Acetylocholina: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy |
Rozbudowa, przeredagowanie, źródła, przeniesienie refów na koniec |
||
Linia 9:
|opis 3. grafiki =
|nazwa systematyczna = 2–(acetyloksy)–''N,N,N''–trimetyloetanoamina
|nazwy farmaceutyczne = ''Acetylcholini chloridum''{{r|FP9}}
|nazwy farmaceutyczne = ''Acetylcholini chloridum''<ref name="FP9">{{cytuj książkę|nazwisko=Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne |tytuł=Farmakopea Polska IX|rok=2011 |wydawca=Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych |miejsce=Warszawa |isbn=978-8388157-77-6 |strony=4574}}</ref>▼
|inne nazwy =
|wzór sumaryczny = C<sub>7</sub>H<sub>16</sub>NO<sub>2</sub>
Linia 86:
|commons = Category:Acetylcholine
}}
'''Acetylocholina''', '''ACh''' – [[związki organiczne|organiczny związek chemiczny]], [[Estry|ester]] [[kwas octowy|kwasu octowego]] i [[cholina|choliny]].
Istnieją dwa typy [[Receptor cholinergiczny|receptorów cholinergicznych]]:▼
Cholina ulega [[estryfikacja|estryfikacji]], to znaczy przyłączeniu reszty kwasu octowego do acetylocholiny przy udziale [[acetylotransferaza cholinowa|acetylotransferazy cholinowej]]. Powstała acetylocholina jest uwalniana z zakończeń presynaptycznych do przestrzeni synaptycznej przez dopływające impulsy nerwowe, a część jej jest magazynowana w ziarnistościach neuronów. Po wydzieleniu z zakończeń presynaptycznych acetylocholina działa na [[receptor]]y znajdujące się w zakończeniach postsynaptycznych i jest bardzo szybko rozkładana przez [[acetylocholinoesteraza|acetylocholinoesterazę]].▼
* [[
* [[
== Działanie ==
Jest to jedyny mechanizm unieczynniania acetylocholiny. Szybkość syntezy acetylocholiny zależy od stężenia choliny oraz acetylocholiny w neuronie. Związki fosforoorganiczne ([[sarin]], [[soman]]) mają zdolność do inhibicji acetylocholinoesterazy, co warunkuje ich toksyczność.▼
Acetylocholina pobudza [[Mięsień poprzecznie prążkowany|mięśnie szkieletowe]]. Powoduje także rozszerzenie [[Układ krwionośny człowieka|naczyń krwionośnych]], przez co obniża [[Ciśnienie tętnicze|ciśnienie tętnicze krwi]]. Jednoczęśnie zmniejsza częstość [[cykl pracy serca|akcji serca]] oraz siłę jego skurczu. Powoduje także skurcze [[tkanka mięśniowa gładka|mięśni gładkich]]: [[Oskrzela|oskrzeli]], [[Jelito|jelit]] (przez co pobudza ich [[Perystaltyka|perystaltykę]]) oraz [[Pęcherz moczowy|pęcherza moczowego]]. Oprócz tego powoduje zwężenie [[Źrenica|źrenic]] oraz pobudza funkcje wydzielnicze [[gruczoł]]ów{{r|WEZ|MEM}}.
Pomimo tego, acetylocholina nie ma jednak obecnie zastosowania leczniczego, ze względu na krótkie działanie. Ulega ona bowiem bardzo szybko [[Hydroliza|hydrolizie]] (katalizowanej przez [[Acetylocholinoesteraza|acetylocholinoesterazę]]) do choliny i kwasu octowego{{r|WEZ|MEM}}.
▲Istnieją dwa typy [[Receptor cholinergiczny|receptorów cholinergicznych]]:
▲* [[receptory nikotynowe|nikotynowe]] – wbudowane w błonę komórki zwoju autonomicznego
▲* [[receptory muskarynowe|muskarynowe]] – występujące w synapsach obwodowych zakończeń przywspółczulnych, wbudowane w błonę komórki efektorowej.
▲Cholina ulega [[estryfikacja|estryfikacji]], to znaczy przyłączeniu reszty kwasu octowego do acetylocholiny przy udziale [[acetylotransferaza cholinowa|acetylotransferazy cholinowej]]. Powstała acetylocholina jest uwalniana z zakończeń presynaptycznych do przestrzeni synaptycznej przez dopływające impulsy nerwowe, a część jej jest magazynowana w ziarnistościach neuronów. Po wydzieleniu z zakończeń presynaptycznych acetylocholina działa na [[receptor]]y znajdujące się w zakończeniach postsynaptycznych i jest bardzo szybko rozkładana przez [[acetylocholinoesteraza|acetylocholinoesterazę]].
▲Jest to jedyny mechanizm unieczynniania acetylocholiny. Szybkość syntezy acetylocholiny zależy od stężenia choliny oraz acetylocholiny w neuronie. Związki fosforoorganiczne ([[sarin]], [[soman]]) mają zdolność do inhibicji acetylocholinoesterazy, co warunkuje ich toksyczność.
== Przypisy ==
{{Przypisy
▲
# <ref name="MEM">{{Cytuj książkę |tytuł = Mała encyklopedia medycyny |wydanie = IV |tom = I |tytuł tomu = A–G |strony = 11 |wydawca = [[Wydawnictwo Naukowe PWN|PWN]] |miejsce = Warszawa |rok = 1988 |isbn = 83-01-08835-4}}</ref>
# <ref name="WEZ">{{Cytuj książkę |tytuł = Wielka encyklopedia zdrowia |inni = Wojciech Twardosz (red.) |tom = I |tytuł tomu = Ab–Az |strony = 12–13 |wydawca = Wydawnictwo HORYZONT |miejsce = Poznań |rok = 2002 |isbn = 83-89242-01-X}}</ref>
}}
{{Zastrzeżenia|Medycyna}}
{{Klasyfikacja ATC|S01}}
Linia 115 ⟶ 113:
[[Kategoria:ATC-S01]]
[[Kategoria:Neuroprzekaźniki]]▼
[[Kategoria:Estry kwasu octowego]]▼
[[Kategoria:Czwartorzędowe związki amoniowe]]
▲[[Kategoria:Estry kwasu octowego]]
▲[[Kategoria:Neuroprzekaźniki]]
[[Kategoria:Parasympatykomimetyki]]
| |||