Rzeczpospolita Polska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Fajnymat10 (dyskusja | edycje)
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z aplikacji mobilnej
Varpho (dyskusja | edycje)
chociażby w haśle o Republice Nowogrodzkiej nazywa się ją Rzecząpospolitą.
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Linia 2:
'''Rzeczpospolita Polska''' (RP) – oficjalna nazwa [[Państwo|państwa]] [[Polska|polskiego]] od drugiej połowy XVII wieku do 1795 (jedno z wielu stosowanych wówczas)<ref>[[Pacta conventa]] zawierały różne warianty. Np. [[Michał Korybut Wiśniowiecki|Michała Korybuta]] z 1669 ([http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=65094 ''Volumina Legum'' t. 5] s.13 punkt 61) „''Rzeplitej oboyga narodow Polskiego y Litewskiego''”, [[August Mocny|Augusta II]] z 1697 ([http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=65263 t.6] s.11) „''Rzeczypospolitey Korony Polskiej y W. X. Lit.''”, [[Stanisław August Poniatowski|Stanisława Augusta]] z 1764 „''Rzeczypospolitey oboyga narodow Polskiego y Litewskiego''” ([[s:Volumina Legum. Tom VII/Articuli pactorum Conventorum|''Articuli pactorum Conventorum'']]). Przy ratyfikacji [[Pokój Grzymułtowskiego|Pokoju Grzymułtowskiego]] w 1710 nazwę państwa określono jako „''cała Rzeplita obojga narodów Korony Polskiej i WXL''” (VL, t. 6, s.76).</ref> oraz w latach 1918–1952 i od 1989.
 
Słowo ''rzeczpospolita'' oznacza to samo co słowo ''[[republika]]'', jednak współcześnie jest stosowane wyłącznie w odniesieniu do Polski, [[Republika rzymska|Republiki Rzymskiej]] lub, [[Republika Wenecka|Republiki Weneckiej]] lub [[Republika Nowogrodzka|Republiki Nowogrodzkiej]]. Historyczne połączenie Polski i Litwy nazwano [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzecząpospolitą Obojga Narodów]] ze względu na status republikański państwa, a nie dlatego, że to było połączenie Polski z innym krajem. Do czasów II wojny światowej w nomenklaturze polityczno-prasowej słowem ''rzeczpospolita'' określano również inne państwa o ustroju republikańskim np. Rzeczpospolita Francuska.
 
Wzorem [[Francja|Francji]] w [[Historiografia|historiografii]] i [[Publicystyka|publicystyce]] polskiej stosuje się numerację RP<ref>Numerację RP zastosowano również w preambule Konstytucji RP z 1997 roku (''{{Dziennik Ustaw|1997|78|483}}''), powołując się na tradycje I i II Rzeczypospolitej wzywa się, aby w III opierano się na poszanowaniu zasad w niej zapisanych.</ref>, przy czym inaczej niż we Francji zmiany kolejnego numeru Rzeczypospolitej nie następowały po każdej zmianie ustrojowej (np. po wprowadzeniu [[Konstytucja kwietniowa|Konstytucji kwietniowej]] w 1935 roku), ale po odzyskaniu przez [[Polska|Polskę]] [[Niepodległość|niepodległości]] w 1918 i 1989 roku. W [[historia Polski|historii Polski]] wyróżnia się trzy Rzeczypospolite (nie licząc okresu 1944–1952 i [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL]]).