Strajki w Polsce 1988: Różnice pomiędzy wersjami

'''Strajki w Polsce w 1988 roku''' – fala [[strajk]]ów, jakie wybuchły wiosną i latem 1988 w polskich zakładach i przedsiębiorstwach. Pośrednio doprowadziły do podjęcia próby porozumienia władz [[komunizm|komunistycznych]] i opozycji w ramach obrad [[Okrągły Stół (historia Polski)|Okrągłego Stołu]], czego skutkiem była [[Transformacja systemowa w Polsce|transformacja ustrojowa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej]].

W warunkach pogłębiającego się [[kryzys gospodarczy|kryzysu gospodarczego]], utrwalonego wprowadzeniem [[Stan wojenny w Polsce (1981–1983)|stanu wojennego]] władze komunistyczne przeprowadziły 29 listopada 1987 [[Referendum w Polsce w 1987 roku|referendum]] w sprawie wprowadzenia tzw. [[II etap reformy gospodarczej|drugiego etapu reformy gospodarczej]]. Nawet sfałszowane wyniki głosowania wykazały nikłe poparcie dla poczynań [[Rząd Zbigniewa Messnera|rządu Zbigniewa Messnera]].

Wiosną 1988 r. Solidarność rozpoczęła akcję występowania do sądu o rejestrację swoich poszczególnych Komisji Zakładowych. Spotkało się to z ostrym sprzeciwem władz, co pogłębiło rozgoryczenie społeczeństwa, wywołane wcześniej podwyżkami cen. 8 marca w 20. rocznicę [[marzec 1968|wydarzeń marcowych]] [[Niezależne Zrzeszenie Studentów]] zorganizowało demonstracje studenckie w [[Warszawa|Warszawie]], [[Kraków|Krakowie]] i [[Lublin]]ie i zażądało rejestracji zrzeszenia.

== Strajki wiosenne 1988 ==

* 26 kwietnia stanęła [[Huta im. T. Sendzimira|Huta im. Lenina]] w [[Kraków|Krakowie]], strajkujący domagali się podwyżek płac i przywrócenia do pracy działaczy Solidarności wyrzuconych w stanie wojennym.

* 29–30 kwietnia trwał strajk w [[Huta Stalowa Wola|Hucie Stalowa Wola]], funkcjonariusze [[Służba Bezpieczeństwa (PRL)|Służby Bezpieczeństwa]] próbowali rozbić komitet strajkowy, strajk zakończono w wyniku demonstracji [[Zmotoryzowane Odwody Milicji Obywatelskiej|ZOMO]] i groźby użycia jednostek [[Ludowe Wojsko Polskie|LWP]].

* 1 maja miały miejsce pokojowe demonstracje uliczne opozycji w [[Bielsko-Biała|Bielsku-Białej]], [[Dąbrowa Górnicza|Dąbrowie Górniczej]], Gdańsku, [[Kraków|Krakowie]], [[Łódź|Łodzi]], [[Płock]]u, [[Poznań|Poznaniu]], [[Warszawa|Warszawie]] i [[Wrocław]]iu na skalę niespotykaną od czasu zniesienia stanu wojennego w 1983 r.

* wW nocy z 4 na 5 maja Hutę im. Lenina w [[Nowa Huta (część Krakowa)|Nowej Hucie]] zaatakowała brygada antyterrorystyczna, dokonując brutalnej pacyfikacji.

* 10 maja, w wyniku groźby użycia ZOMO, zakończył się strajk w Stoczni Gdańskiej.

* 19 czerwca odbyły się wybory do [[Rada narodowa (PRL)|Rad Narodowych]], zbojkotowane przez opozycję. Według władz frekwencja wyniosła 56% (źródła niezależne podawały 23%).

* 14 lipca w [[Warszawa|Warszawie]] rozpoczął obrady Doradczy Komitet Polityczny Państw-Stron [[Układ Warszawski|Układu Warszawskiego]].

== Strajki letnie 1988 ==

* 13 lipca strajk w Hucie Stalowa Wola – Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Maszyn Ziemnych i Transportowych.

* 26 lipca rzecznik rządu [[Jerzy Urban]] stwierdził, że ''ruch Solidarność..., trwale należy do przeszłości''<ref>{{Cytuj|autor = [[Jerzy Holzer]];; [[Krzysztof Leski]]; |tytuł = Solidarność w podziemiu |data = 1990 |isbn = 83-218-0781-X |miejsce = Łódź |wydawca = WydawWyd. Łódzkie |s = 154 |oclc = 834092500 }}</ref>.

* 15 sierpnia stanęła [[Kopalnia Węgla Kamiennego Zofiówka|Kopalnia Manifest Lipcowy]] w [[Jastrzębie-Zdrój|Jastrzębiu-Zdroju]], strajki objęły w sumie 14 kopalń węgla kamiennego. W Jastrzębiu-Zdroju powstał MiedzyzakładowyMiędzyzakładowy Komitet Strajkowy

* 17 sierpnia strajk objął port w [[Szczecin]]ie.

* 20 sierpnia stanął [[Port Północny]].

* 22 sierpnia strajk okupacyjny w Hucie Stalowa Wola, na jego czele stanął Wiesław Wojtas, głównym postulatem reelegalizacjiarelegalizacja „Solidarności”.

* 22-2622–26 sierpnia ZOMO weszło do kilku zakładów w Szczecinie i kopalń na [[Górny Śląsk|Górnym Śląsku]]. Jerzy Urban oświadczył, że władza nie będzie prowadziła rozmów politycznych ''pod strajkowym pistoletem''.

* 26 sierpnia przemówienie telewizyjne gen. Czesława Kiszczaka, w którym wezwał do rozmów z opozycją, oferując ''spotkanie okrągłego stołu z przedstawicielami różnych środowisk społecznych''. Rozpoczęły się zakulisowe rozmowy, w których stronę rządową reprezentowali gen. Czesław Kiszczak i [[Józef Czyrek]], a stronę opozycji prezes warszawskiego [[Klub Inteligencji Katolickiej|KIK]]-u [[Andrzej Stelmachowski]] i [[Władysław Siła-Nowicki]]. Mediowali przedstawiciele [[Kościół katolicki w Polsce|Kościoła]] biskup [[Jerzy Dąbrowski (biskup)|Jerzy Dąbrowski]] ([[tajny współpracownik]] SB) i ks. [[Alojzy Orszulik]]<ref>''Ibidem'' s. 156-160156–160.</ref>.

* 28 sierpnia obradowało VIII Plenum KC [[Polska Zjednoczona Partia Robotnicza|Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej]], które wyraziło zgodę na wstępne rozmowy z opozycją.

* 31 sierpnia doszło do pierwszej rozmowy [[Lech Wałęsa|Lecha Wałęsy]] z gen. Czesławem Kiszczakiem w obecności biskupa Jerzego Dąbrowskiego, jego efektem było wezwanie Wałęsy do strajkujących o zaprzestanie akcji, co spotkało się z ostrym sprzeciwem ze strony tych ostatnich.

* 1 września zakończył się strajk w Hucie Stalowa Wola.

* 3 września zaprzestała strajku załoga portu szczecińskiego, wygaszono strajk w kopalni Manifest Lipcowy w Jastrzębiu-Zdroju. Wbrew zapewnieniom władze rozpoczęły represje wobec strajkujących.

[[Kategoria:HistoriaStrajki najnowszaw GdańskaPolsce Ludowej]]