Richard Nixon: Różnice pomiędzy wersjami

'''Richard Milhous Nixon''' (ur. [[9 stycznia]] [[1913]] w [[Yorba Linda]], zm. [[22 kwietnia]] [[1994]] w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]]) – amerykański polityk, 37. prezydent Stanów Zjednoczonych (jedyny, który ustąpił ze stanowiska przed końcem kadencji), wcześniej 36. [[wiceprezydenci Stanów Zjednoczonych|wiceprezydent]]. Był jedynym amerykańskim prezydentem, który ustąpił ze stanowiska przed końcem kadencji.

Richard Milhous Nixon urodził się 9 stycznia 1913 roku w Yorba Linda, jako syn sadownika Francisa Nixona i jego żony Hannah Milhous{{r|Pastusiak818}}. Pobierał nauki w lokalnych szkołach, a następnie w [[Whittier College]]{{r|Pastusiak818}}. Po jego ukończeniu wstąpił na [[Duke University]], gdzie studiował [[nauki prawne]]{{r|Pastusiak818}}. Prywatny uniwersytet był poza zasięgiem finansowym rodziny Nixonów, lecz przyszły prezydent otrzymywał [[stypendium]] naukowe, które pozwoliło mu kontynuować naukę{{r|Pastusiak818}}. Gdy uzyskał dyplom, rozpoczął prowadzenie prywatnej praktyki w [[Whittier (Kalifornia)|Whittier]]{{r|Pastusiak818}}.

W momencie [[Atak na Pearl Harbor|ataku na Pearl Harbor]] Nixon pracował w Biurze Kontroli Cen w Waszyngtonie, lecz po przystąpieniu Stanów Zjednoczonych do [[II wojna światowa|II wojny światowej]] postanowił wstąpić do [[United States Navy|Marynarki Wojennej]]{{r|Pastusiak818}}. Przeszedł szkolenie w [[Ottumwa (Iowa)|Ottumwie]], otrzymał stopień [[porucznik]]a i został skierowany na południowy Pacyfik{{r|Pastusiak818}}. Będąc oficerem lotnictwa, nie brał udziału w bombardowaniach i bezpośrednich starciach{{r|Pastusiak818}}. Pod koniec 1944 został zdemobilizowany i wrócił do kraju{{r|Pastusiak818}}.

Zaraz po II wojnie światowej rozpoczął swoją działalność polityczną, angażując się w działalność [[Partia Republikańska (Stany Zjednoczone)|Partii Republikańskiej]]{{r|Pastusiak818}}. W 1946 wystartował w wyborach do [[Izba Reprezentantów Stanów Zjednoczonych|Izby Reprezentantów]] i zdobył mandat{{r|Pastusiak819}}. Został członkiem [[Komisja ds. Działalności Antyamerykańskiej|Komisji ds. Działalności Antyamerykańskiej]] (House Un-American Activities Committee), w której wykazywał postawę antykomunistyczną i antyliberalną{{r|Pastusiak819}}. W ramach działalności komisji wziął udział w skazaniu pracownika [[Departament Stanu Stanów Zjednoczonych|Departamentu Stanu]], [[Alger Hiss|Algera Hissa]], który został oskarżony o sympatie prokomunistyczne{{r|Pastusiak819}}. W 1947 roku pomógł w obaleniu weta prezydenta [[Harry Truman|Trumana]] wobec antyzwiązkowej [[Labor Management Relations Act|ustawy Tafta–Hartleya]]{{r|Pastusiak819}}.

