Wielka schizma wschodnia: Różnice pomiędzy wersjami

[[plikPlik:Great Schism 1054 with former borders.png|thumbmały|Podział chrześcijaństwa od 1054]]

Podział Kościoła na część wschodnią i zachodnią sięgał czasów [[Cesarstwo Rzymskie|Imperium Rzymskiego]], kiedy to cesarz [[Teodozjusz I Wielki]] w 395 r. podzielił cesarstwo na [[cesarstwo zachodniorzymskie|zachodniorzymskie]] i [[cesarstwo Bizantyńskie|wschodniorzymskie]]. Przyczyną tego były znaczące różnice kulturowe i niemożność zarządzania tak ogromnym organizmem. Zachód był światem łaciny i kultury rzymskiej, zaś na wschodzie dominowała greka i wpływy kultury hellenistycznej. Początkowo Rzym odgrywał główną rolę, lecz w 330 r. Konstantynopol został mianowany drugą stolicą Cesarstwa Rzymskiego. W 451 r. na [[sobór chalcedoński|soborze chalcedońskim]] zrównano patriarchat z papiestwem pod względem przywilejów porządku kościelnego i zachowano pierwszeństwo Rzymu<ref>{{Cytuj | url=http://soborowa.strefa.pl/code-4/ | tytuł=Interia - Polska i świat: informacje, sport, gwiazdy<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=soborowa.strefa.pl | język=pl | data dostępu=2018-05-23}}</ref>. Papież [[Leon I (papież)|Leon I Wielki]] w sporze o prymat powoływał się na [[Ewangelia|Ewangelię]] (Mt 16,18 i Łk 22,31 n.) i porównywał papieża do [[Piotr Apostoł|Piotra]]; jego zdaniem tak jak Piotr był pierwszym wśród [[apostoł]]ów, tak [[papież]] miał być pierwszy pośród [[biskup]]ów.

Inaczej przedstawiała się sytuacja na Zachodzie. Tam biskup Rzymu przyjął tytuł papieża i korzystając z okresu, kiedy nie było silnej władzy świeckiej, starał się uzyskać pozycję niekwestionowanego przywódcy chrześcijaństwa zachodniego. Jednak ambicje papieży sięgały dalej. Stolica apostolska uważała, że tylko ona może rozstrzygać kwestie doktrynalne. To oczywiście rodziło spory z Konstantynopolem. Konkurowano również na polu misyjnym na obszarze państw słowiańskich. Toczyła się swoistego rodzaju rywalizacja, kto schrystianizuje pogańskie plemiona. Ta rywalizacja o wpływy i prymat nad światem chrześcijańskim, przybierająca często charakter polityczny, stała się jedną z głównych przyczyn rozłamu w Kościele.

Istotne znaczenie miały też rozbieżności kulturowe, liturgiczne i organizacyjne. Spór dotyczył praktyk religijnych. Zastrzeżenia budziło używanie podczas eucharystii niekwaszonego chleba przez Kościół zachodni. Konstantynopol uznał to za nieortodoksyjne. Z kolei Rzym potępiał brak [[celibat]]u w kościele wschodnim. Dystans zwiększały różnice językowe. Szczególna niechęć duchowieństwa zachodniego dotyczyła dopuszczania lokalnych języków w czasie pracy misyjnej wśród Słowian. Gdy na synodzie w Toledo w roku 589 do nicejskiego wyznania wiary dopisano, że Duch Święty pochodzi nie tylko od Ojca, ale i Syna, dyskusja objęła kwestie doktryny. Spór o [[filioque]] zaostrzył i tak napięte stosunki między chrześcijanami ze Wschodu i Zachodu.