Tryńcza: Różnice pomiędzy wersjami

Tryńcza jest wzmiankowana w [[Regestr poborowy|regestrach poborowych]], które zapisali poborcy podatkowi [[Ziemia przemyska|ziemi przemyskiej]] w 1515<ref>[http://www.wbc.poznan.pl/Content/57222/inst-zach--ii1017-18.1--0075_0001.djvu Tryńcza na stronie Regestru Poborowego 1515 (łać)]</ref>, 1589<ref>[http://www.wbc.poznan.pl/Content/57222/inst-zach--ii1017-18.1--0010_0001.djvu Tryńcza na stronie Regestru Poborowego 1589 (łać)]</ref>, 1628, 1651, 1658 roku. W 1589 roku Tryńcza posiadała 12 [[Łan (miara powierzchni)|łanów]] gruntów rolnych, młyn o dwóch kamieniach, 13 ogrodników i 1 rybaka<ref>Aleksander Jabłonowski. [http://www.wbc.poznan.pl/publication/7989 Źródła dziejowe. Tom XVIII, część 1. Polska XVI wieku pod względem Geograficzno-Statystycznym. Tom VII, część 1. Ziemie Ruskie, Ruś Czerwona]. Warszawa 1902. (str. 136 i 6) [Dostęp 2017-05-18]</ref>. W 1674 roku Tryńcza posiadała 142 domów i folwark z 21 domami<ref>Zdzisław Budzyński i Kazimierz Przyboś. ''Polska południowo-wschodnia w epoce nowożytnej. Źródła dziejowe tom I, część 4. Rejestr pogłównego ziemi przemyskiej 1674''. Wydawnictwo WSP. Rzeszów 2000 {{ISBN|83-87288-55-1}} (str. 44)</ref><ref group="uwaga">W 1624 roku był najazd Tatarów, którzy zniszczyli większość wsi. W rejestrach poborowych ziemi przemyskiej z 1628 zapisano wsie, które były objęte zniżką podatkową z powodu spalenia (''vini cremati''). Na tym terenie Tatarzy zniszczyli: [[Dąbrowica (powiat leżajski)|Dąbrowicę]], [[Dębno (województwo podkarpackie)|Dębno]], [[Dębów (województwo podkarpackie)|Dębów]], [[Gać (województwo podkarpackie)|Gać]], [[Grodzisko Dolne|Grodzisko]], [[Kańczuga|Kańczugę]], [[Leżajsk]], [[Tarnogród]], [[Łopuszka Mała|Łopuszkę Małą]], [[Markowa (województwo podkarpackie)|Markową]], [[Nowosielce (powiat przeworski)|Nowosielce]], [[Ożanna (województwo podkarpackie)|Ożannę]], [[Ostrów (powiat przeworski)|Ostrów]], [[Siennów]], [[Ujezna|Ujeznę]], [[Wietlin]], [[Munina|Muninę]], [[Mołodycz]], [[Szówsko]], [[Piwoda|Piwodę]], [[Gorliczyna|Gorliczynę]], [[Gniewczyna|Gniewczynę]], [[Piskorowice]], [[Dybków|Dybkow]], [[Leżachów]]. Natomiast Tryńcza, [[Pełkinie]], [[Gorzyce (powiat przeworski)|Podsańska Wola]], [[Wierzawice]], [[Manasterz (powiat jarosławski)|Manasterz]], Wola Manasterska, [[Dobra (powiat przeworski)|Dobra]], nie zostały objęte najazdem, dlatego ocalały.</ref><ref group="uwaga">W 1674 roku w rejestrze pogłównego ziemi przemyskiej zapisano Tryńczę w języku łacińskim: ''Tryncza: a curia fl. 21, a personis subditorum n[umer]o 142, facit summa fl. ........163/0''. Zapis ten oznacza że w 1674 roku w Tryńczy było 142 domy i folwark z 21 domami (całość wsi liczyła 163 numerów domów, łącznie z terenem Ubieszyna, Głogowca i Wólki Małkowej).</ref>.

