Astat: Różnice pomiędzy wersjami

'''Astat''' ('''At''', [[łacina|łac.]] ''astatinum'') – [[radioaktywnośćpierwiastek promieniotwórczy|promieniotwórczy]] [[pierwiastek chemiczny]] z grupy [[Fluorowce|fluorowców]].

Istnienie astatu zostało przewidziane przez Mendelejewa, który nazwał pierwiastek „eka-jodem”. Ponieważ [[układ okresowy pierwiastków]] był znany od dawna, uczeni starali się zapełnić lukę w grupie 17, poszukując fluorowca następującego po jodzie. Pierwiastek po raz pierwszy otrzymali [[Dale Corson]], [[Kenneth MacKenzie]] i [[Emilio Segrè|Emilio Segré]] wna [[UniversityUniwersytet ofKalifornijski California,w Berkeley|Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley]] w [[1940]] roku. Bombardowali oni ²⁰⁹[[bizmut|Bi]] [[promieniowanie alfa|cząstkami alfa]]. Metodą tą wytwarza się astat również obecnie. Nazwa pierwiastka pochodzi od [[język grecki|greckiego]] ''astatos'', co znaczy nietrwały.

Astat najprawdopodobniej reaguje z [[wodór|wodorem]], tworząc [[astatowodór]] (HAt), który po uwodnieniu daje kwas astatowodorowy. Reaguje też najpewniej z [[Litowce|litowcami]], tworząc sole oparte na wiązaniu jonowym, z których może być wyparty przez inne, bardziej reaktywne fluorowce. [[Energia jonizacji|Potencjał jonizacyjny]] astatu został dokładnie zmierzony dopiero w 2013 roku, i okazał się równy 9,31751 eV{{r|CERN}}.

Trzy izotopy astatu występują w naturalnych [[szereg promieniotwórczy|szeregach promieniotwórczych]]: ²¹⁸At w szeregu uranowym, ²¹⁶At w szeregu torowym, zaś ²¹⁹At w szeregu aktynowym. Są to jednak izotopy o bardzo krótkożyciowekrótkim [[czas połowicznego rozpadu|czasie połowicznego rozpadu]], toteż szacuje się, że łączna ilość astatu na Ziemi wynosi w każdej chwili ok.około kilkudziesięciu gramów (objętość 1 łyżeczki do herbaty). Z tego powodu astat trafił do [[Księga rekordów Guinnessa|Księgi rekordów Guinnessa]] jako najrzadszy z występujących naturalnie pierwiastków.

Astat jest homologiem [[jod]]ujodu i w przypadku dostania się do organizmu gromadzi się w [[tarczyca|tarczycy]] i [[jajniki|jajnikachjajnik]]ach. Dopuszczalne [[skażenie promieniotwórcze]] izotopem ²¹¹At zostało ustalone na 0,7 k[[bekerel|Bq]]<ref>{{Cytuj książkę | tytuł = 1000 słów o atomie i technice jądrowej | autor = Ryszard Szepke | wydawca = Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej | rok = 1982 | język = pl | isbn = 8311067236}}</ref>.

|[[rozpad alfa|α]], [[rozpad beta plus|β⁺]] [[wychwyt elektronu|w.e.]]

|4,9 [[sekunda|s]]

|[[rozpad alfa|α]], [[rozpad beta plus|β⁺]] [[wychwyt elektronu|w.e.]]

|[[rozpad alfa|α]], [[rozpad beta plus|β⁺]] [[wychwyt elektronu|w.e.]]

|[[rozpad alfa|α]], [[rozpad beta plus|β⁺]] [[wychwyt elektronu|w.e.]]

|[[rozpad alfa|α]], [[rozpad beta plus|β⁺]] [[wychwyt elektronu|w.e.]]

|[[rozpad alfa|α]], [[rozpad beta plus|β⁺]] [[wychwyt elektronu|w.e.]]

|[[rozpad alfa|α]], [[rozpad beta plus|β⁺]] [[wychwyt elektronu|w.e.]]

|3 [[minuta|min]]

|[[rozpad alfa|α]], [[rozpad beta plus|β⁺]] [[wychwyt elektronu|w.e.]]

|[[rozpad alfa|α]], [[rozpad beta plus|β⁺]] [[wychwyt elektronu|w.e.]]

|[[rozpad alfa|α]], [[rozpad beta plus|β⁺]] [[wychwyt elektronu|w.e.]]

|[[rozpad alfa|α]], [[rozpad beta plus|β⁺]] [[wychwyt elektronu|w.e.]]

|[[rozpad alfa|α]], [[rozpad beta plus|β⁺]] [[wychwyt elektronu|w.e.]]

|[[rozpad alfa|α]], [[rozpad beta plus|β⁺]] [[wychwyt elektronu|w.e.]]

|[[rozpad alfa|α]], [[rozpad beta plus|β⁺]] [[wychwyt elektronu|w.e.]]

|[[rozpad alfa|α]], [[rozpad beta plus|β⁺]] [[wychwyt elektronu|w.e.]]