Peng Dehuai: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
m lit.
Linia 77:
Po dotarciu do Jinggang stanął na czele wojsk komunistów które złamały okrążenie KMT. Swoją bazę utworzył w pobliżu rolniczej miejscowości Ruijin<ref>Domes 29</ref> z której musiał się wycofać po ataku 25 tysięcy żołnierzy KMT. Zhu i Mao skrytykowali go za decyzję o ucieczce. Peng powrócił do regionu jeszcze w tym samym roku odbijając obszar z rąk KMT. W połowie 1929 roku siły Penga połączyły się z dwiema lokalnymi grupami bojowymi które w lipcu 1929 roku zbuntowały się przeciwko komunistom ze względu na konflikty powstałe w zakresie dowodzenia i podziału zaopatrzenia. Buntownicy zostali pokonani a ich liderzy zginęli. Pozostali przy życiu rebelianci dołączyli do jednostki Penga. Liczba żołnierzy oddziału wzrosła tym samym z 800 do 2000. Peng zorganizował serię coraz bardziej ambitnych ataków w południowej prowincji Hunan zdobywając coraz większą ilość zaopatrzenia i przyciągając znaczną liczbę rekrutów<ref>Domes 29–30</ref>.
 
13 lipca 1930 roku lider KPCh, [[Li Lisan]] zalecił zajęcie jednej ze stolicy prowincji co miało być sygnałem dla ogólnokrajowej rewolucji. Peng wziął te zalecenie na poważnie i 25 lipca przeprowadził atak na Changshę będącą stolicą Hunan. Wraz z 17 tysiącami żołnierzy i 10 tysięcy partyzantów w dniu 30 lipca przełamał obronę miasta. 1 sierpnia komuniści Penga ogłosili utworzenie Rządu Radzieckiego Prowincji Hunan. 5 sierpnia nastąpiła kontrofensywa KMT w sile 35 tysięcy żołnierzy. Oddziały komunistów w bitwie straciły 7500 żołnierzy i zostały zmuszone do wycofania się do Jinggang. Do ponownej próby zajęcia stolicy prowincji doszło w następnym miesięcy co jednak nie udało się a Peng pod koniec roku wycofał się swoje siły na komunistyczne tereny w Jiangxi<ref>Domes 31–32</ref>.
 
Peng był jednym z najważniejszych generałów uczestniczących w obronie Jiangxi. Jego sukcesy dowódcze przyćmiewał jedynie [[Lin Biao]]. 7 listopada 1931 roku został on wybrany do Centralnej Komisji Wojskowej i Centralnego Komitetu Wykonawczego partii. Był to pierwszy tak wysoki awans tego dowódcy w ruchu komunistycznym. Gdy władzę w Jiangxi przejęła przeszkolona w [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] grupa [[28 bolszewików]] dalsza kariera Penga została zahamowana. Stagnacja przerwała się w sierpniu 1933 roku gdy został on wybrany wiceprzewodniczącym Centralnej Komisji Wojskowej a w styczniu kolejnego roku został mianowany zastępcą członka Komitetu Centralnego KPCh. W sierpniu 1933 roku przedarł linię obrony KMT zajmując duży obszar zachodniej prowincji [[Fujian]] przejmując pokaźne składy broni i amunicji<ref>Domes 33–36</ref>.
Linia 94:
Po [[incydent na moście Marco Polo|incydencie na moście Marco Polo]], Chiny i [[Japonia]] rozpoczęły ze sobą długotrwałą wojnę. Kuomintang i KPCh nawiązały ze sobą taktyczny sojusz antyjapoński. Odrzucił tezę Mao jakoby Armia Czerwona powinna oszczędzać siłę Armii Czerwonej przygotowując się do dalszej kontynuacji wojny domowej i wraz z innymi wojskowymi przeforsował postulat konieczności walki z Japończykami w sojuszu z KMT<ref>Domes 37–38</ref>. Po ataku Japończyków na Shanxi, Peng wraz ze Zhu De dowodził obroną prowincji. Pod koniec 1938 roku założył bazę w [[Taihang Shan]] skąd koordynował antyjapońskie działania partyzanckie i dowodził swoją liczącą 100 tysięcy żołnierzy armią<ref>Domes 38–39</ref>.
 
