Graptolity: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
EmptyBot (dyskusja | edycje)
m poprawa z przekierowania na link właściwy
Linia 14:
}}
 
'''Graptolity''' (†Graptolithina, z [[gr.]] ''graptos'' - pisany + ''lithos'' - kamień) – wymarła gromada [[Zwierzęta|zwierząt]] zaliczanych do [[Półstrunowce|półstrunowców]]. Żyły w okresie od [[kambr]]u do wczesnego [[Karbon (okres)|karbonukarbon]]u.
 
Szkielet tych zwierząt zbudowany był z substancji białkowej ułożonej w półpierścieniowate pasemka tzw. fuzellusy. Tworzyły kolonie zwane rabdozomem, pojedyncze osobniki w rabdozomie osłonięte były zewnętrznym szkieletem chitynowym w kształcie rurek zwanych tekami. Pierwsza taka kolonia, tzw. sikula, mieściła osobnika, który powstawał na drodze płciowej. Kolejne osobniki kolonii rozwijały się przez [[pączkowanie]]. Teki poszczególnych osobników układały się w gałązki, tworząc kolonie o różnych kształtach - proste lub powyginane czy spiralne wstęgi, kolonie siateczkowate, liściaste lub drzewkowate.
 
Dwa główne rzędy graptolitów to dendroidy i graptolity właściwe. Dendroidy tworzyły wielogałązkowe, przypominające koronę drzew (stąd nazwa) kolonie osiadłe ([[bentos]] osiadły) i występowały od kambru po wczesny karbon. Ich znaczenie jako [[Skamieniałość przewodnia|skamieniałości przewodnich]] jest znikome, z wyjątkiem dolnego [[ordowik]]u, dla którego są główną grupą przewodnią (obok [[konodonty|konodontów]]). Graptolity właściwe występowały od ordowiku do wczesnego [[dewon]]u, miały kolonie utworzone przez niewielką liczbę gałązek, przy czym w czasie ewolucji widać tendencję do ich redukcji (od 32 we wczesnym ordowiku do 1 w sylurze i dewonie). U zwierząt tych nie obserwuje się stoloteki i biteki. Były organizmami [[plankton]]icznymi, zasiedlającymi górne partie otwartych mórz i oceanów i są główną skamieniałością przewodnią przez cały okres swego istnienia. Jednocześnie ich masowe nagromadzenia sugerują warunki głębokowodne dla osadów, w których występują.