Palestyna: Różnice pomiędzy wersjami

[[Plik:Jerusalem Dome of the rock BW 14.JPG|thumb|[[Kopuła na Skale]] w [[Jerozolima|Jerozolimie]]]]

[[Plik:PalestineP7b-1Pound-1929-donatedtj f.jpg|thumb|Banknot palestyńskiego funta]]

'''Palestyna''' ({{w języku|ar|فلسطين}} ''Filasṭīn'', {{w języku|en|Palestine}}) – region geograficzny, część [[Bliski Wschód|Bliskiego Wschodu]]. Obejmuje on obszar o różnie określanych granicach. Współcześnie nazwa Palestyna odnoszona jest najczęściej do obszaru [[terytorium mandatowe]]go [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] z lat [[1920]]–[[1947]], terytorium państwa [[Izrael]] oraz [[Strefa Gazy|Strefy Gazy]] i [[Zachodni Brzeg|Zachodniego Brzegu Jordanu]] (tworzące razem państwo [[Palestyna (państwo)|Palestyny]]). Terytorium to nie pokrywa się z obszarem Palestyny historycznej, obejmującym także północną i środkową część obecnego państwa Izrael oraz zachodnią część [[Jordania|Jordanii]].

 

Około 2500 p.n.e. zasiedlona została przez [[Kananejczycy|Kananejczyków]]. Około [[XIII wiek p.n.e.|XIII wieku p.n.e.]] zaczęły ją przemierzać wędrowne plemiona [[Hebrajczycy|Hebrajczyków]]. W [[XII wiek p.n.e.|XII wieku p.n.e.]] na jej wybrzeżu osiedlili się Filistyni. Pod koniec [[XI wiek p.n.e.|XI wieku p.n.e.]] powstało na jej terytorium [[zjednoczone królestwo Izraela|królestwo żydowskie]], które wkrótce uległo rozbiciu na królestwa: [[królestwo Izraela (państwo północne)|Izrael]] i [[królestwo Judy|Judę]]. Około 587 p.n.e. Palestyna została podbita przez [[Babilonia|Babilonię]]. Od [[538 p.n.e.]] weszła w skład [[Achemenidzi|imperium perskiego]]. W 332 p.n.e. zdobył ją [[Aleksander Macedoński]]. Następnie znalazła się pod władzą dynastii [[Ptolemeusze|Ptolemeuszów]], a później dynastii [[Seleucydzi|Seleucydów]].

 

 

W latach 1516–1918 Palestyna wchodziła w skład [[Imperium Osmańskie|imperium osmańskiego]], nie stanowiąc jednolitej jednostki administracyjnej. Zdobyta przez siły brytyjskie w [[kampania synajska i palestyńska|kampanii synajsko-palestyńskiej]] podczas [[I wojna światowa|I wojny światowej]] stała się w 1920 roku brytyjskim [[Mandat międzynarodowy|mandatem]], pierwotnie wraz z terytorium wydzielonej z niej w 1922 r. [[Transjordania|Transjordanii]]. Zainteresowanie [[Wielka Brytania|Brytyjczyków]] Palestyną wynikało z położenia blisko [[Kanał Sueski|Kanału Sueskiego]] oraz staraniami działaczy [[Żydzi|żydowskiego]] ruchu narodowego, [[syjonizm]]u, którzy organizowali imigrację [[Żydzi|Żydów]] do Palestyny w nadziei na utworzenie tam własnego państwa narodowego. Dlatego jeszcze w trakcie wojny, w 1917 r. w tzw. [[deklaracja Balfoura|deklaracji Balfoura]], minister spraw zagranicznych [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] wyraził intencję utworzenia w Palestynie narodowej siedziby Żydów, którzy od wieków żyli większości w [[diaspora (naród)|diasporze]], w samej Palestynie utrzymując ciągłą, lecz minimalną, obecność. Sprzeciwiała się temu, jak również narastającej od schyłku [[XIX wiek|XIX]] w. imigracji Żydów, stanowiąca zdecydowaną większość populacji Palestyny ludność pochodzenia arabskiego, wśród której zaczęły narastać antyżydowskie i antybrytyjskie nastroje, objawiające się w antybrytyjskich powstaniach. Opór [[Arabowie|Arabów]] skłonił Brytyjczyków do ograniczania imigracji żydowskiej, co jednak zaowocowało w okresie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] atakami terrorystycznymi skrajnych organizacji [[Żydzi|żydowskich]].

* [[Syropalestyna]]

* [[Palestyńczycy]]

 

== Uwagi ==