Henryk III Walezy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Walezy nigdy nie został wyniesiony na tron wielkoksiążęcy
Linia 74:
Monluc i jego stronnicy rozpoczęli zatem akcję propagandową, mającą na celu wybielenie postaci Henryka. Pisano więc, że książę andegaweński za wszelką cenę chciał zapobiec masakrze, a gdy już do niej doszło przeciwstawiał się furii i okrucieństwu tłumów, a nawet ukrywał hugenotów. Polaków jednak nie przekonał i już po dokonanej elekcji podskarbi koronny [[Hieronim Bużeński (zm. 1580)|Hieronim Bużeński]] powiedział biskupowi, aby ten nie próbował już przekonywać, że Henryk ''nie brał udziału w rzezi i nie jest wcale okrutnym tyranem'', albowiem – rządząc w Polsce – ''będzie musiał raczej on się bać poddanych, a nie poddani jego''.
 
Wybory nowego władcy polskiego po okresie bezkrólewia odbyły się w kwietniu i maju 1573 roku na prawym brzegu Wisły, naprzeciw Warszawy, pod wsią Kamień (obecnie [[Kamionek (Warszawa)|Kamionek]], część dzielnicy [[Praga-Południe]]). Najpoważniejszymi kandydatami do korony obok brata króla francuskiego byli: syn cesarza [[Maksymilian II Habsburg|Maksymiliana II]] arcyksiążę [[Ernest Habsburg]], car [[Iwan IV Groźny]] i [[Jan III Waza]], król szwedzki, mąż [[Katarzyna Jagiellonka|Katarzyny Jagiellonki]], siostry [[Zygmunt II August|Zygmunta Augusta]]. Pod Warszawą stawiło się około 50 tysięcy osób, które uczestniczyły w głosowaniu. Najpierw odbyła się prezentacja kandydatów, której dokonali zagraniczni posłowie. Następnie zaczęto spisywać, lecz już w węższym gronie wybranych do komisji, „artykuły dla króla”. Miały to być uprawnienia i zobowiązania panującego. Po ich zatwierdzeniu, 5 kwietnia 1573 roku, odbyło się głosowanie nad pretendentami do tronu. Zwycięzcą okazał się kandydat francuski. Kilka dni po [[Wolna elekcja|elekcji]] posłowie przyszłego monarchy zaprzysięgli w jego imieniu uchwalone przed wyborem postanowienia ogólne – były to tak zwane [[artykuły henrykowskie]]. Przyjęto również osobiste zobowiązania elekta, noszące nazwę ''[[pacta conventa]]''<ref>Tekst łaciński i polski w: [https://books.google.pl/books?id=neQDAAAAYAAJ Zbiór pamiętników do dziejów polskich, Tom 3] [[Władysław Plater]], Warszawa 1858 s. 220 - 228.</ref>. Wybrano też poselstwo, które miało udać się do Paryża, aby oficjalnie zawiadomić księcia francuskiego o wyborze na Króla[[król PolskiegoPolski|króla i Wielkiego Księcia LitewskiegoPolski]] i odebrać od niego przysięgę potwierdzającą przyjęcie uchwał elekcyjnych (artykułów i paktów) orazi możliwie szybko sprowadzić go do Rzeczypospolitej.
 
Poselstwo wysłano okazałe i godne. Pertraktacje z Henrykiem i jego bratem, królem Francji Karolem IX, trwały dość długo. Opór budziły przede wszystkim artykuły dotyczące swobody wyznaniowej i możliwości wypowiedzenia posłuszeństwa królowi. Ostatecznie obaj władcy uznali i zaprzysięgli 22 sierpnia 1573 dawne i nowe prawa. Po tym fakcie poselstwo doręczyło Henrykowi dokument elekcyjny. Henryk Walezy został ogłoszony królem Polski.