Joseph Goebbels: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
edit w przypisie
m MalarzBOT: poprawiam link tożsamy z tekstem linka
Linia 23:
[[Plik:Bundesarchiv Bild 183-C17887, Berlin, Joseph Goebbels mit Kindern bei Weihnachtsfeier.jpg|thumb|240px|Joseph Goebbels z dziećmi (Wigilia 1937)]]
 
'''Paul Joseph Goebbels''' (ur. [[29 października]] [[1897]] w [[Rheydt]], zm. [[1 maja]] [[1945]] w [[Berlin]]ie) – niemiecki polityk, minister [[Ministerstwo Propagandy i Oświecenia Publicznego|propagandy i oświecenia publicznego]] w rządzie [[Adolf Hitler|Adolfa Hitlera]] (jeden z jego najbliższych współpracowników i doradców), członek ścisłego kierownictwa [[Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników|partii narodowosocjalistycznej]] ([[gauleiter]] Berlina), w ostatnich dniach życia [[kanclerzeKanclerze Niemiec|kanclerz Rzeszy]], [[Zbrodnia wojenna|zbrodniarz wojenny]].
 
== Życiorys ==
Linia 47:
Hitler jednak poznał się na talentach Goebbelsa. W kwietniu ściągnął go do [[Monachium]], wysłał po niego na dworzec własny samochód i udzielił mu długiej prywatnej audiencji. Hitler skrytykował Goebbelsa za jego poparcie dla socjalistycznego kierunku, ale zaproponował „czyste konto”, o ile Goebbels zaakceptuje jego przywództwo{{fakt|data=2013-05}}. Goebbels całkowicie skapitulował, odpłacając Hitlerowi pełną i niezmienną lojalnością do końca życia. ''Kocham go... On ma wszystko przemyślane'', pisał później, ''Taki błyskotliwy umysł musi być moim przewodnikiem'' oraz ''Adolf Hitler, kocham cię, bo jesteś tak wielki i prosty zarazem, co czyni cię geniuszem''. Fest pisze: ''Od tego momentu poddał on całe swoje istnienie Hitlerowi, świadomie eliminując wszystkie zahamowania zrodzone z rozumu, wolnej woli i szacunku dla samego siebie''.
 
W 1926 w nagrodę za oddanie Hitler postawił go na czele okręgu berlińskiego partii jako [[gauleiter|gauleitera]]a Berlina<ref name='bullock'>{{Cytuj książkę|tytuł=Hitler : studium tyranii |autor=Alan Bullock |miejsce=Warszawa|rok=1969|isbn=8320717469|strony=116-119}}</ref>. W 1928 roku odbyły się wybory do [[Reichstag]]u. NSDAP zdobyła 810 tysięcy głosów<ref name='bullock'/>(2.6% wszystkich głosów)<ref name='longerich'/>, co przeliczyło się na 12 miejsc w parlamencie<ref name='bullock'/>. Goebbels był zadowolony z tego wyniku. Udało mu się zdobyć mandat deputowanego<ref name='longerich'/>.
 
Od kwietnia 1930 roku kierował [[propagandaPropaganda|propagandą]] NSDAP<ref>Eugeniusz C. Król, Propaganda i indoktrynacja narodowego socjalizmu w Niemczech 1919-1945. Studium organizacji, treści, metod i technik masowego oddziaływania, Warszawa 1999, s. 66.</ref>. Założone przez niego czasopismo "[[Der Angriff|"Der Angriff"]]", organ prasowy partii nazistowskiej w Berlinie, wydawane było do 1933 roku{{fakt}}. W wyniku jego sugestii Hitler zaczął używać tytułu ''[[Führer]]''{{fakt}}.
 
=== Kariera w III Rzeszy ===
[[File:Bundesarchiv_Bild_183Bundesarchiv Bild 183-B0527-0001-293,_Warschau Warschau,_Empfang_Goebbels_bei_Marschall_Pilsudski Empfang Goebbels bei Marschall Pilsudski.jpg|thumb|left|Joseph Goebbels w towarzystwie marszałka Józefa Piłsudskiego i ministra spraw zagranicznych Józefa Becka podczas wizyty w Warszawie 14 czerwca 1934 roku]]
Po przejęciu władzy przez Hitlera w 1933 roku Goebbels objął urząd ministra propagandy, oświecenia publicznego i informacji. Był znakomitym polemistą i mówcą. Odegrał znaczącą rolę w upowszechnianiu ideologii nazistowskiej oraz tworzeniu i umacnianiu [[totalitaryzmTotalitaryzm|państwa totalitarnego]] poprzez prowokacje, kłamstwa, parady i starannie wyreżyserowane wiece. Kreował Hitlera na wodza i umiejętnie podsycał wokół niego kult jednostki. W tym celu posługiwał się radiem i filmem, a monopolowi informacji zawdzięczał możliwość dowolnego kształtowania nastroju społecznego. Goebbels, pisząc rozprawy ''Druga rewolucja'' i ''Lenin czy Hitler'', odkrył swój talent agitatora. Ujawniła się także, dotychczas skrywana, jego fascynacja przemocą. ''Historia'', mówił, ''toczy się na ulicy'' – w pracy z lokalnymi liderami [[Sturmabteilung|SA]] celowo prowokował bójki uliczne, często z użyciem broni palnej. ''Strzeżcie się, psy'', pisał, ''gdy diabeł jest we mnie, nie ograniczycie go ponownie''.
 
Dnia 13 czerwca 1934 roku Goebbels przybył z wizytą do Warszawy, wygłosił odczyt i spotkał się między innymi z marszałkiem [[Józef Piłsudski|Józefem Piłsudskim]]<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Goebbels w Warszawie | czasopismo = [[Ilustrowana Republika]] | strony = 1 | data = Nr 161 z 14 czerwca 1934 | url = http://bc.wbp.lodz.pl/dlibra/docmetadata?id=27095}}</ref><ref>{{Cytuj pismo |tytuł=Min. Goebbels w Belwederze|czasopismo=[[Polska Zbrojna]]|data=15 czerwca 1934|wolumin=nr 161|url=https://polona.pl/item/polska-zbrojna-pismo-codzienne-r-13-i-e-14-nr-161-15-czerwca-1934,MjE1ODkzNDE/0/#info:metadata}}</ref>.
Linia 79:
 
== Ciekawostki ==
* W [[2004]] roku, w filmie ''[[Upadek (film 2004)|''Upadek'']]'', opowiadającym o ostatnich dniach Hitlera, w rolę Goebbelsa wcielił się [[Ulrich Matthes]].
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
Linia 91:
 
== Zobacz też ==
* [[propagandaPropaganda nazistowska|propaganda goebbelsowska]]
 
{{Kanclerze Niemiec}}