Jednostka Wojskowa GROM: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Zadania oddziału: poprawa linków |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 6:
|znak =
|kategoria wojska = lądowe
|motto = Tobie Ojczyno
|grafika = Odznaka Grom.JPG
|opis grafiki = Odznaka JW GROM
Linia 31:
|odznaczenia = [[Plik:Medal Pro Patria awers.jpg|20px]]
|commons = Category:GROM
|www =
}}
'''Jednostka Wojskowa GROM im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej''' – [[jednostka wojskowa]] [[Wojska Specjalne|Wojsk Specjalnych]], [[formowanie jednostki|sformowana]] [[13 lipca]] [[1990]]<ref>{{cytuj książkę | nazwisko = Rybak | imię = Jarosław | autor = Jarosław Rybak | tytuł = GROM2.pl | wydawca = Jeden Świat | miejsce = Warszawa | data = 2009 | isbn = 978-83-89643-50-0}}</ref><ref>{{cytuj książkę | nazwisko = Komar | imię = Michał | tytuł = GROM: Siła i honor | wydawca = Wydawnictwo Literackie | miejsce = Kraków | data = 2010 | isbn = 978-83-08-04538-1 | nazwisko2 = Petelicki | imię2 = Sławomir | autor link = Jarosław Rybak}}</ref> (Jednostka Wojskowa [[numer jednostki wojskowej|2305]]) w odpowiedzi na postrzelenie przez terrorystów 30 marca 1990 w [[Bejrut|Bejrucie]] dwóch Polaków, w odwecie za pomoc polskiego rządu w emigracji Żydów z ZSRR do Izraela<ref>„Angora” nr 17, 24 kwietnia 2011 strona 6.</ref>.
Linia 38:
== Pochodzenie nazwy ==
Istnieje kilka wytłumaczeń pochodzenia nazwy jednostki. Oficjalnie wywodzi się ją jako [[skrótowiec]] od „Grupa Reagowania Operacyjno-Manewrowego”<ref>[http://www.grom.wp.mil.pl/pl/5.html Informacja z oficjalnej strony www jednostki GROM].</ref>. Według innej wersji ma ona nawiązywać do imienia Gromosława Czempińskiego, funkcjonariusza [[SB]], [[Urząd Ochrony Państwa|UOP]], który
== Historia ==
Od utworzenia w 1990 r. do 1999 r. była to ''de iure'' jednostka typu policyjnego (m.in. [[Policja (Polska)|Policja]] podlega Ministrowi SW) pododdziału ochronnego i kontrterrorystycznego. JW 2305 podlegała bezpośrednio pod zarządzenia [[Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji|Ministra Spraw Wewnętrznych / Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji]] (tzw. Grom był organizacją podobną do [[Biuro Operacji Antyterrorystycznych|Wydziału Antyterrorystycznego Komendy Stołecznej Policji]]). W latach 1990-1992 Grupa Realizacyjna Operacji Most chroniła transport Żydów z ZSRR do Izraela tranzytem przez Polskę. To zadanie było fundamentalnym i jedynym zadaniem tej jednostki. Po zakończeniu transportu Żydów zadania z tym związane zniknęły. Minister SW [[Antoni Macierewicz]] po ustaniu podstawowego celu istnienia jednostki wojskowej postanowił nie rozformowywać JW 2305 ze względu na zdolności, jakie nabyła ona w czasie swego istnienia. W 1994 jednostka brała udział w Operacji Uphold Democracy i wykonywała tam zadania ochronne. Była to pierwsza operacja zagraniczna JW 2305. 1 października 1996 roku prezydent Aleksander Kwaśniewski przekazał dowódcy JW 2305 pułkownikowi Marianowi Sowińskiemu [[sztandar]] Jednostki Wojskowej 2305. Rodzicami chrzestnymi sztandaru zostali cichociemny [[Bronisław Czepczak|Bronisław Czepczak Górecki]] oraz Agnieszka Petelicka, żona Sławomira Petelickiego<ref>[http://www.antyterroryzm.gov.pl/portal/CAT/195/498/Kalendarium.html Antyterroryzm.gov.pl].</ref>. 