Druga Republika Hiszpańska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Tworzę Szablon:Cytuj
Linia 369:
* Ogłoszono amnestię wobec uczestników nieudanego [[Zamach stanu|zamachu stanu]] z sierpnia 1932, w tym również wobec jego przywódcy, generała [[José Sanjurjo|Sanjurjo]], który przenosi się do Portugalii. Spędził tam resztę życia, gdyż w 1936 zginął w wypadku lotniczym lecąc do ojczyzny by stanąć na czele kolejnego przewrotu (tego, który doprowadził do [[Hiszpańska wojna domowa|wojny domowej]]).
* 1 października 1934 – Trzej ministrowie wywodzący się z [[Hiszpańska Konfederacja Prawicy Autonomicznej|CEDA]] wchodzą do rządu.
* 5 października 1934 – Rewolucja 1934 – Narastające napięcia społeczne, niezadowolenie rolników wywołane utratą ziemi przyznanej w ramach reformy rolnej poprzedniego rządu, rewolucyjne nastroje wśród robotników i silna agitacja prowadzona przez [[Hiszpańska Socjalistyczna Partia Robotnicza|PSOE]], [[Unión General de Trabajadores|UGT]] oraz – w mniejszym stopniu – przez [[Komunistyczna Partia Hiszpanii|PCE]] i [[Krajowa Konfederacja Pracy|CNT]] doprowadziły do [[strajk]]u generalnego w całej Hiszpanii. Rewolucjoniści usiłowali zaatakować siedzibę rządu, jednak po dwugodzinnej strzelaninie lojalne wobec rządu oddziały przejęły kontrolę nad sytuacją i uwięziły popierających rozruchy przywódców lewicy. Tylko w [[Aragonia|Aragonii]], [[Andaluzja|Andaluzji]] i [[Estremadura (Hiszpania)|Estremadurze]] rolnicy wyczerpani dotychczasowymi strajkami nie poparli strajku. Rebelianci byli najsilniejsi w [[Katalonia|Katalonii]] i [[Asturia|Asturii]]. W tym ostatnim regionie wydarzenia miały najbardziej dramatyczny przebieg. Zajścia trwały tam od 5 do 19 października 1934 roku i zostały stłumione z pomocą wojska wiernego legalnemu rządowi. Szczególnie odznaczyli się w walkach żołnierze [[Hiszpańska Legia Cudzoziemska|Hiszpańskiej Legii Cudzoziemskiej]] i jednostki [[Regulares]], które ściągnięto 6 października z [[Maroko Hiszpańskie|protektoratu Maroka]]. Po odzyskaniu kontroli nad [[Asturia|Asturią]] rządzący przystąpili do represjonowania przeciwników. Głośny stał się przypadek dziennikarza Luisa Sirval, którego zamordowano przez oficera [[Hiszpańska Legia Cudzoziemska|legionistów]] za to, że ośmielił się skrytykować represje, do których doszło po zakończeniu walk. Sprawy zaszły tak daleko, że premier [[Alejandro Lerroux]] postanowił, na wniosek deputowanego Gordona Ordás z macierzystej partii premiera – Republikańskiej Partii Radykalnej o przeniesieniu tamtejszego dowódcy [[Guardia Civil (Hiszpania)|Guardia Civil]], komendanta Dovala, ze względu na liczne przypadki stosowania tortur przez podległych mu funkcjonariuszy. Do wniosku deputowanego przyłączyli się tez inni deputowani hiszpańscy i grupa deputowanych angielskich<ref>{{Cytuj|autor = Gabriel Jackson ''|tytuł = La República Española y la Guerra Civil (Republika Hiszpańska i wojna domowa)'' Barcelona:|data RBA Coleccionables= 2005, {{ISBN|isbn = 84-473-3633-6 |wydanie = 1a ed |inni = Enrique Obregón |miejsce = Barcelona |wydawca = RBA Coleccionables |oclc = 173669521 }}.</ref>.
* 6 października 1934 – lider [[Republikańska Lewica Katalonii|ERC]], Przewodniczący Generalitat de Catalunya [[Lluís Companys|Lluís Companys i Jover]] proklamował ''Kraj Kataloński w ramach Hiszpańskiej Republiki Federalnej'', zachęcając jednocześnie przeciwników nowego rządu do stworzenia tymczasowego rządu Republiki w [[Katalonia|Katalonii]]. Powstanie to, wspierane przez [[Mossos d’Esquadra]], oficjalną policję [[Katalonia|katalońską]] pozostającą pod rozkazami Generalitat de Catalunya, spowodowało śmierć 40 osób.
* Zjednoczenie lewicy republikańskiej i socjalistycznej w jednolity [[Front Ludowy]]. Głównym czynnikiem jednoczącym lewicę zarówno w Hiszpanii, jak i w całej Europie był strach przed rozprzestrzenianiem się ideologii [[Faszyzm|faszystowskiej]].