Andreas Vesalius: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m wikizacja, drobne merytoryczne
poprawa linków, drobne redakcyjne, int.
Linia 3:
 
== Życiorys ==
Urodził się w Brukseli, w rodzinie o tradycjach medycznych (jego ojciec był aptekarzem cesarza [[Karol V Habsburg|Karola V]]). Studiował ''humanae litterae'' na [[Katolicki Uniwersytet w Lowanium|uniwersytecie w Leuven]] (Belgia) w latach 1529-33<ref>Dominowały tam nadal wpływy arabskie</ref>, a następnie, między 1533 a 1536, w Paryżu, pod kierunkiem [[Franciscus Sylvius|Sylwiusza]]. Ostatnim etapem jego studiów była nauka na [[Uniwersytet w PadwiePadewski|uniwersytecie w Padwie]], gdzie w wieku 23 lat, w 1537 otrzymał stopień doktora medycyny, publikując w charakterze dysertacji parafrazę dzieła arabskiego lekarza [[Abu Bakr Muhammad ibn Zakarijja ar-Razi|Ar-Raziego]]. Zaraz też został zatrudniony jako wykładowca chirurgii, odpowiedzialny za pokazy anatomii; w Padwie nauczał w latach 1537-1555{{r|dunn}}.
 
W 1543<ref>{{cytuj książkę |nazwisko= Gierowski|imię= Józef Andrzej|autor link= Józef Andrzej Gierowski|tytuł=Historia Włoch|wydanie= |wydawca= Zakład Narodowy im. Ossolińskich|miejsce= Wrocław|rok= 1986|isbn= 83-04-01943-4|strony= 224}}</ref> w bazylejskiej oficynie typograficznej Johannesa Oporinusa opublikował 7-częściowe dzieło ''Budowa ludzkiego ciała'' (''De humani corporis fabrica''; w skrócie często cytowane jako ''Fabrica'') i zadedykował je [[Karol V Habsburg|Karolowi V]]. Było to pierwsze wydane drukiem dzieło o anatomii człowieka<ref>{{Cytuj książkę | autor = praca zbiorowa | tytuł = Tablice biologiczne| data = 2003 | wydawca = Wydawnictwo Adamantan | miejsce = Warszawa | isbn = 83-7350-029-4 | strony = 471}}</ref>. W 1555 r. w tej samej drukarni ukazało się drugie wydanie ''Fabrica'', wykorzystujące ten sam materiał ilustracyjny, który został zastosowany w wydaniu pierwszym. Jako pierwszy opisał w nim dokładnie budowę ciała ludzkiego, ilustrując swe twierdzenia 300 [[drzeworyt]]ami wykonanymi przez ucznia [[Tycjan]]a, [[Jan van Calcar|Jana van Calcara]]. Poprawił tym samym ponad 200 błędów [[Galen|Klaudiusza Galena]] i udowodnił, że nie wykonał on żadnych sekcji zwłok ludzkich<ref>Galen pracował na zwłokach zwierzęcych, ponieważ rozcinanie ciał ludzkich było zabronione. [J. Goody: Renesans. Czy tylko jeden. Czytelnik, Warszawa 2012, str. 78]</ref>. Dzieło Vesaliusa określano jako ''kulminację humanistycznego odrodzenia nauki starożytnej'', jednakże nie była to nauka starożytna w sensie wyłącznie klasycznym: wykształcenie Vesaliusa opierało się na tradycji arabskiej i na jego własnych dokładnych obserwacjach, których wyniki szeroko rozpowszechniał drukiem<ref>{{Cytuj|autor=Jack Goody|tytuł=Renesans. Czy tylko jeden?|data=Czytelnik, Warszawa 2012}}</ref>.
 
Krytyka Galena spowodowała niechęć innych uczonych, w szczególności zajadłe ataki ze strony byłego mentora Vesaliusa – Sylviusza. Zrezygnował więc z profesury w Padwie i przeniósł się do Brukseli, gdzie poślubił Annę van Hamme; w 1544 został nadwornym lekarzem Karola V; jego kariera jako lekarza rozwijała się bardzo dobrze, a w 1556 został przez cesarza podniesiony do rangi hrabiego i otrzymał dożywotnią pensję{{r|dunn}}. W 1559 przeniósł się do Madrytu na dwór [[Filip II Habsburg|Filipa II]], króla Hiszpanii. W 1564 roku udał się na pielgrzymkę do Jerozolimy. Do dziś trwają spory badaczy jaki był cel tej podróży. W drodze powrotnej Vesalius został najprawdopodobniej pozostawiony przez marynarzy (być może w chorobie) na (obecnie greckiej, wówczas należącej do Republiki Wenecji) wyspie Zakintos (Zakynthos), gdzie wkrótce zmarł {{r|dunn}}.
 
== Zasługi ==