1 października 1999 r. umową między MSWiA a [[Ministerstwo Obrony Narodowej|MON]] ministrowie dokonali przeniesienia podległości decyzyjnej JW 2305. Komandosi z ulicy Marsa stali się de iure i de facto [[żołnierz]]ami. Przez blisko dekadę mieli status [[wojska Wewnętrzne|wojsk wewnętrznych]] podobny do [[Nadwiślańskie Jednostki Wojskowe|Nadwiślańskich Jednostek Wojskowych]] MSW/MSWiA. Trzech dowódców jednostki (S. Petelicki, M. Sowiński i Z. Żurawski) było powiązanych ze strukturami [[Ministerstwo Spraw Wewnętrznych PRL|Ministerstwa Spraw Wewnętrznych PRL]]. Przeniesienie podległości ze spraw wewnętrznych na obronę narodową ze względu na wystawianie [[wojska operacyjne|wojsk operacyjnych]] przez Polskę było korzystne ze względów urzędowych i wojskowych, zostało także wymuszone potrzebą dostosowania prawa polskiego do standardów [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]], tj. jednostki wojskowe może posiadać tylko ministerstwo obrony. JW GROM jest częścią składową [[Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej|Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej]]. W okresie od 1 października 1999 do 31 października 2007 jednostka wojskowa o nieformalnej nazwie Grom podlegała w sposób nadzwyczajny pod polecenia służbowe [[Ministerstwo Obrony Narodowej|Ministra Obrony Narodowej]], a nie rozkazy jak w wojsku, co było kolejną z wielu osobliwości JW 2305. Unormowanie jednostki wywodzącej się ze [[służby specjalne|służb specjalnych]] nastąpiło po przejściu pod rozkazy Dowódcy Wojsk Specjalnych, co nastąpiło w 1 listopada 2007 roku. Jednostka z ul. Marsa 75 od 1 listopada 2007 r. wchodzi w skład [[Wojska Specjalne|Wojsk Specjalnych]]. W okresie 1.11.2007 do 31.12.2013 JW 2305 podlegała [[Dowództwo Wojsk Specjalnych|Dowództwu Wojsk Specjalnych]]. Obecnie podlega pod [[Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych]]. JW Grom jest gotowa do prowadzenia [[działania specjalne|działań specjalnych]] w czasie [[pokój (polityka)|pokoju]], [[kryzys międzynarodowy|kryzysu]] i [[wojna|wojny]]. Jej zadaniem są [[operacja wojskowa|operacje wojskowe]]: ratowania [[zakładnik]]ów (Hostage Rescue) w autobusach, pociągach, budynkach (również wieżowcach), samolotach, na statkach/okrętach oraz platformach wiertniczych oraz odwrotne do nich [[działania taktyczne]] i [[działania bojowe]], także niszczące [[siła żywa|siłę żywą]] ([[siły i środki]] przeciwnika). Dowództwo Grupy po okresie chronienia transportów Żydów musiało zmienić jej zadania. JW 2305 w odróżnieniu od ówczesnych formacji policyjnych była szkolona do zatrzymań groźnych bandytów, funkcjonariusze MSW z tej jednostki mieli działać w sytuacjach bardziej skomplikowanych, wymagających bardziej rozbudowanych zdolności bojowych, zwłaszcza poza obszarem kraju (ze względu na przyporządkowanie do MSW stwarzało to operacyjne problemy). Ciekawostką jest, iż z uwagi na rodowód części twórców (w grupie inicjatywnej znajdowało się co najmniej trzech funkcjonariuszy wywiadu cywilnego) w Jednostce używano tzw. nazwisk operacyjnych, najprawdopodobniej, wraz z odpowiednim dokumentem tożsamości. Mówił o tym gen. bryg. Petelicki, zaś ówczesny płk Roman Polko relacjonował, iż to na jego [[rozkaz]] praktykę posługiwania się nazwiskami operacyjnymi zlikwidowano (wskutek incydentu z funkcjonariuszami wydziału drogowego Policji). JW 2305 nie posiada uprawnień do posługiwania się dokumentami z fałszywą tożsamością. Jednakże jest prawdopodobne, że mogą otrzymać takie dokumenty na czas operacji poza terytorium Polski. Takie praktyki stosują niektóre grupy specjalne, np. 22nd SAS Regiment w Libii, w 2011 roku, działając w operacji niejawnej.
