Wikipedia

Bogusław Radziwiłł: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m drobne techniczne
→‎Potop szwedzki: Błędny link, chodzi o rzekę dziś zwaną Ełk.
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Linia 82:
Podczas pobytu przy królu szwedzkim dwór monarszy przygotowywał dla Bogusława Radziwiłła ewentualną możliwość wżenienia go w któryś z rodów panujących. Proponowano mu małżeństwo z Anną Dorotą, córką księcia holsztyńskiego Fryderyka III, lub z Eleonorą, siostrą Karola X Gustawa. Z żadnej jednak z tych propozycji nie skorzystał. Radziwiłł w tym czasie bowiem już kalkulował, że musi sobie szukać nowego protektora, gdyż sytuacja operującej na ziemiach polskich armii szwedzkiej diametralnie się zmieniała. 1 lipca 1656 roku skapitulował szwedzki garnizon w Warszawie. Karol X Gustaw, bawiący do tej pory na Pomorzu, zmuszony był cofnąć znaczną część swojego wojska na południe, aby odzyskać to ważne strategicznie miasto. Rozbił się obozem pod [[Nowy Dwór Mazowiecki|Nowym Dworem Mazowieckim]]. W kwaterze tej przebywał również Bogusław Radziwiłł, któremu powierzono pójście z odsieczą Tykocinowi, oblężonemu przez wojska lojalne wobec Jana II Kazimierza. Twierdzę tę książę Radziwiłł odzyskał 13 lipca 1656 roku. Nie pozostał w niej jednak długo, ewakuował z niej skarbiec radziwiłłowski i powrócił na Mazowsze. Zanim jednak przybył do wojsk Karola X Gustawa, zdążył jeszcze podjąć się korespondencji z [[ataman]]em [[Kozacy|kozackim]] [[Bohdan Chmielnicki|Bohdanem Chmielnickim]], od którego oczekiwał pomocy w obronie [[Słuck]]a, leżącego w litewskich dobrach Radziwiłłów, które chcieli przejąć Sapiehowie. W dniach 28–30 lipca 1656 roku Bogusław Radziwiłł brał udział w zwycięskiej [[Bitwa pod Warszawą (1656)|bitwie]] Karola X Gustawa o Warszawę. Po jej zakończeniu był mediatorem między Rzecząpospolitą a stroną szwedzką w sprawie żądań terytorialnych stawianych przez okupanta wobec Korony Polskiej. Był to ostatni moment, kiedy Radziwiłł lojalnie jeszcze służył Szwedom. Coraz bowiem śmielej zaczął książę Bogusław szukać drogi wyjścia z zawartych układów. Jan II Kazimierz Waza, wyczuwając zamiary magnata, proponował mu w tym czasie powrót do łask i służby przy dworze polskim.
 
Na jesieni 1656 roku Bogusław Radziwiłł ponownie ruszył z odsieczą oblężonemu Tykocinowi. Operował wraz z wojskami szwedzkimi na północnym Mazowszu i na Podlasiu. W październiku 1656 roku połączył się z siłami brandenburskiego generała Georga Friedricha Waldecka, który rozstawił się obozem nad rzeką [[Łęg Ełk(dopływ Wisłyrzeka)|Łęg]]. Próba przeprawy podjęta 8 października 1656 roku zakończyła się klęską. Oddział prusko-szwedzki trafił na zasadzkę wojsk tatarsko-litewskich pod komendą Gabriela Wojniłłowicza. W [[bitwa pod Prostkami|bitwie pod Prostkami]] Bogusław Radziwiłł został ranny i wzięty do niewoli przez oddział [[Tatarzy|Tatarów]]. Następnie stał się jeńcem [[Wincenty Korwin Gosiewski|Wincentego Gosiewskiego]]. Radziwiłł złożył hetmanowi przyrzeczenie lojalności wobec króla polskiego i odstąpienia od Szwedów, nie odzyskał jednak wolności. Wszczęto wobec niego postępowanie sądowe i skazano go na [[infamia|infamię]]. Więźniem [[Tabor wojskowy|taboru]] armii litewskiej książę Bogusław był do 22 października 1656 roku. Wtedy to został odbity przez generałów [[Jerzy Fryderyk|Georga Friedricha Waldecka]] i [[Gustaw Otto Stenbock|Gustawa Otto Stenbocka]] w [[bitwa pod Filipowem|bitwie pod Filipowem]]. Po uwolnieniu udał się do Prus Książęcych. Przebywając w Królewcu starał się uporządkować sprawy majątkowe. Przyjął postawę neutralności wobec toczących się wydarzeń w Rzeczypospolitej. Rozważał możliwość pogodzenia się z królem polskim, wybrał jednak służbę u księcia-elektora brandenburskiego. Zaważyła być może na tym perspektywa zdobyczy terytorialnej, jaką otwierały przed nim prowadzone w tym czasie rokowania w Siedmiogrodzie. 6 grudnia 1656 roku w [[traktat w Radnot|Radnot]] zawarty został traktat pomiędzy [[Szwecja|Szwecją]] i [[Siedmiogród|Siedmiogrodem]] o ewentualnym podziale ziem Rzeczypospolitej i przystąpieniu do wojny księcia Jerzego II Rakoczego po stronie Karola X Gustawa. Na mocy tych porozumień zainteresowany sprawą i korespondujący z sygnatariuszami paktu przez posłów szwedzkich Bogusław Radziwiłł miał otrzymać w dziedziczne władanie województwo nowogródzkie (które i tak w 1/5 było jego własnością). Chociaż uważał, że jako spadkobierca Janusza Radziwiłła powinien uzyskać wszystkie ziemie, które jego kuzyn miał zagwarantowane w umowie kiejdańskiej z 1655 roku.
{{clear}}
[[Plik:Kurfürst Friedrich Wilhelm von Brandenburg 2.gif|thumb|[[Fryderyk Wilhelm I (Wielki Elektor)|Fryderyk Wilhelm Hohenzollern „Wielki Elektor”]], elektor brandenburski i książę pruski, kuzyn Bogusława Radziwiłła, któremu ofiarował urząd generalnego namiestnika Prus Książęcych]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Bogusław_Radziwiłł”