Gdy odbywały się [[Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1952 roku|wybory prezydenckie w 1952 roku]], Nixon był jednym z delegatów [[Kalifornia|kalifornijskich]]{{r|Pastusiak819}}. Dzięki uchwaleniu rezolucji o uczciwych zasadach gry, nominację prezydencką z łatwością uzyskał [[Dwight Eisenhower]]{{r|Pastusiak819}}. Bossowie republikańscy uznali, że Nixon, z twardymi poglądami antykomunistycznymi, będzie odpowiednim kandydatem na wiceprezydenta{{r|Pastusiak820}}. W trakcie kampanii ostro atakował kandydata demokratów, [[Adlai Ewing Stevenson II|Adlaia Stevensona]], oskarżając go o [[appeasement]] wobec [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Związku Radzieckiego]]{{r|Pastusiak820}}. Jesienią 1952 roku wyszło na jaw, że Nixon miał otrzymywać 900 dolarów miesięcznie z tajnego funduszu, finansowanego przez 76 konserwatywnych biznesmenów kalifornijskich{{r|Pastusiak820}}. Gdy ujawniono aferę, kandydat na wiceprezydenta otrzymał łącznie nieco ponad 18 tysięcy dolarów{{r|Pastusiak820}}. W orędziu do narodu, 23 września wyjaśniał, że pieniądze te są przeznaczane na koszty utrzymania biura i sekretariatu{{r|Pastusiak820}}. Twierdził, że jedynym otrzymanym prezentem był pies Checkers, dla jego córki{{r|Pastusiak820}}. Zaznaczył dodatkowo, że bez względu na opinie, psa nie odda, wskutek czego przemówienie nazwano „przemówieniem Checkersa”{{r|Pastusiak820}}. Mimo winy Nixonowi udało się zatrzeć złe wrażenie i wzbudzić współczucie części wyborców{{r|Pastusiak820}}. Duet republikański bez trudu wygrał wybory powszechne i w [[Kolegium Elektorów Stanów Zjednoczonych|Kolegium Elektorów]] i 20 stycznia 1953 Nixon został zaprzysiężony na wiceprezydenta{{r|Pastusiak820}}.

[[Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1960 roku|Wybory prezydenckie w 1960 roku]] stworzyły Nixonowi szansę do objęcia najwyższego urzędu w państwie{{r|Pastusiak822}}. Partia Republikańska udzieliła mu poparcia, natomiast jego głównym rywalem został demokrata – [[John F. Kennedy]]{{r|Pastusiak822}}. W głosowaniu powszechnym republikanin uzyskał niecałe 120 tysięcy głosów mniej od kandydata Partii Demokratycznej{{r|Pastusiak822}}. Nixon twierdził, że przegrał wybory w wyniku debat telewizyjnych, w których wypadł gorzej ze względu na zły makijaż{{r|Pastusiak822}}.

Po przegranych wyborach powrócił do Kalifornii, gdzie w 1962 roku postanowił ubiegać się o stanowisko [[Gubernatorzy Kalifornii|gubernatora]]{{r|Pastusiak822}}. Politycy demokratów ujawnili wówczas nieczyste zagrywki, które Nixon stosował w przeszłości i skierowali sprawę do sądu{{r|Pastusiak822}}. Sąd zakazał takich praktyk, a przyszły prezydent przegrał wybory z [[Pat Brown|Patem Brownem]]{{r|Pastusiak822}}. Zapowiedział wówczas wycofanie się z polityki{{r|Pastusiak822}}.

Jeszcze w 1962 roku przeniósł się do [[Nowy Jork|Nowego Jorku]], gdzie pracował w dużej firmie prawniczej{{r|Pastusiak822}}. Cztery lata później aktywnie włączył się w kampanię republikanów przed wyborami do Kongresu{{r|Pastusiak822}}. W 1968 roku, gdy odbywały się [[Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1968 roku|W 1968, gdy odbywały się wybory prezydenckie]], oprócz Nixona, do nominacji pretendowali [[George W. Romney]], [[Nelson Rockefeller]] i [[Ronald Reagan]]{{r|Pastusiak822}}. W czasie kampanii wyborczej, zawarł porozumienie z konserwatywnym [[senator]]em [[Strom Thurmond|Stromem Thurmondem]], któremu obiecał nominacje południowców do [[Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych|Sądu Najwyższego]] i [[Sądy federalne w Stanach Zjednoczonych|sądów federalnych]]{{r|Pastusiak823}}. Ponadto zobowiązał się mianować wiceprezydentem polityka akceptowalnego przez stany południowe{{r|Pastusiak823}}. Ostatecznie został nim [[Gubernatorzy Marylandu|gubernator Marylandu]], [[Spiro T. Agnew]]{{r|Pastusiak823}}. Kandydatem demokratów był dotychczasowy wiceprezydent [[Hubert Humphrey]], a [[George Wallace]] wystartował jako kandydat niezależny{{r|Pastusiak823}}. Nixon uzyskał 31,7 miliona głosów, wobec 30,8 miliona dla Humphreya i 9,4 miliona dla Wallace’a{{r|Pastusiak823}}. W Kolegium Elektorskim na republikanina zagłosowało 301 elektorów, na demokratę – 191, a na kandydata niezależnego – 46{{r|Pastusiak823}}. Nixon został zaprzysiężony 20 stycznia 1969 roku{{r|Pastusiak823}}.

