Rotmistrz: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m poprawa ujedn. i przek., drobne merytoryczne
drobne merytoryczne
Linia 13:
Ponadto mógł wypowiedzieć służbę królowi, ale nigdy w czasie najazdu nieprzyjacielskiego czy oblężenia ani też przed upływem umówionego kwartału. Król był zobowiązany do wykupu rotmistrza z niewoli, gdyby się w niej znalazł.
 
W I połowie XVI wieku pojawili się rotmistrzowie tytularni, gdy faktyczną władzę w chorągwiach sprawowali w ich imieniu porucznicy vel podstawkowie (''viceprefectus, viceregens''), których nazwy pochodzą od określeń „poruczyć” lub „podstawić”. Z początku nie było to częstym zjawiskiem: w 1531 armii koronnej podczas [[Bitwa pod Obertynem|bitwy pod Obertynem]] była jedna taka chorągiew – rota hetmana [[Jan Amor Tarnowski|Jana Tarnowskiego]] (284 konie), pod dowództwem porucznika [[Marcin Trzebieński|Marcina Trzebieńskiego]]<ref>Marek Plewczyński: ''Obertyn 1531''. Warszawa: Bellona, 1994, s. 118.</ref>. Zjawisko to stało się częste w XVII wieku, a w pierwszej połowie [[XVIII wiek]]u stało się to regułą, toteż w imieniu tytularnego rotmistrza chorągwią bezpośrednio dowodzili nie tylko [[Porucznik|porucznicy]], ale i [[Podoficernamiestnik|namiestnicy]] wyznaczani przez poruczników.
 
W końcu XVIII wieku rotmistrze stali się dowódcami [[szwadron]]ów. Istniał przy tym podział na rotmistrzów ze szwadronem (utrzymujących się dzięki prowadzeniu spraw gospodarczych oddziału) oraz na sztabsrotmistrzów (pozbawionych takiego dochodu). W [[XIX wiek]]u rotmistrz był stopniem oficerskim w kawalerii i [[żandarmeria|żandarmerii]], odpowiadającym kapitanowi w innych rodzajach wojsk.