Origami: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
redakcyjne, merytoryczne
źródła/przypisy
Linia 1:
{{W edycji|Accomer}}
{{Inne znaczenia|kategorii sztuki|[[Ultra-Mobile PC|"Origami Project"]] – platforma komputerowa}}
[[Plik:Sternla basteln.jpg|thumb|Origami – powstawanie figury]]
[[Plik:Origami-crane.jpg|thumb|Origami – żuraw]]
[[Plik:Hiden Senbazuru Orikata-S25-1.jpg|thumb|''Hiden senbazuru orikata'' („Tajniki składania tysiąca żurawi”), strona jednej z najstarszych książek o origami, 1797 r.]]
Linia 16 ⟶ 15:
Przez następne tysiąc lat sztuka składania była ograniczona do religijnego użytku ceremonialnego, ponieważ papier był nadal drogi. Dopiero rozwój papiernictwa jako jednego z wielu rzemiosł, które rozwinęły się, gdy władze zachęciły panów feudalnych (''[[daimyō]]'') do tworzenia lokalnego przemysłu w okresie Edo (1603–1868) spowodował szeroką dostępność dobrej jakości papieru i mógł być wykorzystywany także do origami jako sztuki. W okresie [[Meiji (okres)|Meiji]] zaczęła być ona przedmiotem nauczania w szkołach podstawowych. Uczniowie po dziś dzień uczą się origami – dzięki temu mają okazję poznać podstawy geometrii itp.
 
Jednym z pierwszych, niereligijnych zastosowań złożonego papieru było ''noshi'', rodzaj złożonego klina, cienkiego paska, który dodany do prezentu jest znakiem szczęścia{{r|koku}}, podobnie jak formalne opakowanie ''tsutsumi''{{r|koku1}}. Pierwszymi znanymi origami były tworzące parę motyle, które zdobiły butelki sake na weselach [[shintō]], symbolizując państwa młodych. Napisał o tym w krótkim wierszu [[Saikaku Ihara]] w 1680 roku.
 
Pierwszą książką o origami była Tsutsumi-no-Ki, opublikowana w 1764 roku. Zawierała ona instrukcje składania ''noshi'' i ''tsutsumi''. Natomiast pierwszym podręcznikiem z ilustracjami, traktującym origami jako rozrywkę, były: „Tajniki składania tysiąca żurawi” (''Hiden senbazaru orikata''), opublikowane w 1797 roku. Pokazano w nich podstawowe instrukcje graficzne na złożenie 49 różnych form żurawi, japońskiego symbolu szczęścia i życia.
Linia 22 ⟶ 21:
Origami w świecie spopularyzowali [[Akira Yoshizawa]] i Lillian Oppenheimer (w latach 50. XX wieku). Yoshizawa był twórcą dziesiątków tysięcy oryginalnych projektów. W 1954 roku opublikował książkę pt.: ''Atarashii origami geijutsu'' („Nowa sztuka origami”), która stała się m.in. podstawą stworzenia systemu Yoshizawa-Randlett służącego tworzeniu diagramów zagięć papieru.
 
W dzisiejszych czasach przy tworzeniu origami używa się przeważnie pojedynczego arkusza kolorowego (lub we wzory) papieru, nazywanego ''chiyogami'',{{r|crown}} wykonując jedynie zgięcia bez kleju i nożyczek. Jednak nie zawsze tak było i istnieją inne techniki, które pozwalają na cięcie, gdy niektóre metody obejmują łączenie wielu arkuszy. "Modularne" origami używa wielu złożonych kształtów, aby utworzyć większą konstrukcję, podczas gdy "składanie na mokro" pozwala na tworzenie zakrzywionych kształtów. Natomiast "origami akcji" odnosi się do origami podobnych do zabawek, takich jak skaczące żaby.
 
Jedną z odmian origami, która odeszła od tradycyjnego założenia składania tylko z pojedynczego kwadratowego arkusza papieru, jest [[origami modułowe]]. Większość modeli modułowych przedstawia bryły geometryczne o wysokiej symetrii. Składa się je z wielu identycznych lub podobnych modułów, zaś każdy moduł jest składany z osobnego arkusza papieru. Liczba modułów wchodzących w skład modelu może wynosić od zaledwie dwóch (czworościan foremny) do kilkuset a nawet więcej (np. złożone bryły przypominające kształtem [[fulereny]]).
Linia 61 ⟶ 60:
{{Przypisy|
<ref name = Ken>{{Cytuj książkę | tytuł = Kenkyusha's New Japanese-English Dictionary | wydawca = Kenkyusha Limited | miejsce = Tokyo | data = 1991 | strony = 1313 | isbn = 4-7674-2015-6}}</ref>
<ref name = koku>{{Cytuj książkę | tytuł = 新明解国語辞典 | wydawca = Sanseido Co., Ltd | miejsce = Tokyo | data = 1974 | strony = 870}}</ref>
<ref name = koku1>{{Cytuj książkę | tytuł = 新明解国語辞典 | wydawca = Sanseido Co., Ltd | miejsce = Tokyo | data = 1974 | strony = 741}}</ref>
<ref name = crown>{{Cytuj książkę | tytuł = The New Crown Japanese-English Dictionary | wydawca = Sanseido Co., Ltd | miejsce = Tokyo | data = 1972 | strony = 93}}</ref>
}}
}}