Realizując obietnice składane wyborcom z Południa, Nixon skrytykował program „[[Wielkie Społeczeństwo|Wielkiego Społeczeństwa]]” [[Lyndon B. Johnson|Lyndona Johnsona]] i opowiadał się za segregacją rasową{{r|Pastusiak824}}. Ze względu na zamieszki, zmuszony był oświadczyć, że uprzedzenia rasowe muszą być zakazane{{r|Pastusiak824}}. Mimo to stanowczo sprzeciwił się busingowi, czyli obowiązkowemu przewożeniu do szkół dzieci czarnoskórych i białych w ramach desegregacji{{r|Pastusiak824}}. Z jego inicjatywy Kongres wycofał środki federalne na tę działalność{{r|Pastusiak824}}. W 1970 roku prezydent przeforsował poprawkę do ustawy o [[prawo wyborcze|prawach wyborczych]] z 1965 roku, faworyzując wyborców z Południa{{r|Pastusiak824}}.

Administracja Nixona objęła władzę w czasie trwającej [[wojna wietnamska|wojny wietnamskiej]], która miałamającej walny wpływ na gospodarkę{{r|Pastusiak828}}. Największy problem stanowiła [[inflacja]], rzędu 6-7%{{r|Pastusiak828}}. Aby temu przeciwdziałać, prezydent zaproponował nową ustawę [[podatek|podatkową]], zakładającą ulgi dla ubogich i całkowite zwolnienie z podatku dla najbiedniejszych{{r|Pastusiak826}}. Nie przyniosło to jednak oczekiwanych rezultatów – inflacja nie spadała, bezrobocie rosło, a rezerwy złota topniały i pozycja [[dolar amerykański|dolara]] słabła{{r|Pastusiak826}}. Zebrana w sierpniu 1971 roku w [[Camp David]] rada złożona z ekonomistów i doradców gospodarczych opracowała program zwany nixonomiką{{r|Pastusiak826}}. Głównymi założeniami tej polityki było wycofanie pokrycia w złocie dla dolara, czego skutkiem była 8% dewaluacja waluty w stosunku do walut innych krajów kapitalistycznych i wzrost [[eksport]]u{{r|Pastusiak826}}. Ponadto, w celu zmniejszenia popytu, prezydent ogłosił nałożenie 10% podatku na towary [[import]]owane{{r|Pastusiak826}}. Dodatkowo Nixon wprowadził ulgi dla biznesmenów i na 90 dni zamroził płace i ceny, w celu zatrzymania wzrastającej inflacji{{r|Pastusiak826}}. Odniosło to zamierzony skutek, ale silne lobby biznesowe zmusiło administrację centralną do wycofania się z tego pomysłu{{r|Pastusiak828}}. Wskutek tego, inflacja ponownie wzrosła, a rząd federalny nie miał pomysłu na systemowe rozwiązanie tego problemu{{r|Pastusiak828}}. W 1972 roku [[bezrobocie|bez zatrudnienia]] było o 2dwa miliony więcej osób, aniżeliniż trzy lata wcześniej{{r|Pastusiak828}}. Zadłużenie przewidziane w budżecie także zwiększyło się do 25,2 miliarda dolarów{{r|Pastusiak828}}.

