Twierdza Przemyśl: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Tworzę Szablon:Cytuj
Linia 2:
[[Plik:Hermann Kusmanek von Burgneustadten.jpg|mały|upright|[[Hermann Kusmanek von Burgneustädten]], dowódca Twierdzy Przemyśl]]
 
'''Twierdza Przemyśl''' – potężny zespół obiektów obronnych, jedna z 200 wielkich [[Fortyfikacja stała|fortyfikacji stałych]] istniejących w [[Europa|Europie]] w 1914 roku oraz trzecia co do wielkości [[twierdza]] (po [[Antwerpia|Antwerpii]] i [[Verdun (Moza)|Verdun]])<ref name="rozanski">{{Cytuj|autor = Jan Rożański: ''|tytuł = Twierdza Przemyśl'', Rzeszów|data = 1983, {{ISBN|isbn = 83-03-00025-X |miejsce = Rzeszów |wydawca = Krajowa Agencja Wydawnicza |oclc = 749346925 }}.</ref>. Wyróżnia się jednak wśród nich aż trzema [[oblężenie|oblężeniami]] (rzeczy niespotykanej w dotychczasowej historii wojen) oraz najdłuższym okresem oblężenia w oderwaniu od stałego rodzimego [[Front (wojsko)|frontu]] (173 dni). Więcej wytrzymały jedynie; francuska [[Bitwa pod Verdun|twierdza Verdun]] oraz [[Imperium Rosyjskie|carska]], niezdobyta [[Twierdza Osowiec]] (203 dni)<ref>Bogusław Perzyk: ''Twierdza Osowiec'', Warszawa 2004, {{ISBN|83-907405-1-6}}.</ref>, które jednak nigdy nie walczyły w całkowitym okrążeniu.
 
Jej budowę rozpoczęto w latach [[Wojna krymska|wojny krymskiej]] (1853-1856), gdy stosunki między Rosją a [[Cesarstwo Austriackie|Austrią]] uległy znacznemu pogorszeniu, a nowa wojna była nieunikniona. Głównym celem twierdzy miała być obrona [[Brama Przemyska|Bramy Przemyskiej]] na styku [[Kotlina Sandomierska|Kotliny Sandomierskiej]] i [[Karpaty|Karpat]], którą od stuleci wiódł szlak handlowy z Polski i [[Ruś|Rusi]] na [[Węgry]]. Jej znaczenie dodatkowo wzrosło, gdy pod koniec XIX wieku [[Przemyśl]] stał się ważnym węzłem [[Transport kolejowy|kolejowym]] i drogowym na trasie z [[Wiedeń|Wiednia]] do [[Lwów|Lwowa]]. Po [[I wojna światowa|I wojnie światowej]] twierdza nie odegrała już ważniejszej roli, z czasem ulegając dewastacji. Jest ona obecnie ważnym zabytkiem południowo-wschodniej Polski.
Linia 137:
 
== Bibliografia ==
* {{Cytuj|autor = Juliusz Bator: ''|tytuł = Wojna galicyjska. Działania armii austro-węgierskiej na froncie północnym (galicyjskim) w latach 1914-1915'', Kraków|data = 2005, {{ISBN|isbn = 83-921494-4-0 |miejsce = Kraków |wydawca = Libron |oclc = 69496821 }}.
* Jacek Błoński, [https://przemysl.pl/49457/dni-kleski-marzec-1915-r.html DNI KLĘSKI – marzec 1915 r.], „Nasz Przemyśl”, marzec 2008 (Nr 42)
* Franz Forstner: ''Twierdze i zamki obronne w Polsce – Twierdza Przemyśl'', Warszawa 2000, {{ISBN|83-11-09039-4}}.
* Tomasz Idzikowski: ''Twierdza Przemyśl. Miniprzewodnik'', Przemyśl 2008, {{ISBN|978-83-923302-4-0}}.
* {{Cytuj|autor = Jan Rożański: ''|tytuł = Twierdza Przemyśl'', Rzeszów|data = 1983, {{ISBN|isbn = 83-03-00025-X |miejsce = Rzeszów |wydawca = Krajowa Agencja Wydawnicza |oclc = 749346925 }}.
* {{Cytuj|autor = Jan Rożański: ''|tytuł = Tajemnice Twierdzy Przemyskiej'', Przemyśl|data = 2000, {{ISBN|isbn = 83-911659-5-7 |miejsce = Przemyśl |wydawca = „San-Set” |oclc = 802104125 }}.
* Mieczysław Wieliczko: ''Walki w okolicach Twierdzy Przemyskiej w latach 1914-1915 na łamach prasy polskiej'', Przemyśl 1992.
* Tomasz Idzikowski: ''Twierdza Przemyśl. Powstanie – Rozwój – Technologie'', Krosno 2014, [http://www.twierdzaprzemysl.info/ ISBN 978-83-62540-15-0]