W lipcu 1940 roku rozpoczął antyjapońską ofensywę w której wzięło udział 200 tysięcy żołnierzy Armii Czerwonej i 200 tysięcy partyzantów komunistycznych. Od 20 sierpnia do 5 października 1940 roku siły komunistyczne zadały Japończykom ciężkie straty co skłoniło Japończyków do kontratak. Kontratak odparty został na początku grudnia a cała akcja okazała się wielkim sukcesem dowódczym Penga<ref name="Domes 39–42">Domes 39–42</ref> - Japończycy stracili około 20 tysięcy żołnierzy (według źródeł zagranicznych)<ref>Garver 120</ref>. Pod koniec 1941 roku Peng wycofał się ze swojej bazy w Taihangshan i przeniósł do [[Yan’an]]<ref name="Domes 39–42"/>. W tym czasie z rozkazu Mao został poddany kampanii politycznej indoktrynacji która spowodowana była zbyt dobrymi relacjami z KMT<ref>Barnouin i Yu 91</ref>. Indoktrynacja nie udała się a Peng stracił wiele dotychczasowych funkcji co miał Mao za złe do końca życia<ref>Xiao 3</ref>. Od 1942 do 1945 rola Penga w wojnie była bardziej głównie polityczna<ref name="Domes 39–42"/>. W czerwcu 1944 roku był częścią zespołu, któyktóry spotkał się z amerykańskimi wojskowymi zbierającymi informacje o sytuacji wojskowej w okupowanych przez Japończyków obszarach Chin<ref>Barnouin i Yu 96</ref>.
 
==== Porażka Kuomintangu ====
Japończycy poddali w dniu 3 września 1945 roku. Zakończenie wojny chińsko-japońskiej rozpoczęło ostatni etap wojny domowej. W październiku Peng objął dowództwo armii Czerwonej w północnych Chinach i [[Mongolia Wewnętrzna|Mongolii Wewnętrznej]] przyjmując tam kapitulację japońskich żołnierzy. W marcu 1946 roku siły komunistyczne (liczące wtedy 1,1 miliona żołnierzy) przyjęły nazwę [[Chińska Armia Ludowo-Wyzwoleńcza|Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej]]. Sam Peng objął dowództwo nad 175 tysiącami żołnierzy z których większość w trakcie wojny z Japonią pozostawała pod dowództwem [[He Long]]a - stąd też He stał się najbliższym współpracownikiem Penga<ref>Domes 42–43</ref>.
 
Siły Peng były najsłabiej uzbrojoną częścią ChAL-W mimo to wyznaczono je do chronienia obszaru wokół stolicy komunistów, Yan’an. Stolica najechana została w marcu 1947 roku przez liczące 260 tysięcy żołnierzy oddziały generała KMT, Hu Zongnana. Siły Hu były jednymi z najlepiej wyszkolonych i zaopatrzonych jednostek nacjonalistów. Siły Penga zostały uratowane przez skuteczne działania komunistycznego wywiadu który zebrał informacje na temat planów Hu co umożliwiło komunistom bezpieczne wycofanie się (wbrew zaleceniom Mao<ref>Lew 65</ref>) z tego obszaru wraz z czołowymi przywódcami partii<ref name="Domes 45">Domes 45</ref>. 4 maja oddziały Penga zaatakowały magazyn zaopatrzenia w północno-wschodniej prowincji Shaanxi. Żołnierze przechwycili rezerwy żywności, broń (w tym liczną artylerię) i amunicję<ref>Barnouin i Yu 112</ref>. Początkowo siły komunistów zostały zepchnięte do granicy Mongolii Zewnętrznej jednak umiejętności dowódcze Penga pozwoliły na ostateczne rozbicie wojsk Hu w sierpniowej bitwie pod Shajiadian w której udało się uratować przed wojskiem KMT członków Komitetu Centralnego partii w tym Mao Zedonga. Peng rozbił ostatnie siły KMT w Shaanxi w lutym 1948 roku<ref name="Domes 45"/>.
 
W latach 1947-1949, siły Penga zajęły [[Gansu]], [[Ningxia]] i [[Qinghai]]. Jego wojska wielokrotnie pokonały oddziały Hu Zongnana i Ma Bafanga, komuniści nie dali jednak rady ostatecznie ich zlikwidować w rezultacie czego po porażce w wojnie domowej w grudniu 1949 nacjonaliści z tych oddziałów wycofali się na [[Tajwan (wyspa)|Tajwan]]. Peng zajął również [[Sinciang]] który stał się następnie miejscem partyzanckiej rebelii [[islamizm|islamistów]]. Gdy 1 października 1949 roku ogłoszone zostało utworzenie [[Chińska Republika Ludowa|Chińskiej Republiki Ludowej]], Peng został mianowany przewodniczącym Okręgu Wojskowego Chin Północno-Zachodnich Komisji Wojskowej i komisarzem politycznym Sinciangu. Tym samym strefą wpływów Penga w nowym państwie stały się regiony Sinciang, Shaanxi, Gansu, Qinghai i Ningxia<ref>Domes 45–46</ref>.
Linia 120:
 