Najważniejszą kwestią z dziedziny polityki zagranicznej było zakończenie wojny wietnamskiej, przeciw której ostro protestowano w społeczeństwie amerykańskim{{r|Pastusiak829}}. Jeszcze przed wyborami w 1968 roku, Nixon oświadczył, że ma plan zakończenia działań wojennych, jednak nie może go upublicznić, gdyż osłabi to pozycję USA przed rokowaniami w [[Paryż]]uParyżu{{r|Pastusiak830}}. Chcąc zapobiec kolejnym ofiarom wojennym, [[Doradca ds. bezpieczeństwa narodowego (Stany Zjednoczone)|doradca ds. bezpieczeństwa narodowego]] [[Henry Kissinger]] i [[Sekretarz obrony Stanów Zjednoczonych|szef Pentagonu]], [[Melvin Laird]] opracowali formułę „wietnamizacji wojny”{{r|Pastusiak830}}. Polegała ona na stopniowym wycofywaniu [[United States Army|sił zbrojnych USA]] z frontu i ustąpienie miejsca wojskom [[Wietnam Południowy|Wietnamu Południowego]]{{r|Pastusiak830}}. Zakładano także „szaleńczy wariant”, według którego Stany Zjednoczone miały dokonać intensywnego zbombardowania [[Wietnam Północny|Wietnamu Północnego]], by w Paryżu wymusić uległość tamtejszych władz w Paryżu{{r|Pastusiak830}}. Wariant ten zaczęto realizować w 1970 roku, kiedy to Nixon nakazał bombardowania [[Hanoi]] i [[Hajfong]]u{{r|Pastusiak830}}. Rok wcześniej, w tajemnicy przed [[władza ustawodawcza|władzą ustawodawczą]] i [[Suweren (politologia)|suwerenem]], wydał także polecenie bombardowania [[Kambodża|Kambodży]]{{r|Pastusiak830}}. Równolegle z działaniami w Wietnamie, wojska amerykańskie prowadziły operacje w Kambodży i [[Laos]]ie{{r|Pastusiak830}}., Doprowadziłoco todoprowadziło do zaostrzenia manifestacji antywojennych w Stanach Zjednoczonych{{r|Pastusiak830}}. Jednocześnie od 1970 roku toczyły się rozmowy pokojowe w Paryżu, które jednak przeciągały się z uwagi na brak możliwości porozumienia{{r|Pastusiak831}}. Jesienią 1971 roku władze amerykańskie zerwały pertraktacje, które udało się wznowić dopiero w lipcu 1972 roku{{r|Pastusiak831}}. W październiku Henry Kissinger ogłosił, że zawarcie pokoju jest blisko, jednak mimo to Nixon kontynuował bombardowanie [[Wietnam Północny|Demokratycznej Republiki Wietnamu]], zapewniając [[Nguyễn Văn Thiệu|Nguyễna Văn Thiệu]] o poparciu dla Republiki Wietnamu{{r|Pastusiak831}}. 27 stycznia 1973 strony konfliktu podpisały w Paryżu porozumienie o zakończeniu udziału USA w wojnie i o wymianie jeńców{{r|Pastusiak831}}. W ciągu 11 lat trwania konfliktu zginęło ponad 50 tysięcy żołnierzy amerykańskich i kilka milionów obywateli krajów [[Azja Południowo-Wschodnia|Azji Południowo-Wschodniej]]{{r|Pastusiak831}}. W wyniku działań Nixona, Kongres uchwalił [[War Powers Act]], ograniczający władzę zwierzchnika sił zbrojnych w zakresie wysyłania wojsk za granicę{{r|Pastusiak832}}.

Pomimo swoich ostrych poglądów antykomunistycznych, usiłował doprowadzić do [[Détente|odprężenia]] w stosunkach amerykańsko-radzieckich{{r|Pastusiak833}}. Rozmowy z [[Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego|I sekretarzem KZPR]] [[Leonid Breżniew|Leonidem Breżniewem]] w sprawie kontroli zbrojeń rozpoczęto w listopadzie 1969 roku{{r|Pastusiak834}}. Zakończyły się one podpisaniem [[Strategic Arms Limitation Treaty (I)|Strategic Arms Limitation Treaty]] – układu o ograniczeniu systemów obrony przeciwrakietowej{{r|Pastusiak834}}. Dodatkowo podpisano porozumienia dotyczące oświaty, ochrony zdrowia i handlu{{r|Pastusiak834}}. Jednym z najważniejszych dokumentów był: „Podstawy stosunków wzajemnych między Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich a Stanami Zjednoczonymi Ameryki”, w którym oba kraje zobowiązały się do pokojowego współistnienia w dobie świata nuklearnego{{r|Pastusiak835}}.