JW GROM ma [[dowództwo]], [[sztab]] i większość struktur w Warszawie w dzielnicy [[Rembertów]]. Jednostka wojskowa składa się z trzech [[pododdział]]ów, w tym: stołeczny Zespół Bojowy A realizujący działania lądowe i Zespół Bojowy B w [[Gdańsk]]u, działający na akwenach. Organizacja wzorowana jest na strukturze brytyjskiego ''22nd SAS Regiment'' oraz tzw. ''1st Special Forces Operational Detachment Delta'' (w mass mediach – Delta Force, w [[Departament Obrony Stanów Zjednoczonych|Departamencie Obrony USA]] – dawniej Combat Applications Group [CAG], obecnie Army Compartmented Elements [ACE]). Mimo że – w odróżnieniu od brytyjskiego SAS – operuje zespołami sześcioosobowymi, z opcjonalnym dołączaniem pary strzelców wyborowych, to generalnie założenia do działania małymi grupami są oparte na brytyjskich wzorcach. Struktura najbardziej przypomina australijski [[Special Air Service Regiment|SAS Regiment]], bo są w niej całe pododdziały specjalistyczne, zamiast zwartych większych pododdziałów z plutonami poszczególnych specjalności, tak jak ma to miejsce w brytyjskim 22 pułku.▼
JW 2305 uczestniczyła w operacjach typu policyjnego i wojskowego na Haiti, Bałkanach (kilkakrotnie), Zatoce Perskiej, Iraku, Afganistanie. Jednostka brała udział w ataku na Irak w 2003 ([[Bitwa pod Umm Kasr]] 21.3.2003 – zdobycie abordażem platformy wiertniczej). Żołnierze oddziału mieli zatrzymać ok. 7 zbrodniarzy wojennych w b. Jugosławii (w tym Slavka Dokmanovicia, ''Rzeźnika z Vukovaru'', podczas [[Operacja Little Flower|Operacji Little Flower]]), gdzie działali kilkakrotnie m.in. w Slawonii, Kosowie. JW 2305 podejmowała jako jednostka [[policja|policyjna]] podległa Ministrowi Spraw Wewnętrznych także działania w Polsce: mówiono o 3 przypadkach pościgów za uzbrojonymi [[Dezercja|dezerterami]], [[konwój|konwojowaniu]] tajnych akt podczas tzw. [[noc teczek|nocy teczek]], udziale w akcji przeciwko szefostwu Art.B. W latach 1994-1999 podlegała MSWiA. Warto zwrócić uwagę, iż uniwersalny zakres szkolenia pozwala użyć żołnierzy jednostki do bardzo wielu zadań. Pomaga w tym wysoki realizm szkolenia i jego rozłożenie w czasie – w odróżnieniu od ściśle specjalistycznych zespołów CT/HRU jednostka z Warszawy jest bardziej elastyczna. Według nieoficjalnych informacji JW GROM tworzy w ramach Sił Specjalnych Sił Szybkiego reagowania Unii Europejskiej trzon Drugiej Grupy Bojowej ze Strefy Wschodniej. Żołnierze warszawskiego oddziału prowadzili działania jako część [[Międzynarodowe Siły Wsparcia Bezpieczeństwa|ISAF]] w składzie [[Polski Kontyngent Wojskowy w Afganistanie|PKW Afganistan]], wystawiali ISAF SOF [[grupa bojowa|Task Force]] 49 (jeden z wielu w składzie ISAF Special Operations Forces), ten pododdział pełnił służbę w Afganistanie przez kilka lat do 2014 r., ostatnią strukturą, której podlegał ISAF SOF TF-49 był SOJTF-A / NSOCC-A.▼
