Fryderyk II Łagodny: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Dodano kategorię "Władcy Turyngii" za pomocą HotCat, kat.
poprawa przek., WP:SK, drobne merytoryczne
Linia 3:
|imiona =
|tytulatura =
|grafika = Saxonia1412 Museum für saechsische Vaterlandskunde I 23Friedrich.jpg
|opis grafiki =
|herb =
Linia 14:
|1. do = [[7 września]] [[1464]]
|1. koronacja =
|1. poprzednik = [[Fryderyk I Kłótnik]]
|1. następca = [[Ernest Wettyn|Ernest I]]
|2. tytuł = [[Władcy Turyngii|landgraf Turyngii]]
|2. od = [[1440]]
|2. do = [[7 września]] [[14641445]]
|2. koronacja =
|2. poprzednik = [[Fryderyk IV (landgraf Turyngii)|Fryderyk IV]]
|2. następca = [[Wilhelm II (landgraf Turyngii)|Wilhelm II]]
|3. tytuł = [[Margrabiowie Miśni|margrabia Miśni]]
|3. od = [[1428]]
|3. do = [[1464]]
|3. koronacja =
|3. poprzednik = [[Fryderyk I Kłótnik]]
|3. następca = [[Wilhelm II (landgraf Turyngii)|Wilhelm III]]
|dynastia = [[Wettynowie]]
|data urodzenia = [[22 sierpnia]] [[1412]]
Linia 33 ⟶ 39:
|rodzeństwo =
|1. związek = żona
|1. związek z = [[Małgorzata Habsburg (1416-14861416–1486)|Małgorzata Habsburg]]
|1. związek od =
|1. związek do =
|1. dzieci = Amalia,<br />Anna,<br />[[Ernest Wettyn|Ernest]],<br />[[Albrecht Odważny|Albrecht]],<br />Małgorzata,<br />Jadwiga,<br />dwóch synów
|odznaczenia =
|commons = Category:Frederick theII, GentleElector of Saxony
|wikiźródła =
|wikicytaty =
Linia 44 ⟶ 50:
'''Fryderyk II Łagodny''' (ur. [[22 sierpnia]] [[1412]] r. w [[Lipsk]]u, zm. [[7 września]] [[1464]] r. tamże) – [[władcy Saksonii|książę saski]] i [[Elektorzy Rzeszy|elektor Rzeszy Niemieckiej]] od [[1428]] r. z dynastii [[Wettynowie|Wettinów]].
 
Był najstarszym z synów pierwszego elektora saskiego z dynastii Wettynów [[Fryderyk I Kłótnik|Fryderyka I Kłótnika]] oraz [[Katarzyna Welf|Katarzyny]] z [[Brunszwik-Lüneburg|Brunszwiku-Lüneburga]]. Po śmierci ojca w 1428 r. odziedziczył władzę w [[Saksonia|Saksonii]] wraz ze swoimi trzema młodszymi braćmi (Henrykiem, Zygmuntem i [[Wilhelm II (landgraf Turyngii)|Wilhelmem]]), przy czym Fryderykowi, jako najstarszemu przypadła godność elektora Rzeszy. Objął władzę w obliczu zagrożenia ze strony [[Czechy|Czech]] – [[Husytyzm|husyci]] pustoszyli wówczas całą Saksonię. Sytuację zdołał opanować dopiero po kilku latach: w 1432 r. zawarł pokój z husytami, pozostał jednak ich przeciwnikiem na arenie politycznej (husyci ponownie zaatakowali Saksonię w 1438 r., ponieśli jednak porażkę).
 
W okresie swojego panowania zaangażował się przede wszystkim w działania na rzecz wewnętrznego wzmocnienia i konsolidacji Saksonii, a także poszerzenia jej granic poprzez przejmowanie należnego mu dziedzictwa (m.in. chodziło tu o [[Turyngia|Turyngię]]). Staraniom tym pomagała przyjaźń Fryderyka z [[władcy Niemiec|królem Niemiec]] (od 1438 r.) [[Albrecht II Habsburg|Albrechtem II Habsburgiem]], który rozstrzygnął na korzyść Fryderyka spór o część [[Miśnia|Miśni]] w 1439 r. Fryderyk odparł też roszczenia do tytułu elektorskiego w Saksonii ze strony książąt [[SachsenKsięstwo Saksonii-LauenburgLauenburga|Lauenburga]], którzy sprzymierzyli się z [[Brandenburgia|Brandenburgią]] (konflikt został zakończony ostatecznie w 1441 r., gdy Fryderyk porozumiał się z margrabiami brandenburskimi).
 
W 1440 r. po śmierci kuzyna [[Fryderyk IV (landgraf Turyngii)|Fryderyka IV]] przejął [[Turyngia|Turyngię]]. W obliczu śmierci brata Henryka, wstąpienia do stanu duchownego brata Zygmunta oraz dojścia do pełnoletniości brata Wilhelma w 1445 r. podpisał z tym ostatnim umowę o podziale księstwa (Wilhelm otrzymał wówczas Turyngię). Stosunki między braćmi nie układały się jednak dobrze: już w 1446 r. wybuchła między nimi [[wojna domowa w Saksonii|wojna]], która zakończyła się pokojem dopiero w 1451 r.
Linia 57 ⟶ 63:
Fryderyk został pochowany w katedrze w [[Miśnia|Miśni]]. Tytuł elektorski przejął po nim starszy syn Ernest, który dokonał podziału Saksonii ze swym bratem Albrechtem. Podział ten dał początek dwóm liniom dynastycznym saskich Wettinów: elektorskiej (ernestyńskiej) oraz książęcej (albertyńskiej).
 
Był żonaty z [[Małgorzata Habsburg (1416-14861416–1486)|Małgorzatą]], córką [[Ernest Żelazny|Ernesta Żelaznego]] z dynastii [[Habsburgowie|Habsburgów]] i [[Cymbarka mazowiecka|Cymbarki]] z dynastii [[Piastowie|Piastów]], ze związku tego pochodziły następujące dzieci:
* Amalia, zm. 1501, żona [[Ludwik IX Bogaty|Ludwika IX Bogatego]], księcia [[Bawaria|bawarskiego]],
* Anna, zm. 1512, żona [[Albrecht III Achilles|Albrechta III Achillesa]], margrabiego [[Brandenburgia|brandenburskiego]],