Już w czasach poprzednich administracji, dochodziło do spotkań ambasadorów Stanów Zjednoczonych i [[Chińska Republika Ludowa|Chińskiej Republiki Ludowej]], które odbywały się w [[Pałac Myślewicki w Warszawie|Pałacu Myślewickim w Warszawie]]{{r|Pastusiak832}}. Nixon chciał ocieplenia relacji amerykańsko-chińskich, dlatego w 1971 roku wysłał do kraju środka [[Dyplomacja pingpongowa|drużynę pingpongową]], która spotkała się z premierem [[Zhou Enlai]]em{{r|Pastusiak833}}. Analogicznie do USA przyleciała następnie drużyna chińskich tenisistów stołowych{{r|Pastusiak833}}. W tym samym roku prezydent sprzeciwił się uznaniu ChRL jako członka [[Organizacja Narodów Zjednoczonych|ONZ]], w miejsce [[Republika Chińska|Republiki Chińskiej]], jednak jego sprzeciw oddalono{{r|Pastusiak833}}. W lutym 1972 udał się z [[Wizyta Richarda Nixona w Chinach|wizytą]] do [[Pekin]]u, gdzie spotkał się z Zhou Enlaiem i [[Mao Zedong|Mao Zendongiem]]{{r|Pastusiak833}}. Pomimo podpisania komunikatu szanghajskiego (m.in. o nieuznawaniu Tajwanu), oba kraje nie nawiązały stosunków dyplomatycznych{{r|Pastusiak833}}.

W [[Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1972 roku|wyborach prezydenckich w 1972 roku]] Nixon ponownie uzyskał nominację Partii Republikańskiej{{r|Pastusiak823}}. Jego demokratycznym kontrkandydatem był [[George McGovern]]{{r|Pastusiak823}}. W głosowaniu powszechnym urzędujący uzyskał 59,7%, a w Kolegium Elektorskim – 528 głosów na 538 elektorów{{r|Pastusiak823}}.

Równolegle do trwających wyborów prezydenckich, Nixon usiłował rozwiązać problem na [[Bliski Wschód|Bliskim Wschodzie]]{{r|Pastusiak835}}. Już w 1969 roku spotkał się z [[Premierzy Izraela|premier Izraela]], [[Golda Meir|Goldą Meir]], dyskutując o sytuacji w regionie{{r|Pastusiak836}}. 6 października 1973 wybuchła [[wojna Jom Kippur]], kiedy to [[Egipt]] i [[Syria]] dokonały agresji na [[Izrael]]{{r|Pastusiak836}}. Prezydent USA postawił w stan gotowości wojska strategiczne, co mogło być odebrane jako groźbę użycia [[broń jądrowa|broni jądrowej]], co zostało stanowczo skrytykowane przez kraje sojusznicze{{r|Pastusiak836|Pastusiak837}}. W czerwcu 1974 roku Nixon i [[Sekretarz stanu Stanów Zjednoczonych|sekretarz stanu]] Henry Kissinger udali się w podróż na Bliski Wschód, odwiedzając Egipt, [[Arabia Saudyjska|Arabię Saudyjską]], Syrię, Izrael i [[Jordania|Jordanię]]{{r|Pastusiak837}}. 12 czerwca wizytował w [[Kair]]ze, gdzie spotkał się z [[Prezydenci Egiptu|prezydentem]] [[Anwar as-Sadat|Anwarem as-Sadatem]] i podpisał układ o dostarczeniu Egiptowi [[reaktor jądrowy|reaktora atomowego]] (do celów pokojowych) i udzielenia zapomogi w wysokości 250 milionów dolarów{{r|Pastusiak837}}. Gdy Nixon spotkał się z [[Władcy Arabii Saudyjskiej|królem Arabii]] [[Fajsal ibn Abd al-Aziz Al Su’ud|Fajsalem Al Su’udem]], obiecał kontynuację dostarczania sprzętu wojskowego{{r|Pastusiak838}}. W rozmowie z premierem Izraela [[Icchak Rabin|Icchakiem Rabinem]], prezydent USA obiecał dostawy reaktorów jądrowych, analogicznie do porozumienia z Egiptem{{r|Pastusiak838}}. W Jordanii, Nixon zapewnił [[Władcy Jordanii|króla]] [[Husajn ibn Talal|Husajna ibn Talala]] o chęci jak najszybszego rozwiązania problemów na Bliskim Wschodzie{{r|Pastusiak838}}. Działacze [[Palestyna (państwo)|palestyńscy]] zarzucili prezydentowi USA zignorowanie ich stanowiska i zarzucili mu propagandowy charakter wizyt, bez realnych szans na zmianę sytuacji{{r|Pastusiak838}}.