Od początku jest zawodową jednostką wojskową. Żołnierze JW Grom dzielą się na tak zwanych operatorów, czyli komandosów zespołów (pododdziałów) bojowych, oraz równie ważnych żołnierzy pododdziałów zabezpieczenia. W skład tych drugich wchodzą analitycy, elektronicy, informatycy, specjaliści od materiałów wybuchowych (Explosive Ordnance Disposal – EOD, czyli [[saper]]ów, oraz wchodzących w skład zespołów bojowych specjalistów od m.in. wybuchowego wdzierania się do szturmowanych pomieszczeń) (Method of Entry , MoE), i technicy różnych specjalności. Początkowo jednostka miała własnych pilotów, przeszkolonych do współdziałania z komandosami w działaniach bojowych. To właśnie dzięki nim możliwe jest współdziałanie poszczególnych zespołów i przygotowanie oraz zabezpieczenie działań. Najmniejszą [[komórka organizacyjna|komórką organizacyjną]] jest sekcja. Sekcje są sześcioosobowe, które wchodzą w skład grupy. Grupy wchodzą w skład zespołów. Te komórki składają się z doskonale wyszkolonych i wyposażonych operatorów, z których każdy ma po 2 specjalności, np. operatora [[radiostacja|radiostacji]], strzelca wyborowego, sapera, chemika, [[ratownik medyczny|ratownika medycznego]], kierowcy. Ma to na celu uzupełnienie niezbędnych dla wykonania zadania specjalistów, w razie poniesienia strat w toku działań. Oprócz tego każdy równocześnie posiada ogólne wyszkolenie, nacisk kładziony jest od początku na specjalność paramedyczną, tak by podczas walki móc skutecznie nieść pomoc rannym, zarówno żołnierzom, jak i osobom postronnym. Szczegółowa organizacja i liczebność Jednostki Wojskowej 2305 stanowią [[informacja niejawna|informacje niejawne]]. Z danych, które były dostępne w prasie zachodniej, wynika, że na przełomie lat 1999/2000 w jednostce służyło ok. 273 ludzi (według stanu na 2012 r. prawdopodobnie ok. 450 żołnierzy), w dwu pododdziałach bojowych: A oraz – powstałym nieco później, ok. 1993 r. pododdziale – B, a także komórkach sztabowych, logistycznych, informacyjnych, transportowych itp. Pierwsi dowódcy deklarowali, że jednostka jest zdolna do samodzielnego pozyskiwania informacji, co oznacza, że ma lub miała swoje struktury rozpoznawcze. Wiadomo również, że dysponuje swoim bankiem informacji, gdzie gromadzi się wiedzę o wszystkim, co może być przydatne dla prowadzonych przedsięwzięć: innych służbach, organizacjach ekstremistycznych, obiektach potencjalnie zagrożonych itd. W strukturze oddziału lądowego miał się znajdować pluton złożony z 22 strzelców wyborowych. Byli oni wszechstronnie przygotowani do wspierania uwalniania zakładników, ale wiadomo też, że byli wyszkoleni do działań specjalnych w terenie otwartym w ramach operacji wojskowych o charakterze, np. [[dywersja|dywersyjnym]] czy [[Rozpoznanie (wojsko)|rozpoznawczym]]. Jako pierwsi w kraju byli wyszkoleni według wysokich standardów zachodnich w sposób bardzo kompleksowy, a także bogato uzbrojeni w wysokiej klasy broń i osprzęt towarzyszący (zaawansowane celowniki optyczne lunetowe, celowniki noktowizyjne III generacji, dalmierze laserowe, termowizory). W okresie dowodzenia jednostką przez płka Piotra Patalonga utworzono odrębny pododdział zajmujący się rozbrajaniem [[fugas|ładunków wybuchowych IED]]. Wiadomo również, że jednostka używa psów (zapewne tropiących, ale możliwe, że i szturmowych, stosowanych niekiedy podczas operacji HR/HRA). Oprócz ww. oddział tworzy również Zespół Bojowy C, o nieokreślonej specjalności. JW Grom posiada też Wysuniętych Nawigatorów Naprowadzania Lotnictwa (WNNL) (ang. skrótowiec JTAC).▼
