Okręg Kłajpedy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m infobox
Linia 119:
Rząd w Kownie zastanawiał się nad kilkoma wariantami akcji w okręgu – przekazanie problemu do rozwiązania do [[Liga Narodów|Ligi Narodów]], zajęcie zbrojne, wreszcie zorganizowanie ''powstania'', mającego dać wrażenie, że to sama miejscowa ludność pragnie połączenia z Litwą. Wybrano trzecią opcję.
 
Po rozpoczęciu przez [[III Republika Francuska|Francję]] [[Belgia|Belgię]] okupacji wojskowej [[Zagłębie Ruhry|Zagłębia Ruhry]], w odpowiedzi na nie wywiązywanieniewywiązywanie się Niemiec z płatności [[reparacje wojenne|reparacji]] ustalonych w [[Traktat wersalski|traktacie wersalskim]], Litwini zainicjowali 10 stycznia 1923 ''powstanie'' w Okręgu Kłajpedy. W akcji uczestniczyły siły przybyłych z Litwy przebranych policjantów, żołnierzy armii regularnej i paramilitarnej organizacji szaulisów, ogółem ok. 1500 osób. Akcja ta została przez władze litewskie skonsultowana z przedstawicielami Niemiec i Rosji Sowieckiej. Broń Litwinom została dostarczona przez Niemców. ''Powstanie'', całkowicie inspirowane przez rząd kowieński, posłużyło jako pretekst do wkroczenia wojsk litewskich do miasta i okręgu w celu „pomocy umęczonym rodakom”. Nie obyło się bez ofiar po obu stronach – ostatecznie żołnierze francuscy otrzymali rozkaz powrotu do koszar, ale [[Paryż]] wysłał im na odsiecz dwa [[torpedowiec|torpedowce]] oraz [[pancernik]] z oddziałem strzelców na pokładzie. Pod koniec stycznia do kłajpedzkiego portu wpłynął też okręt brytyjski oraz inny francuski pancernik, ale nie podjęły działań zbrojnych i nie przerwały akcji Litwinów<ref name=wieki />.
 
Po długich i żmudnych rokowaniach mocarstwa zachodnie zgodziły się 15 lutego 1923 r. odstąpić okręg [[Republika Litewska (1918-1940)|Litwie]], pod licznymi jednakże warunkami (m.in. ochrona i samorząd dla ludności niemieckiej). Dość powszechny jest pogląd, iż zdecydowane zachowanie Litwy w sprawie [[Kłajpeda|Kłajpedy]], przyjęte z dużym krytycyzmem przez kraje zachodnie, przyczyniło się do szybkiego uznania [[Granica polsko-litewska|granicy polsko-litewskiej]] przez [[Rada Ambasadorów|Radę Ambasadorów]] (pozostawiającej [[Wileńszczyzna|Wileńszczyznę]] po stronie [[II Rzeczpospolita|polskiej]]).