Druga kadencja Nixona obfitowała w skandale z udziałem głównych polityków administracji centralnej{{r|Pastusiak840}}. Jeszcze w 1969 roku sztab [[Biały Dom|Białego Domu]] opracował listę wrogów Nixona, na której znaleźli się m.in.politycy politycy:(między innymi senator [[Ted Kennedy]] i [[Spiker Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych|spiker Izby Reprezentantów]], [[Carl Albert]]), a także naukowcy, aktorzy czy, dziennikarze{{r|Pastusiak840}}. Na osobiste polecenie prezydenta, [[Federalne Biuro Śledcze]] zakładało podsłuchy bez zgody sądu, a [[Internal Revenue Service|Federalny Urząd Podatkowy]] nadgorliwie kontrolował osoby uznane za wrogów administracji centralnej{{r|Pastusiak840}}. W 1971 roku były pracownik [[Departament Obrony Stanów Zjednoczonych|Departamentu Obrony]], [[Daniel Ellsberg]], przekazał redakcji [[The New York Times|''The New York Timesa'']] [[Pentagon Papers]] – czyli dokumenty obciążające politykę rządu federalnego w sprawie działań w Wietnamie, zwane [[Pentagon Papers]]{{r|Pastusiak841}}. Władza centralna powołała specjalną grupę dochodzeniową, pod przewodnictwem Egila Krogha i Davida Younga, których zadaniem było zdyskredytowanie Ellberga oraz Edwarda Kennedy’ego{{r|Pastusiak841}}. Grupa wynajęła tzw.tak zwanych „hydraulików”hydraulików, którzy włamali się do gabinetu dra Lewisa Fieldinga, którego pacjentem był Ellberg{{r|Pastusiak841}}. Ostatecznie, decyzją Sądu Najwyższego, Pentagon Papers zostały upublicznione przez The New York Times{{r|Pastusiak841}}.

Drugim poważnym skandalem w otoczeniu prezydenta było oskarżenie o łapownictwo wobec wiceprezydenta Spiro Agnew{{r|Pastusiak841}}. W czasach, gdy pełnił on urząd gubernatora Marylandu, miał przyjmować korzyści majątkowe od firm, którym ułatwiał zawarcie rządowych kontraktów{{r|Pastusiak841}}. Nixon osobiście stanął w obronie swojego zastępcy{{r|Pastusiak841}}. Wobec niepodważalnych dowodów winy, Agnew postanowił pójść na układ z biurem prokuratora i ustąpić ze stanowiska w zamian za niższą karę{{r|Pastusiak841}}. 9 października 1973 roku złożył rezygnację, a po kilku miesiącach został skazany na grzywnę w wysokości 10 tysięcy dolarów{{r|Pastusiak841}}. Następcą Agnew na stanowisku wiceprezydenta został [[Gerald Ford]]{{r|Pastusiak841}}.

Jednak najbardziej obciążająca dla prezydenta okazała się [[afera Watergate]]{{r|Pastusiak841}}. W celu zdyskredytowania swoich najgroźniejszych kandydatów z Partii Demokratycznej: George’a McGoverna i [[Edmund Muskie|Edmunda Muskiego]], administracja Nixona wynajęła pięć osób, którzy włamywali się do siedziby demokratów w [[kompleks Watergate|kompleksie Watergate]] w Waszyngtonie{{r|Pastusiak841}}. Podrobili oni dokumenty, część innych wykradli, a także wysyłali fałszywą korespondencję i założyli podsłuchy{{r|Pastusiak841|Pastusiak842}}. Działania grupy rozpoczęły się jesienią 1971 roku i odbywały się za wiedzą i aprobatą [[Prokurator generalny Stanów Zjednoczonych|prokuratora generalnego]] [[John Mitchell (1913–1988)|Johna Mitchella]], [[Szef personelu Białego Domu|szefa personelu Białego Domu]] [[H.R. Haldeman|Harry’ego Haldemana]] oraz doradcy prezydenta, [[John Dean|Johna Deana]]{{r|Pastusiak841}}. 17 czerwca 1972 roku grupa włamała się, by wymienić aparat podsłuchowy i została złapana{{r|Pastusiak842}}. Prezydent, na prośbę swoich doradców, zalecił by [[Centralna Agencja Wywiadowcza]] zatuszowała sprawę, tłumacząc jąto względami bezpieczeństwa narodowego{{r|Pastusiak842}}. Uczestnikom wręczono łapówki w zamian za milczenie{{r|Pastusiak842}}. Demokraci usiłowali wykorzystać aferę Watergate w kampanii wyborczej w 1972, jednak bezskutecznie{{r|Pastusiak842}}.