Dotychczas zginęło 6 żołnierzy tej jednostki, w tym trzech podczas zadań służbowych. Należy również ująć, iż wielu operatorów zostało poważnie rannych w trakcie prowadzenia działań specjalnych. 13 maja 2002 jeden z żołnierzy zginął z powodu nagłego załamania się pogody podczas ćwiczeń w [[Zatoka Gdańska|Zatoce Gdańskiej]]. W czasie skoku [[spadochron]]owego podmuch wiatru zniósł go kilkaset metrów w morze, w którym utonął. W 2012 r. płetwonurek jednostki utopił się podczas szkolenia w jeziorze [[Czos]]<ref>[http://mragowo.wm.pl/98343,Komandos-GROM-zginal-podczas-szkolenia-w-Mragowie.html Komandos GROM zginął podczas szkolenia w Mrągowie].</ref>. Tego samego roku w Tatrach jadący na nartach żołnierz Grom potrącił narciarkę, oboje stoczyli się ze zbocza i zginęli<ref>[http://www.se.pl/wydarzenia/kraj/zakopane-wypadek-na-rysach-2-osoby-nie-zyja-narciarz-zahaczyl-o-dwie-turystki_254320.html ZAKOPANE: Wypadek na Rysach, 2 osoby nie żyją, oficer GROM zahaczył o dwie turystyki].</ref>. 22 lipca 2012 zginął 40-letni instruktor spadochroniarstwa jednostki. Żołnierz Michał J. skacząc rekreacyjnie w ''Strefie Zrzutu PeTe Skydive'' w Piotrkowie Trybunalskim miał katastrofalny problem ze spadochronem. Mimo odcięcia czaszy felernego spadochronu, drugi zaplątał się w kamerę nahełmową i skoczek zginął na miejscu. Michał J. oddał 2000 skoków, 2001 skok niestety okazał się fatalnym<ref>[http://www.fakt.pl/Tragiczny-skok-na-spadochronie-w-Piotrkowie-Trybunalskim,artykuly,169996,1.html Tragiczny skok ze spadochronem w Piotrkowie Trybunalskim – Fakt.pl].</ref><ref>[http://www.dziennikpolski24.pl/artykul/3164728,czarna-seria-komandosow-grom,id,t.html Czarna seria komandosów GROM | Dziennik Polski].</ref>. 23 stycznia 2013 podczas operacji zatrzymania celowego w [[Afganistan]]ie, w wyniku ostrzału przez [[przeciwnik]]a zginął kpt. Krzysztof Woźniak<ref>{{cytuj stronę| url = http://archiwalny.mon.gov.pl/pl/artykul/13888 | tytuł = Zginął polski żołnierz w Afganistanie | opublikowany = wp.mil.pl | data = 23 stycznia 2013}}</ref>. Major Woźniak jest pierwszym poległym żołnierzem warszawskiego oddziału. Ostatni śmiertelny wypadek z udziałem żołnierza tej jednostki miał miejsce 28 sierpnia 2016, na terenie Jednostki Wojskowej 2305 (GROM) Gdańsk, podczas pokazu dla króla Jordanii. Jeden z operatorów, podczas podejmowania żołnierzy przez śmigłowiec z pokładu przycumowanego statku, dostał się między burtę, a nabrzeże. Mimo natychmiastowej pomocy i przewiezienia do szpitala, zmarł z powodu rozległych urazów wewnętrznych.