==== Aktywność polityczna ====
Od 1934 roku zastępcą członka Komitetu Centralnego, pełnoprawnym członkiem od 1938 a od 1945 członkiem Biura Politycznego. W listopadzie 1953 roku jego pozycja wzrosła a on sam był w stanie uczestniczyć w regularnych spotkań politycznych i stał się aktywny w polityce wewnętrznej. Peng od konferencji w 1935 roku aż do tego czasu wspierał Mao<ref name="Domes 70–73">Domes 70–73</ref>. Peng i Lin Biao wspólnymi siłami doprowadzili do odsunięcia od władzy proradzieckiego Gao Ganga i zastąpienia go przez [[Liu Shaoqi]]ego<ref>Teiwes 86</ref>. W tym czasie Mao nie podejmował żadnych działań skierowanych przeciwko generałowi<ref>Teiwes 86–87</ref> a ten poparł wysiłki przywódcy zmierzające do [[kolektywizacja|kolektywizacji]] rolnictwa. Wraz z politykami takimi jak Liu Shaoqi, Zhu De, Lin Biao, Lin Boqu i [[Luo Ronghuan]], sprzeciwił się próbie liberalizacji kultury i polityki Mao jaką była [[Kampania stu kwiatów]]<ref name="Domes 70–73"/>.
[[Plik:Peng 2.jpg|right|thumb|230px|Mao i Peng]]
Pod koniec lat 50. stał się bardzo niechętny wobec osoby Mao uważając że stara on się zbudować wokół siebie mit nieomylnego bohatera odpowiedzialnego za wszystkie zwycięstwa komunistów. Podziw Penga dla skromności i prostoty kontestował [[kult jednostki]]. Mao sprzeciwiał się wieszaniu portretów Mao w urzędach czy śpiewaniu pieśni na jego cześć. W jednej ze swoich książek celowo usunął wzmianki o ''Towarzyszu Mao Zedongu''. Starał się zlikwidować kult Mao w armii i pozycje komisarzy politycznych<ref name="Domes 70–74">Domes 70–74</ref>. W ramach przygotowań do VIII Kongresu Narodowego, która odbyła się we wrześniu 1956 roku, Peng udzielił komisji Biura Politycznego przeredagować nową konstytucję partii sugerując usunięcie z preambuły wszelkich wzmianek odnoszących się do postaci Mao. Liu Shaoqi, [[Deng Xiaoping]], [[Peng Zhen]] i większość innych starszych członków KPCh zgodziło się na jego wniosek. Na Kongresie został ponownie powołany na stanowisko pełnoprawnego członka Komitetu Centralnego i Biura Politycznego<ref name="Domes 70–74"/>. Peng miał też pretensję do Mao pod względem jego wizerunku. Uważał że żyje przywódca żyje w luksusach i dekadencji. Generał natomiast żył w skromnych warunkach<ref name="Domes 70–74"/>.
Linia 154:
Po przymusowym przejściu na emeryturę, Peng mieszkał sam pod stałym nadzorem ochroniarza, sekretarza i wojska. Jego żona pozostała w Pekinie ze względu na pracę jako na Uniwersytecie Pekińskim. Ze względu na odległość małżonkowie widywali się dość rzadko. Strażnicy Penga pozwalali okolicznym rolnikom ciekawym osoby Penga na odwiedzanie go w jego domu dopóki Peng nie zaczynał narzekać na rządy Mao. Odwiedzała go także często rodzina, szczególnie mieszkające niedaleko siostrzenica Peng Meikui. Wolny czas poświęcał na remont swojego domu, pracę w ogrodzie, studiowanie teorii [[marksizm]]u, rolnictwa i ekonomii. Marszałek nie został całkowicie oczyszczony, pozwolono mu jednak na studiowanie wszystkich dokumentowy dystrybuowanych do członków Biura Politycznego i Rady Państwa których teoretycznie nadal był członkiem (nie mógł w nich uczestniczyć osobiście). W 1960 roku uczestniczył w państwowym pogrzebie Lina Boqu będącego jednym z założycieli KPCh<ref>Domes 113–114</ref>.
 
