Ulica Piotrkowska w Łodzi: Różnice pomiędzy wersjami

[[Plik:Pałac Juliusza Heinzla nocą.JPG|mały|lewo|[[Pałac Juliusza Heinzla]] – obecnie Urząd Miasta Łodzi]]

W osadzie Łódka, na odcinku od ulicy Cegielnianej do Czerwonej, od połowy lat 30. XIX wieku, oprócz warsztatów tkaczy, zaczęły powstawać farbiarnie, drukarnie i [[apretura|apretury]] – pierwszym farbiarzem był August Sanger, który założył warsztat przy Piotrkowskiej 228. Obok tych, które specjalizowały się w jednej dziedzinie, powstawały również farbiarnie i drukarnie uzupełniające produkcję własną. Najczęściej tkacze mieli od jednego do czterech warsztatów tkackich i pracowali na własny rachunek lub wykonując pracę nakładczą: dostarczano im materiał (przędzę) a odbierano gotowe wyroby{{odn|Rynkowska|1970|s=36}}. Ci, którzy dysponowali większym wkładem finansowym tworzyli stanowiska pracy i zatrudniali innych tkaczy{{odn|Rynkowska|1970|s=36}}, np. tkacz Jan Heinzel, ojciec przyszłego fabrykanta [[Juliusz Heinzel|Juliusza Heinzela]]<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko = Skrzydło| imię = Leszek| autor link = |tytuł = Rody fabrykanckie| wydawca = Oficyna Bibliofilów| miejsce = [[Łódź]] |rok = 1999 |strony = 17–18, 73–77, 80|isbn = 83-87522-23-6}}</ref>, w rządowym murowanym domu przy Piotrkowskiej 220 umieścił warsztaty, a sam zamieszkał w dwuizbowym drewnianym domku w podwórzu tej posesji{{odn|Rynkowska|1970|s=36}}. W 1837 roku Zgromadzenie Tkaczy, w którym zarejestrowanych było 560 majstrów i 720 czeladników, zdecydowało się wystawić przy Piotrkowskiej 100 „dom majstrów”. Dom, którego budową kierował Jakub Peters, oddano do użytku dwa lata później{{odn|Rynkowska|1970|s=37–38}}.

 

Obok [[Jatki (targ)|jatek]] i sklepików, dla zapewnienia potrzeb gospodarczych, zlokalizowano przy Piotrkowskiej trzy rynki, na których odbywały się [[targ]]i i [[jarmark]]i. Pierwszy, Rynek Nowego Miasta pełniący funkcję centralnego punktu miasta (z ratuszem i kościołem ewangelickim i pierwszą apteką oraz szkołą), został założony w latach 1821–1823 w ramach tworzenia osady sukienniczej. Drugi, Górny Rynek (współcześnie [[Plac Władysława Reymonta w Łodzi|Plac Reymonta]]), został wytyczony w 1825 roku podczas regulacji osady Łódka. Trzecim był rynek zwany Fabrycznym (współcześnie w tym miejscu znajduje się [[Bazylika archikatedralna św. Stanisława Kostki w Łodzi|łódzka katedra]]). Pierwotnie plac ten Rembieliński zachował dla siebie z myślą o wystawieniu domu mieszkalnego z ogrodem, ale po wybudowaniu stajni, wozowni, mieszkania dla służby oraz fundamentów domu odstąpił plac Tytusowi Kopischowi, a ten z kolei (na początku lat 40. XIX wieku) odstąpił plac miastu. Od 1842 roku na placu tym odbywały się targi{{odn|Rynkowska|1970|s=39–40}}. Pomimo faktu, że Piotrkowska była osią miasta i najdłuższą jego ulicą, na której szybko wzrastał ruch uliczny i zaludnienie, sklepów było nieproporcjonalnie mało – w 1850 roku na łączną liczbę 120 sklepików w Łodzi, tylko 24 znajdowały się przy ulicy Piotrkowskiej. Najczęściej były to sklepiki wielobranżowe, w których sprzedawano nie tylko „towary korzenne” i inne produkty niezbędne w gospodarstwie domowym, ale także materiały farbiarskie, przędzę czy gotowe wyroby włókiennicze, a handlarzami byli nierzadko dawni tkacze{{odn|Rynkowska|1970|s=42–43}}.