Rok później sprawcy zostali postawieni przed sądem, a 23 marca 1973 roku John Dean wyjawił [[Departament Sprawiedliwości Stanów Zjednoczonych|Departamentowi Sprawiedliwości]] powiązania włamywaczy z prezydentem{{r|Pastusiak842}}. Wobec tego, Nixon zdymisjonował Deana, Mitchella i Haldemana, samemu nie przyznając się do winy, i poprosił nowego prokuratora generalnego, [[Elliot Richardson|Elliota Richardsona]], aby wyznaczył specjalnego prokuratora, mającegodo zbadaćzbadania aferęafery (został nim [[Archibald Cox]]){{r|Pastusiak842}}. W maju Dean zeznał przed Komisją Senacką, że Nixon nagrywał wszystkie rozmowy w [[Gabinet Owalny|Gabinecie Owalnym]] i nagrania te są dowodem, że wiedział o działaniach włamywaczy{{r|Pastusiak842}}. Prokurator Cox zażądał dostępu do nagrań, jednak prezydent odmówił i nakazał Richardsonowi zdymisjonować Coxa{{r|Pastusiak843}}. Prokurator generalny odmówił i sam podał się do dymisji{{r|Pastusiak843}}. Nixon zwrócił się wobec tego do jego zastępcy, [[William Ruckelshaus|Williama Ruckelshausa]], który także odmówił i stracił stanowisko ([[masakra sobotniej nocy]]){{r|Pastusiak843}}. Wobec tego Nixon powołał [[Robert Bork|Borka]] na p.o.pełniącego obowiązki prokuratora generalnego i kazał mu zwolnić Coxa{{r|Pastusiak843}}. Bork wykonał polecenie 20 października 1973 roku, ale sąd federalny uchylił to zarządzenie{{r|Pastusiak843}}. Mimo to, nowymdo prokuratorem ds.sprawy Watergate zostałwyznaczono nowego prokuratora, [[Leon Jaworski|Leona Jaworskiego]]{{r|Pastusiak843}}. W marcu 1974 sąd skazał zdymisjonowanych doradców prezydenta, a miesiąc później Jaworski, wspólnie z Komisją Sprawiedliwości Izby Reprezentantów ponownie zażądał wydania taśm z Białego Domu i przygotowywał wniosek o [[impeachment]]{{r|Pastusiak843}}. Nixon wydał część nagrań, jednak sędzia federalny [[John Sirica]] nakazał przekazanie wszystkich{{r|Pastusiak843}}. Prezydent odmówił, wobec czego Jaworski odwołał się do Sądu Najwyższego{{r|Pastusiak843}}.

Od maja do lipca 1974 roku Komisja Sprawiedliwości rozpatrywała, czy postawić Nixona w stan oskarżenia{{r|Pastusiak843}}. Dzięki wielu głosom republikańskim, Komisja wniosła o oskarżenie Nixona zaw związku z włamaniewłamaniem i tuszowaniejego włamaniatuszowaniem przy użyciu organów federalnych (FBI, CIA i IRS), oraz o łapownictwo, składanie fałszywych zeznań, naruszenie [[Konstytucja Stanów Zjednoczonych|Konstytucji]] w celu obrony własnych interesów oraz odmowę wykonania poleceń sądu{{r|Pastusiak844}}. Ponadto 24 lipca Sąd Najwyższy przychylił się do prośby Jaworskiego i nakazał prezydentowi wydanie wszystkich taśm, co Nixon zrobił{{r|Pastusiak844}}. Aby uniknąć oskarżenia przed Izbą Reprezentantów i potem procesu w Senacie, prezydent postanowił ustąpić z urzędu{{r|Pastusiak845}}. 8 sierpnia 1974 roku wygłosił orędzie do narodu, w którym przyznał się do niewłaściwych osądów i stwierdził, że ustąpi ze stanowiska, ponieważgdyż stracił poparcie w Kongresie, pomijając milczeniem ewentualny proces{{r|Pastusiak845}}. Następnego dnia, złożył dymisję na ręce sekretarza stanu{{r|Pastusiak817}}.