Gdy coraz bardziej widoczne były błędy polityki ekonomicznej Mao, reputacja Penga wśród partyjnych liderów niechętnych Mao zwiększyła się. Sytuacja Penga poprawołapoprawiła się gdy coraz większe wpływy w partii mieli Deng Xiaoping i Liu Shaoqi będący prywatnie jego przyjaciółmi. W listopadzie i grudniu 1961 roku po raz pierwszy marszałek dostał zgodę na opuszczenie miejsca zamieszkania. W styczniu 1962 roku odbyła się konferencja przywódców partyjnych na których ponownie poddano krytyce politykę gospodarczą Mao. Korzystając z okazji Peng napisał i wysłał list skierowany do Mao i Biura Politycznego w którym jeszcze raz skrytykował Wielki skok i stwierdził że jego marginalizacja była błędem przewodniczącego. Wysiłki Liu i Denga celem pełnej rehabilitacji Penga nie odniosły sukcesu i mimo ich starań nie został on dopuszczony od udziału w Dziesiątym Plenum VIII KC KPCh które odbyło się we wrześniu 1962 roku. W latach 1962-65 Peng znalazł się poza aresztem domowym jednak dalej żył w obskurnych warunkach<ref>Domes 113–116</ref>.
 
Mao obawiając się powrotu Penga do polityki, zlecił marszałkowi [[He Long]]owi zbadanie przeszłości Penga celem znalezienia dodatkowych powodów do krytyki polityka. He przyjął zlecenie Mao jednak cenił Penga i celowo przez rok blokował złożenie swojego sprawozdania. Sytuacje na korzyść Penga kształtowało to że prestiż Mao osłabł po tym gdy opinia publiczna przyznała że Wielki skok był błędem - w efekcie He złożył raport w którym bronił Penga przed oskarżeniami Mao<ref>Rice 185-186</ref>.
 
We wrześniu 1965 roku Mao zgodził się zrehabilitować Penga poprzez promowanie go na stanowisko zarządzającego rozwojem przemysłu w południowo-zachodnich Chiny (projekt znany jako Trzeci Front). Peng początkowo odrzucił propozycję, Mao spotkał się z nim osobiście i udało mu się przekonać go do objęcia tego stanowiska. Mao przeprosił też za jego potępienie na konferencji Lushan, uznając tą decyzję za swój błąd. Peng odpowiedzialny był za nadzór przemysłu (z naciskiem na rozwój przemysłu wojskowego i sieci logistycznych) w [[Syczuan]]ie, [[Tybetański Region Autonomiczny|Tybecie]], [[Junnan|Yunnanie]] i [[Kuejczou|Guizhou]]. Uprawnienia te były znacznie mniejsze niż te które Peng posiadał przed 1959 roku ale sygnalizowały powrót do polityki krajowej. Pracował do sierpnia 1966 roku jednak koniec jego kariery zapowiedział początek początek rewolucji kulturalnej gdy [[hunwejbini]] (Czerwona Gwardia) rozpoczęli represje wobec swoich domniemanych rywali ideologicznych<ref>Domes 116–117</ref>.
 
==== Rewolucja kulturalna ====
Linia 179:
*Appleman, Roy. ''Disaster in Korea: The Chinese Confront MacArthur'', College Station, TX: Texas A and M University Military History Series. 1989. {{ISBN|978-1-60344-128-5}}.
*Barnouin, Barbara i Yu Changgen. ''Zhou Enlai: A Political Life''. Hong Kong: Chinese University of Hong Kong, 2006. {{ISBN|962-996-280-2}}. Retrieved on 12 March 2011.
*Casella, Alexander. "China's Military Comes to Terms with Its Past". Asia Times Online. 2009.
*"J155 90th Anniv. of Birth of Comrade Peng Dehuai". China Stamps Here. 2012.
*Chung, Jang. White Swans: Three Daughters of China. Touchstone: New York, NY. 2003. {{ISBN|0-7432-4698-5}}.
*Domes, Jurgen. ''Peng Te-huai: The Man and the Image'', London: C. Hurst & Company. 1985. {{ISBN|0-905838-99-8}}.
Linia 201:
*Tanner, Harold Miles. ''China: A History''. Indianapolis, Indiana: Hackett Publishing Company. 2009. {{ISBN|978-0-87220-915-2}}. Retrieved November 17, 2011.
*Teiwes, Frederick C. "Peng Dehuai and Mao Zedong". The Australian Journal of Chinese Affairs. University of Chicago Press. No. 16, July 1986. pp. 81–98. Retrieved February 10, 2012.
*Yang Lijie. "'Six Poems to Comrade Peng Dehuai' (1935)". Xinhuanet.
*Yang Jisheng. "The Fatal Politics of the PRC's Great Leap Famine: the preface to Tombstone". Journal of Contemporary China. Vol.19, Issue 66. s. 755–776. 2010.
*Zhang Shu Guang. ''Mao's Military Romanticism: China and the Korean War, 1950–1953''. Lawrence, KS: University Press of Kansas. 1995. {{ISBN|0-7006-0723-4}}.