Fantastyka: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian |
poprawione uwagi |
||
Linia 1:
{{Inne znaczenia|dziedziny literatury|[[Nowa Fantastyka|Fantastyka]] – polski miesięcznik (od 1990 „Nowa Fantastyka”)}}
'''Fantastyka''' – gatunek [[literatura|literacki]], a także [[film]]owy, [[komiks]]owy, [[gra komputerowa|gier]] a niekiedy i [[malarstwo|malarstwa]]. Polega ona na kreowaniu świata przedstawionego, który w całości, lub w części różni się od rzeczywistości, na przykład przez dodanie elementów nadnaturalnych, lub stworzonej przez autora technologii<ref>{{Cytuj |autor = Henryk Dubowik |tytuł = Fantastyka w literaturze polskiej: dzieje motywów fantastycznych w zarysie |data = 2017 |wydanie = I |miejsce = Bydgoszcz |s = 7}}</ref>. Można ją też uznać za właściwość elementu fikcji literackiej, lub innej, sprawiająca, że choć czytelnik uznaje go za niezgodny z przyjętymi przez niego kryteriami empirycznej rzeczywistości i wedle jego najlepszej wiedzy nieposiadający odpowiednika w świecie pozaliterackim oraz nieobecny w tekstach, które uznaje za realistyczne, godzi się w ramach literackiej gry uznać go za prawdopodobny (choć nie wiarygodny) w obrębie konstruowanej fikcji i decyduje, że nie narusza on spójności narracji<ref>{{Cytuj |autor = Tomasz Z. Majkowski |tytuł = W cieniu białego drzewa |data = 2013 |miejsce = Kraków}}</ref>.
Fantastykę cechuje duża swoboda w zakresie konstrukcji [[świat przedstawiony|świata przedstawionego]] i postaci bohaterów
Fantastyka szczególnie ważną rolę pełniła w okresie romantyzmu (E.T.A. Hoffmann i E.A. Poe). W XX w. można zaobserwować szczególny rozwój science fiction oraz fantasy.
== Podział fantastyki ==
Gatunek ten możemy podzielić na trzy główne nurty: na [[Fantastyka naukowa|Fantastykę naukową]] (ang. ''science fiction'' – inspirowana postępem nauki i technologii, najczęściej akcja toczy się w przyszłości), [[fantasy]] (zwykle inspirowana mitologiami oraz folklorem, występują zjawiska nadprzyrodzone) oraz [[horror]] (cechą spajającą jest obecność istoty, zdarzenia lub jakiejkolwiek innej formy zagrożenia życia bohatera, innych postaci, lub nawet całej ludzkości, przy czym zagrożenie to, z punktu widzenia rzeczywistości, musi być nierealne).
Możemy jednak wyróżnić też inne podgatunki. Bardzo często wyróżniane jest także [[weird fiction]], jako dzieła na pograniczu fantastyki naukowej, fantasy oraz [[Realizm magiczny|realizmu magicznego]]. [[Stanisław Lem]] uznawał jednak, że istotą tego nurtu jest przełamanie ustalonego porządku poprzez wtargnięcie elementów, które do tego porządku nie przystają<ref>{{Cytuj |tytuł = Jak definiować fantastykę? |czasopismo = CarpeNoctem.pl |data = 2011-08-02 |data dostępu = 2018-05-03 |url = http://carpenoctem.pl/teksty/jak-definiowac-fantastyke/http://carpenoctem.pl/teksty/jak-definiowac-fantastyke/ |język = pl-PL}}</ref>.
Należy pamiętać, że każdy z wymienionych nurtów ma swoje liczne podgatunki, dzięki czemu możemy wyróżnić między innymi [[low fantasy]], [[urban fantasy]], czy [[Space opera|space operę]]
== Fantastyka w Polsce ==
|