Wikipedia

Brama Starotoruńska w Toruniu: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m →‎Historia: drobne redakcyjne
Mateuszgdynia (dyskusja | edycje)
23 289 edycji
Linia 31:
}}
[[Plik:Fontanna on Plac Rapackiego in Toruń Skyway09.JPG|thumb|240px|Bezpośrednie sąsiedztwo dawnej bramy – fontanna (stan obecny)]]
[[Plik:Mur wysoki, ul. Pod Krzywą Wieżą (Ola Z.).jpg|thumb|240px|Mur miejski pomiędzy dawną bramą a [[Krzywa Wieża w Toruniu|Krzywą Wieżą]] (stan obecny) ]]
'''Brama Starotoruńska w Toruniu''' – jedna z ośmiu [[Mury miejskie w Toruniu|bram]] [[Stare Miasto (Toruń)|Starego Miasta]]. Obecnie nie istnieje.
== Historia ==
Linia 38:
Brama została wzniesiona w drugiej połowie [[XIII wiek]]u, w okolicy skrzyżowania obecnych ulic Fosa Staromiejska i Pod Krzywą Wieżą z ulicą Kopernika zamykając tę ostatnią. Brama była typową czterokondygnacyjną basztą, od której odróżniał ją jednak fakt, że pod spodem przebito przejście. Kształt bramy uległ poważnej zmianie, kiedy w 1635 roku część bramy uległa zawaleniu. Efektem tej katastrofy było przebudowanie budowli w taki sposób, że od strony zewnętrznej ponad przejściem pozostały dwie kondygnacje, zaś od strony miasta jedna. Całość przykryto spadzistym dachem.
 
Dla wzmocnienia obrony bramy wybudowano barbakan projektu mistrzów Anzelma i Mikołaja Vynkentzayla. Powstał on w 1429 roku i połączony był z bramą oraz głównym ciągiem murów [[Szyja (fortyfikacja)|szyją bramną]] o długości 26, a szerokości 8 metrów. Półtorametrowej grubości mur szyi zapewniał bezpieczne poruszanie się na linii brama – barbakan. Dodatkowo sam barbakan chroniony był własną suchą fosą o szerokości 10 metrów. Sama, okrągła w przekroju, budowla liczyła 17 metrów wysokości i składała się z czterech części. Dolna kondygnacja miała około 25 metrów średnicy. Część druga była węższa, natomiast kondygnacja trzecia, jako że mieściła [[machikuły]], znów była szersza. Machikułem nazywano wysunięty przed [[Ściana (budownictwo)|lico muru]] ganek z otworami w podłodze umożliwiający wyrzucanie pocisków. Ostatnie piętro zakończone spiczastym dachem ponowne zwężenie, bowiem mieścił się tam jedynie punkt obserwacyjny. Innowacyjnym elementem obronnym było połączenie z jednopiętrowym [[przedbramie]]m, które skierowano pod pewnym kątem w stosunku do szyi bramnej w stronę [[Wisła|Wisły]]. Celem takiego rozwiązania było uniknięcie sytuacji, kiedy to nieprzyjaciel atakowałby jednocześnie i barbakan i bramę, a także umożliwienie ostrzału z murów miejskich bez niebezpieczeństwa uszkodzenia własnego barbakanu. Co więcej, most ponad fosą barbakanu był drewniany, co pozwalało na spalenie gdyby zaszła taka potrzeba. Rozwój technik artyleryjskich spowodował również wzrost znaczenia Barbakanu Starotoruńskiego, który był wówczas w stanie bronić cały zachodni odcinek murów: od Wisły, poprzez tamę spiętrzającą wodę w fosie, aż po stojąca na północno-zachodnim rogu murów basztę Koci Ogon.
 
Barbakan Starotoruński, podobnie jak [[Brama Chełmińska w Toruniu|Chełmiński]] uległ zniszczeniu podczas tragicznego dla Torunia oblężenia przez wojska [[Szwecja|szwedzkie]] [[Karol XII|Karola XII]] w 1703 roku – został wysadzony. Brama przetrwała aż do drugiej połowy [[XIX wiek]]u i została rozebrana z polecenia władz [[Cesarstwo Niemieckie|pruskich]], prawdopodobnie w 1887 roku. Ostatecznie niwelację terenu po barbakanie zakończono na początku 1920 r.
Linia 56:
{{Mury Torunia}}
 
[[Kategoria{{SORTUJ:Mury miejskie Torunia|Starotoruńska]]}}
[[Kategoria:WyburzoneMury budynkimiejskie i obiekty w Toruniu|StarotoruńskaTorunia]]
[[Kategoria:Wyburzone budynki i obiekty w Toruniu]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Brama_Starotoruńska_w_Toruniu”