Po opuszczeniu Białego Domu, Nixon przeniósł się do [[San Clemente (Kalifornia)|San Clemente]]{{r|Pastusiak849}}. Poddał się tam leczeniu szpitalnemu, by uniknąć składania kolejnych zeznań w sprawie afery Watergate{{r|Pastusiak849}}. 8 września 1974 roku prezydent Gerald Ford udzielił nadzwyczajnego aktu łaski wobec Nixona, co uniemożliwiło postawienie go przed sądem{{r|Pastusiak848}}. Były prezydent musiał jednak zapłacić niespełnaprawie 500 tysięcy zaległych podatków{{r|Pastusiak848}}.

8 lipca 1976 Sąd Najwyższy stanu [[Nowy Jork (stan)|Nowy Jork]] pozbawił go możliwości wykonywania zawodu prawnika, uznając go winnym naruszenia prawa i etyki zawodowej{{r|Pastusiak849}}. Wiosną 1985 roku zrezygnował z ochrony [[United States Secret Service|Secret Service]], jaka przysługuje byłym prezydentom{{r|Pastusiak850}}. W latach 80. skupił się na podróżach zagranicznych, gdyż polityka międzynarodowa zawsze bardziej go interesowała{{r|Pastusiak850}}. W lipcu 1986 roku udał się do [[Moskwa|Moskwy]], gdzie spotkał się z ambasadorem ZSRR w USA [[Anatolij Dobrynin|Anatolijem Dobryninem]]{{r|Pastusiak850}}. Trzy lata później udał się do Pekinu, gdzie spotkał się z premierem [[Li Peng]]iem{{r|Pastusiak851}}. W marcu 1991 ponownie wizytował w Związku Radzieckim, gdzie spotkał się z [[Michaił Gorbaczow|Michaiłem Gorbaczowem]] i [[Borys Jelcyn|Borysem Jelcynem]]{{r|Pastusiak851}}. Rok później zaapelował do prezydenta [[George H.W. Bush|George’a Busha]] o udzielenie pomocy Rosji i krajom na wschodzie Europy, w myśl powojennego [[Plan Marshalla|planu Marshalla]]{{r|Pastusiak852}}.

Richard Nixon pojawiał się, jako postać pierwszoplanowa lub epizodyczna, w wielu utworach, m.in.między innymi w:

* [[Wszyscy ludzie prezydenta]] (1976) – film przedstawiający kulisy afery [[Afera Watergate|afery Watergate]]

* [[Doktor Who]] – występuje w odcinkach [[Niemożliwy Astronauta]] oraz [[Lądowanie na Księżycu(Doctor Who)|Lądowanie na Księżycu]] (''ang. „The''The Impossible Astronaut”Astronaut'', „The''The Day od the Moon”Moon'')

* [[The Love of Richard Nixon]] – znany utwór brytyjskiego zespołu [[Manic Street Preachers]], jeden z nielicznych produktów kultury, w którym autorzy przedstawiają Nixona jako niesłusznie ocenionego przez historię.

* [[Nixon (film)]] (1995) – film Olivera Stone’a przedstawiający życiorys Richarda Nixona

* [[Frost/Nixon (film)|Frost/Nixon]] (2008)– film Rona Howarda z 2008 o kulisach wywiadu telewizyjnego udzielonego brytyjskiemu dziennikarzowi – Davidowi Frostowi.

* [[Strażnicy (komiks)|Strażnicy]] gdzie – komiks, w którym (głównie za sprawą działalności współpracujących z rządem superbohaterów –) nie tylko nie został usunięty ze stanowiska w związku z aferą Watergate, ale również sprawuje władzę przez kilka kadencji z rzędu.

* [[Call of Duty Black Ops]] gdzie– w trybie zombie można grać jego osobą.

* Nixon (ukryty pod pseudonimem Trick E. Dixon) jest centralną postacią wydanej w 1971 r. powieści [[Philip Roth|Philipa Rotha]] ''[[Nasza klika]]'' (ang. ''Our Gang''), utrzymanej w konwencji satyry politycznej

Jego były doradca, [[John Ehrlichman]], napisał i wydał w 1976 książkę pt. ''[[Waszyngton za zamkniętymi drzwiami]]'', ''która przedstawiaprzedstawiającą fikcyjne wydarzenia, ale jednak łatwo się zorientować,w żektórej pierwowzorem prezydenta Richarda Moncktona był Nixon.