Origami: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
redakcyjne, merytoryczne |
źródła/przypisy |
||
Linia 1:
{{W edycji|Accomer}}
{{Inne znaczenia|kategorii sztuki|[[Ultra-Mobile PC|"Origami Project"]] – platforma komputerowa}}
[[Plik:Origami-crane.jpg|thumb|Origami – żuraw]]
[[Plik:Hiden Senbazuru Orikata-S25-1.jpg|thumb|''Hiden senbazuru orikata'' („Tajniki składania tysiąca żurawi”), strona jednej z najstarszych książek o origami, 1797 r.]]
Linia 16 ⟶ 15:
Przez następne tysiąc lat sztuka składania była ograniczona do religijnego użytku ceremonialnego, ponieważ papier był nadal drogi. Dopiero rozwój papiernictwa jako jednego z wielu rzemiosł, które rozwinęły się, gdy władze zachęciły panów feudalnych (''[[daimyō]]'') do tworzenia lokalnego przemysłu w okresie Edo (1603–1868) spowodował szeroką dostępność dobrej jakości papieru i mógł być wykorzystywany także do origami jako sztuki. W okresie [[Meiji (okres)|Meiji]] zaczęła być ona przedmiotem nauczania w szkołach podstawowych. Uczniowie po dziś dzień uczą się origami – dzięki temu mają okazję poznać podstawy geometrii itp.
Jednym z pierwszych, niereligijnych zastosowań złożonego papieru było ''noshi'', rodzaj złożonego klina, cienkiego paska, który dodany do prezentu jest znakiem szczęścia{{r|koku}}, podobnie jak formalne opakowanie ''tsutsumi''{{r|koku1}}. Pierwszymi znanymi origami były tworzące parę motyle, które zdobiły butelki sake na weselach [[shintō]], symbolizując państwa młodych. Napisał o tym w krótkim wierszu [[Saikaku Ihara]] w 1680 roku.
Pierwszą książką o origami była Tsutsumi-no-Ki, opublikowana w 1764 roku. Zawierała ona instrukcje składania ''noshi'' i ''tsutsumi''. Natomiast pierwszym podręcznikiem z ilustracjami, traktującym origami jako rozrywkę, były: „Tajniki składania tysiąca żurawi” (''Hiden senbazaru orikata''), opublikowane w 1797 roku. Pokazano w nich podstawowe instrukcje graficzne na złożenie 49 różnych form żurawi, japońskiego symbolu szczęścia i życia.
Linia 22 ⟶ 21:
Origami w świecie spopularyzowali [[Akira Yoshizawa]] i Lillian Oppenheimer (w latach 50. XX wieku). Yoshizawa był twórcą dziesiątków tysięcy oryginalnych projektów. W 1954 roku opublikował książkę pt.: ''Atarashii origami geijutsu'' („Nowa sztuka origami”), która stała się m.in. podstawą stworzenia systemu Yoshizawa-Randlett służącego tworzeniu diagramów zagięć papieru.
W dzisiejszych czasach przy tworzeniu origami używa się przeważnie pojedynczego arkusza kolorowego (lub we wzory) papieru, nazywanego ''chiyogami''
Jedną z odmian origami, która odeszła od tradycyjnego założenia składania tylko z pojedynczego kwadratowego arkusza papieru, jest [[origami modułowe]]. Większość modeli modułowych przedstawia bryły geometryczne o wysokiej symetrii. Składa się je z wielu identycznych lub podobnych modułów, zaś każdy moduł jest składany z osobnego arkusza papieru. Liczba modułów wchodzących w skład modelu może wynosić od zaledwie dwóch (czworościan foremny) do kilkuset a nawet więcej (np. złożone bryły przypominające kształtem [[fulereny]]).
Linia 61 ⟶ 60:
{{Przypisy|
<ref name = Ken>{{Cytuj książkę | tytuł = Kenkyusha's New Japanese-English Dictionary | wydawca = Kenkyusha Limited | miejsce = Tokyo | data = 1991 | strony = 1313 | isbn = 4-7674-2015-6}}</ref>
<ref name = koku>{{Cytuj książkę | tytuł = 新明解国語辞典 | wydawca = Sanseido Co., Ltd | miejsce = Tokyo | data = 1974 | strony = 870}}</ref>
<ref name = koku1>{{Cytuj książkę | tytuł = 新明解国語辞典 | wydawca = Sanseido Co., Ltd | miejsce = Tokyo | data = 1974 | strony = 741}}</ref>
<ref name = crown>{{Cytuj książkę | tytuł = The New Crown Japanese-English Dictionary | wydawca = Sanseido Co., Ltd | miejsce = Tokyo | data = 1972 | strony = 93}}</ref>
}}
}}
|