HMS Erebus (1826): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
 
drobne redakcyjne
Linia 41:
 
== Budowa i uzbrojenie ==
Okręt został zbudowany według projektu Sir Henry’ego Peake’a i zwodowany w czerwcu 1826 roku w stoczni Pembroke w [[Walia|Walii]]{{r|vessels|ships}}. Nosił imię „Erebus”, pochodzące od [[Ereb]]u z [[Mitologia grecka|mitologii greckiej]], miejsca w [[Hades]]ie i boga uosabiającego ciemności podziemne{{r|ships|Erebus}}. Był to trzymasztowy [[żaglowiec]], uzbrojony w dwa trzytonowe [[moździerz]]e, jeden kalibru 13″, a drugi kalibru 10″ i dziesięć dział: dwa sześciofuntowe i osiem dwudziestoczterofuntowych{{r|ships|cool}}. Jego masywna drewniana konstrukcja została zaprojektowana tak, żeby optymalnie rozkładać naprężenia wywołane odrzutem moździerzy i dział, przez co była wytrzymalsza niż konstrukcja podobnych okrętów epoki; zostało to później wykorzystane, aby stawić opór lodom mórz polarnych{{r|Erebus|cool}}. W wyprawach polarnych użyteczne były też jego obszarneobszerne ładownie, a małe [[zanurzenie]] ułatwiało zbliżanie się do brzegów{{r|cool}}.
 
== Służba w Antarktyce ==
[[Plik:HMS Erebus and Terror in the Antarctic by John Wilson Carmichael.jpg|mały|Erebus i Terror w Antarktyce, obraz Johna Wilsona Carmichaela z 1847 r.]]
Po dwóch latach służby na [[Morze Śródziemne|Morzu Śródziemnym]], Erebus został skierowany na [[Ocean Południowy|wody antarktyczne]], pod dowództwem [[Kapitan (żegluga)|kapitana]] Rice’a. W 1839 roku jego dowódcą został [[James Clark Ross]], mający doświadczenie w wyprawach arktycznych. [[Ekspedycja Rossa]], w której oprócz Erebusa brał udział także [[HMS Terror (1813)|HMS Terror]], wyruszyła na południe 12 listopada 1840 r. z [[Hobart]] na [[Tasmania|Tasmanii]] i 1 stycznia 1841 przekroczyła [[koło podbiegunowe]]. 9 stycznia, po kilku dniach przebijania się przez [[pak lodowy]], Erebus i Terror wpłynęły na otwarte morze, nazwane później [[Morze Rossa|Morzem Rossa]]. Okręty pływały po tym morzu do lutego, prowadząc różnorodne obserwacje, a w kwietniu powróciły do Hobart. Wyprawa odkryła między innymi [[Wulkan czynny|czynny wulkan]], nazwany imieniem okrętu – Mount [[Erebus]]. Następnego lata okręty powróciły do Antarktyki, lecz pak uwięził je od 18 grudnia do 1 lutego 1842. 19 stycznia lód strzaskał stery okrętów i pozbawił Erebusa [[Miedź|miedzianego]] poszycia. 13 marca okręty zderzyły się, Terror stracił [[bukszpryt]], ale wydostał spomiędzy [[Góra lodowa|gór lodowych]], podczas gdy [[Reja|reje]] Erebusa uderzały w nie, nie pozwalając opuścić niebezpiecznego miejsca. Ross wreszcie oswobodził okręt, żeglując [[Rufa|rufą]] naprzód. Okręty odpłynęły ku [[Falklandy|Falklandom]], a w grudniu ponownie ruszyły na wody polarne, w pobliże [[Półwysep Antarktyczny|Półwyspu Antarktycznego]]; lód nie pozwolił im jednak wpłynąć na [[Morze Weddella]] i zmusił do zawrócenia. 4 września 1843 Erebus i Terror powróciły do [[Folkestone]] w [[Anglia|Anglii]]{{r|ships|cool}}.
 
== Służba w Arktyce ==
Linia 52:
 
== Wrak ==
Wrak HMS Erebus został odnaleziony 2 września 2014 roku przez pracowników agencji Parks Canada. Dzień wcześniej na małej wyspie w zatoce Królowej Maud w pobliżu [[Wyspa Króla Williama|Wyspy Króla Williama]] znaleziono część [[żurawik]]a do wodowania łodzi ratunkowych, oznaczonego dwoma szerokimi grotami strzał Royal Navy i drewnianą zatyczkę otworu łańcucha kotwicznego, co sprawiło, że przekierowano tam poszukiwania. Wrak jest w dobrym stanie, stoi na [[Stępka|stępce]]{{r|finding}}. Część pokładu ponad kajutą Franklina została zniszczona przez lód. Okręt spoczywa znacznie dalej na południe, niż miejsce, w którym został opuszczony; być może niektórzy ocalali członkowie wyprawy powrócili na niego i próbowali przedostać się na południe, zanim zginęli{{r|star}}.
 
== Przypisy ==