś zależności podczaszego od cześnika, zaczęto go nazywać zamiast ''subpincerna'' mianem ''pocillator''.
 
Z czasem urząd przekształcił się w honorowy, a rzeczywiste czynności wykonywali dworzanie. Urząd podczaszego nadwornego, [[Korona Królestwa Polskiego|koronnego]] i [[Wielkie Księstwo Litewskie|litewskiego]] oraz podczaszych ziemskich utrzymał się do końca [[I Rzeczpospolita|I Rzeczypospolitej]].