Ulica 3 Maja w Katowicach: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Tworzę Szablon:Cytuj
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Tworzę Szablon:Cytuj
Linia 48:
Ulica została wytyczona w 1856 jako łącznik pomiędzy [[Plac Wolności w Katowicach|placem Wolności]] a [[Rynek w Katowicach|Rynkiem]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko =Abramski | imię = Jerzy | autor = Jerzy Abramski |tytuł = Ulice Katowic| wydawca = Graf−Mar| miejsce =Zawiercie | rok =2000 | strony = 29| isbn = 83-913341-0-4}}</ref>. Od połowy XIX wieku nosiła nazwę ''Industriestraße''. Polscy mieszkańcy miasta nazywali ją ulicą ''Pańską'' ze względu na umiejscowienie przy niej eleganckich sklepów i mieszkań<ref name="trzydziestka">{{cytuj książkę |nazwisko =Abramski | imię = Jerzy | autor = Jerzy Abramski |tytuł = Ulice Katowic| wydawca = Graf−Mar| miejsce =Zawiercie | rok =2000 | strony = 30| isbn = 83-913341-0-4}}</ref>. 24 października 1867 [[Rada Miasta Katowice|Rada Miejska]] na wniosek magistratu podjęła decyzję o przemianowaniu jej na ''Grundmannstraße''. Było to zjawiskiem wyjątkowym, gdyż [[Friedrich Grundmann]] zmarł dwadzieścia lat później − 30 lipca 1887. Świadczyło to o jego zasługach dla miasta<ref>Georg Hoffmann, ''Historia Miasta Katowice'', przeł. D. Makselon, M. Skop, Muzeum Śląskie, Katowice 2003, {{ISBN|83-87455-97-0}}, s. 86.</ref><ref>{{cytuj książkę |nazwisko =Lipońska-Sajdak | imię = Jadwiga | autor = Jadwiga Lipońska-Sajdak |tytuł = W zwierciadle mody| wydawca = [[Muzeum Historii Katowic]]| miejsce =Katowice | rok =2000 | strony = 7| isbn = 83-87727-40-7}}</ref>.
 
W 1871 miasto zakupiło dom nr 9 przy ''Grundmannstraße'' na cel tymczasowej siedziby magistratu i radnych miejskich. Koszt zakupu wyniósł 21 500 [[talar]]ów. Wcześniej radni wynajmowali pomieszczenia w domu Immerwartha (również przy tej ulicy)<ref>Georg Hoffmann, ''Historia Miasta Katowice'', przeł. D. Makselon, M. Skop, Muzeum Śląskie, Katowice 2003, {{ISBN|83-87455-97-0}}, ss. 80, 81.</ref>. W 1908 na ulicy poprowadzono drugi tor tramwajowy<ref name="wj55">{{cytuj książkę |nazwisko =Janota | imię = Wojciech | autor = Wojciech Janota |tytuł = Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939| wydawca = Księży Młyn| miejsce =Łódź | rok =2010 | strony = 55| isbn = 978-83-7729-021-7}}</ref>. Od 1907 pod numerem ''11'' funkcjonowało kino Grand-Kinematograf<ref name="wj92">{{cytuj książkę |nazwisko =Janota | imię = Wojciech | autor = Wojciech Janota |tytuł = Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939| wydawca = Księży Młyn| miejsce =Łódź | rok =2010 | strony = 92| isbn = 978-83-7729-021-7}}</ref>. W dwudziestoleciu międzywojennym pod numerem ''9'' funkcjonowała centrala [[Bank Śląski - Banque de Silésie SA|Banku Śląskiego − Banque de Silésie SA]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko =Janota | imię = Wojciech | autor = Wojciech Janota |tytuł = Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939| wydawca = Księży Młyn| miejsce =Łódź | rok =2010 | strony = 50| isbn = 978-83-7729-021-7}}</ref><ref>{{Cytuj|autor = Aleksander Gąsiorski, ''|tytuł = Bank Handlowy w Warszawie SA Oddział w Częstochowie 1897-1997. Historia oddziału banku na tle instytucji finansowych regionu'', Wydawnictwo|data Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa= 1997, s.|isbn 179.= {{ISBN|83-7193-001-1 |miejsce = Częstochowa |wydawca = Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej |s = 179 |oclc = 69530940 }}</ref> i spółka akcyjna "Śląskie Zakłady Elektryczne" (do 1939)<ref name="trzyjeden"/>. W latach 1861/62 na rogu ulic ''Industriestraße'' i ''Schillerstraße'' (ul. J. Słowackiego) wybudowano pierwszą [[Stara Synagoga w Katowicach|katowicką synagogę]] według projektu Ignatza Grünfelda<ref>''Bogucice, Załęże et nova villa Katowice. Rozwój w czasie i przestrzeni'', scenariusz i koncepcja edytorska J. Moskal, współpraca W. Janota, esej pióra W. Szewczyka, fot. S. Gadomski, A. John, Katowice 1993, s. 28.</ref>.
 
Do 1939 pod numerem ''3'' zlokalizowany był największy damski i dziecięcy dom konfekcyjny w mieście − ''Baender''<ref>{{cytuj książkę |nazwisko =Janota | imię = Wojciech | autor = Wojciech Janota |tytuł = Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939| wydawca = Księży Młyn| miejsce =Łódź | rok =2010 | strony = 84| isbn = 978-83-7729-021-7}}</ref>. Swoją siedzibę w nim posiadała firma ''Ocularium'' (oferująca artykuły fotograficzne i optyczne) oraz sklep ''Pedicura'' (oferujący obuwie oraz usługi związane z pielęgnacją nóg). Pod numerem ''2'' istniał skład win i wódek B. Hartmanna i firmy ''Klonowski i Ska'' oraz biuro wynajmu filmu "Espefilm"<ref name="wj92"/>, a do 1910 − fabryka likierów Ewalda Puschkewitza<ref name="trzyjeden"/>. Pod numerem ''6'' w 1862 założono ''Dom Obuwia'', prowadzony przez F. Kochmana, a pod numerem ''5'' swoją hurtownię towarów kolonialnych posiadał L. Broński<ref name="trzydziestka"/>. W budynku nr ''31'' istniał do 1939 Katowicki Dom Licytacyjny B. Cubera<ref name="wj92"/>, a pod nr ''32'' − sklep Moritza Nebla<ref name="trzydwa"/>. Do 1939 przy ulicy istniały [[Urząd konsularny|konsulaty]]; francuski i włoski pod numerem ''23'', a brytyjski pod numerem ''33''<ref name="trzytrzy"/><ref name="iso1212">{{cytuj książkę |nazwisko =Janota | imię = Wojciech | autor = Wojciech Janota |tytuł = Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939| wydawca = Księży Młyn| miejsce =Łódź | rok =2010 | strony = 12| isbn = 978-83-7729-021-7}}</ref>.