Nauka w Polsce: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
poprawa ujedn., WP:SK, poprawki minus zdanie niezwiązane z Polską
Linia 2:
 
== Historia ==
Nauka w [[Polska średniowieczna|średniowiecznej Polsce]] włączała się w rozwiązanie najważniejszych wówczas dla państwa problemów, formułowała własne podejście do [[etyka|etyki]] i [[prawo|prawa]], co odegrało ważną rolę w rozwoju nauk. W dobie [[renesans|Odrodzenia]]u polska nauka przyniosła [[przewrót kopernikański]]<ref>{{cytuj książkę | autor = Maciej Iłowiecki | tytuł = Dzieje nauki polskiej | wydawca = Wydawnictwo „Interpress”| miejsce = Warszawa | rok = 1981| strony =43| isbn = 83-223-1876-6}}</ref> przez [[Astronom|astronomaastronom]]a i [[Polihistor|polihistorapolihistor]]a [[Mikołaj Kopernik|Mikołaja Kopernika]], zmieniający [[paradygmat]] nauki, nowe koncepcje człowieka i świata. Była wówczas również źródłem tolerancji religijnej oraz inicjatorem reform państwowych. W epoce [[barok]]u rozwijają się ośrodki naukowe. W [[Oświecenie w Polsce|oświeceniu]] nauka była motorem zmian społecznych, oświatowych i politycznych. W czasie zaborów polska nauka i oświata stały się jednymi z narzędzi walki z zaborcą. Polscy uczelni działali często na emigracji, utrzymując jednak więź z ojczyzną{{odn|Iłowiecki|s = 13}}.
 
W [[dwudziestolecie międzywojenne|dwudziestoleciu międzywojennym]] nauka stanowiła podstawę postępu, osiągając nawet w niektórych dziedzinach czołowe miejsce w nauce światowej. Podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]] naukowcy byli zmuszeni działać w podziemiu, a po jej zakończeniu, nauka (włączona w [[Socjalizm w Polsce|nurt socjalistyczny]]) stała się formą odbudowy kraju{{odn|Iłowiecki|s = 13}}.
Linia 29:
 
== Finansowanie nauki ==
W Polsce badania naukowe finansowane są głównie z budżetu państwa (granty [[Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego|Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego]], w tym – do wejścia w życie nowych przepisów o finansowaniu nauki – środki na badania własne uczelni). Pod tym względem Polska odstaje od krajów zachodnich, w których znaczny udział w utrzymywaniu działalności naukowej mają prywatne przedsiębiorstwa. Stosunkowo jednak również finansowanie budżetowe jest na Zachodzie większe niż w Polsce. Znacznie większe są jednak środki tzw. stron trzecich, np. firm kooperujących z uczelniami. Kraje wysokouprzemysłowione używają tzw. [[Efekt progowy|efektu progowego]], by środkami budżetowymi stymulować nakłady ponadbudżetowe<ref>[http://www.nauka.gov.pl/nauka/polityka-naukowa-panstwa/dokumenty-strategiczne/dokumenty-strategiczne/artykul/efekt-progowy/ Dokumenty strategiczne – MNiSW<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>. Ważnym źródłem finansowania nauki są Programy Ramowe [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]], jak również inne programy międzynarodowe (np. Eureka).
 
== Zobacz teżPrzypisy ==
{{Przypisy}}
* [[Nauka]]
 
* [[Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego]]
== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę | tytuł = Dzieje nauki polskiej | nazwisko = Iłowiecki | imię = Maciej | wydawnictwo = Interpress | miejsce = Warszawa | isbn = 83-223-1876-6| odn = tak}}
 
== Linki zewnętrzne ==
Linia 39 ⟶ 41:
* [http://nauka-polska.pl Serwis "Nauka Polska" Ośrodka Przetwarzania Informacji - Państwowego Instytutu Badawczego]
* [http://www.mnisw.gov.pl Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego]
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę | tytuł = Dzieje nauki polskiej | nazwisko = Iłowiecki | imię = Maciej | wydawnictwo = Interpress | miejsce = Warszawa | isbn = 83-223-1876-6| odn = tak}}
 
[[Kategoria:Nauka w Polsce| ]]