Linia 62 ⟶ 61:
# '''UW''' – (''Unconventional Warfare'') – Działania niekonwencjonalne – czyli m.in. przenikanie do okrążonych oddziałów. Prowadzenie walki partyzanckiej, [[Przeciwdywersyjne działania likwidacyjne|działań przeciwdywersyjnych]], [[działania nieregularne]];
▲JW GROM ma [[dowództwo]], [[sztab]] i większość struktur w Warszawie w dzielnicy [[Rembertów]]. Jednostka wojskowa składa się z trzech [[pododdział]]ów, w tym: stołeczny Zespół Bojowy A realizujący działania lądowe
▲JW 2305 uczestniczyła w operacjach typu policyjnego i wojskowego na Haiti, Bałkanach (kilkakrotnie), Zatoce Perskiej, Iraku, Afganistanie. Jednostka brała udział w ataku na Irak w 2003 ([[Bitwa pod Umm Kasr]] 21.3.2003 – zdobycie abordażem platformy wiertniczej). Żołnierze oddziału mieli zatrzymać ok. 7 zbrodniarzy wojennych w b. Jugosławii (w tym Slavka Dokmanovicia, ''Rzeźnika z Vukovaru'', podczas [[Operacja Little Flower|Operacji Little Flower]]), gdzie działali kilkakrotnie m.in. w Slawonii, Kosowie. JW 2305 podejmowała jako jednostka [[policja|policyjna]] podległa Ministrowi Spraw Wewnętrznych także działania w Polsce: mówiono o 3 przypadkach pościgów za uzbrojonymi [[Dezercja|dezerterami]], [[konwój|konwojowaniu]] tajnych akt podczas tzw. [[noc teczek|nocy teczek]], udziale w akcji przeciwko szefostwu Art.B. W latach 1994-1999 podlegała MSWiA. Warto zwrócić uwagę, iż uniwersalny zakres szkolenia pozwala użyć żołnierzy jednostki do bardzo wielu zadań. Pomaga w tym wysoki realizm szkolenia i jego rozłożenie w czasie – w odróżnieniu od ściśle specjalistycznych zespołów CT/HRU jednostka z Warszawy jest bardziej elastyczna. Według nieoficjalnych informacji JW GROM tworzy w ramach Sił Specjalnych Sił Szybkiego reagowania Unii Europejskiej trzon Drugiej Grupy Bojowej ze Strefy Wschodniej. Żołnierze warszawskiego oddziału prowadzili działania jako część [[Międzynarodowe Siły Wsparcia Bezpieczeństwa|ISAF]] w składzie [[Polski Kontyngent Wojskowy w Afganistanie|PKW Afganistan]], wystawiali ISAF SOF [[grupa bojowa|Task Force]] 49 (jeden z wielu w składzie ISAF Special Operations Forces), ten pododdział pełnił służbę w Afganistanie przez kilka lat do 2014 r., ostatnią strukturą, której podlegał ISAF SOF TF-49 był SOJTF-A / NSOCC-A.
▲Od początku jest zawodową jednostką wojskową. Żołnierze JW Grom dzielą się na tak zwanych operatorów, czyli komandosów zespołów (pododdziałów) bojowych, oraz równie ważnych żołnierzy pododdziałów zabezpieczenia. W skład tych drugich wchodzą analitycy, elektronicy, informatycy, specjaliści od materiałów wybuchowych (Explosive Ordnance Disposal – EOD, czyli [[saper]]ów, oraz wchodzących w skład zespołów bojowych specjalistów od m.in. wybuchowego wdzierania się do szturmowanych pomieszczeń) (Method of Entry , MoE), i technicy różnych specjalności. Początkowo jednostka miała własnych pilotów, przeszkolonych do współdziałania z komandosami w działaniach bojowych. To właśnie dzięki nim możliwe jest współdziałanie poszczególnych zespołów i przygotowanie oraz zabezpieczenie działań. Najmniejszą [[komórka organizacyjna|komórką organizacyjną]] jest sekcja. Sekcje są sześcioosobowe, które wchodzą w skład grupy. Grupy wchodzą w skład zespołów. Te komórki składają się z doskonale wyszkolonych i wyposażonych operatorów, z których każdy ma po 2 specjalności, np. operatora [[radiostacja|radiostacji]], strzelca wyborowego, sapera, chemika, [[ratownik medyczny|ratownika medycznego]], kierowcy. Ma to na celu uzupełnienie niezbędnych dla wykonania zadania specjalistów, w razie poniesienia strat w
== Dowódcy JW 2305 / JW GROM ==
Linia 112 ⟶ 113:
== Bibliografia ==
* [http://www.jwgrom.pl
* [http://grom.wp.mil.pl
* [http://grom.mil.pl strona o GROM]
* {{cytuj stronę |url=http://wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,97659,7705876,Pogrom_u_specjalsow.html |tytuł=Pogrom u specjalsów |autor=Juliusz Ćwieluch |opublikowany=Gazeta.pl Wiadomości |data=26 marca 2010 |data dostępu=27 marca 2010 |język=pl}}
* [http://www.dziennik.pl/wydarzenia/article632827/Zycie_komandosow_zagrozone_przez_MON_.html Artykuł w dziennik.pl o zamówieniach JW 2305]
| |||