 

W 1817 roku dobra Trynieckie zakupił hr. [[Wojciech Mier]], który zmarł w 1831 roku. W latach 1831–1835 właścicielką była jego żona Karolina Mier; a następnie Feliks Mier. Od 1843 roku właścicielem Tryńczy był Antoni Kellerman<ref>{{Cytuj książkę | autor = Karol Wild | tytuł = Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym | miejsce = Lwów | data = 1855 | strony = 224 | url = http://www.wbc.poznan.pl/Content/268083/10234_0001.djvu}} [Dostęp 2017-04-12]</ref>. W 1879 roku właścicielem Tryńczy, Gorzyce II, Ubieszyna i Wólki Małkowej była Domicella Kellerman; a w 1905 roku właścicielem był Józef Banhidy (posiadłość liczyła ogółem 201 hektarów, w tym 166 ha roli i 11 ha lasów)<ref>[http://dlibra.umcs.lublin.pl/Content/14215/173342_0164.djvu Skorowidz Dóbr Tabularnych w Galicji z W. Ks. Krakowskim. 1905] [Dostęp 2017-04-12]</ref>. W 1908 roku [[Folwark]] Tryniecki sprzedano [[Bronisław Nowiński|Bronisławowi Nowińskiemu]] za sumę 100 tys. koron, za które wybudowano murowany kościół pw. Świętego Kazimierza i w 1910 roku powstała parafia w Tryńczy. W 1922 roku folwark objął jego syn [[Marian Nowiński]].

 

W 1881 roku powstała Gromadzka Kasa Pożyczkowa, a w 1885 roku rozpoczął działalność Urząd Pocztowy, którym kierowała Waleria Skibińska. W 1889 roku wybudowano szosę Przemyśl-Rozwadów, a w latach 1896–1900 wybudowano linię kolejową Przeworsk-Rozwadów. Tryńcza od XV wieku do 1866 roku należała do powiatu przeworskiego, następnie do łańcuckiego; powiat przeworski reaktywowano w 1899 roku. W 1931 roku z inicjatywy kierownika szkoły Juliana Martynowskiego wybudowano budynek Spółdzielni Mleczarskiej, a w 1933 roku zbudowano obecny most na Wisłoku.

W 1935 roku powstała Gmina Zbiorowa Tryńcza, która objęła dotychczasowe Gromady: Tryńczę, Gniewczynę Łańcucką, Gniewczynę Tryniecką, Jagiełłę, [[Gorzyce (powiat przeworski)|Gorzyce]], Wólkę Małkową, Wólkę Ogryzkową, Głogowiec i Ubieszyn<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=1934|numer=64|pozycja=549}}</ref>. W 1936 roku powstało koło [[stronnictwo Ludowe|Stronnictwa Ludowego]]. W I połowie XX wieku w Tryńczy było 266 domów.

 

W 2006 roku zbudowano [[Rondo (drogownictwo)|rondo]] na skrzyżowaniu drogi krajowej nr 77 z drogą wojewódzką nr 835, w lesie obok Tryńczy<ref>[https://www.gddkia.gov.pl/pl/a/3765/ Przebudowa skrzyżowania drogo krajowej nr 77 - Tryńcza]</ref>, które oddano do użytku 15 września 2006 roku.

Parafia przynależy do [[Dekanat Sieniawa|dekanatu Sieniawa]] w [[Archidiecezja przemyska|archidiecezji przemyskiej]]<ref>[http://przemyska.pl/dekanaty/ Opis dekanatu na stronie archidiecezji]</ref>.

 

[[Plik:Szkoła podstawowa w Tryńczy.jpg|242px|left|thumb|Szkoła podstawowa]]

Szkolnictwo parafialne rozpoczęło się w 1636 roku w [[Gniewczyna Łańcucka|Gniewczynie Łańcuckiej]]<ref group="uwaga">Szkółki parafialne uczyły czytania i pisania kilku uczniów dla obsługi liturgicznej w parafii oraz jako wstęp do dalszego kształcenia przyszłej kadry dla duchowieństwa i administracji. W 1874 roku na terenie parafii Gniewczyńskiej istniały cztery szkoły: trywialna i parafialna w Gniewczynie oraz parafialne-filialne prawdopodobnie w Tryńczy (1870) i Ubieszynie (1860). Szkółki filialne nie były notowane w spisach państwowych i Diecezjalnych; tylko Schematyzm Łaciński Diecezji Przemyskiej w latach wymienia ilość, ale nie podaje nazw miejscowości: ''Schol. triv. & 3 paroch.''[http://dlibra.kul.pl/Content/14289/V_1304_1873_0000-00075.djvu Wzmianka o szkołach parafialnych - (Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Premisliensis tum Saecularis tum Regularis Ritus Latini 1874) (str. 145)]</ref>.

 

 

 

 

W 1907 roku szkoła Tryniecka z 1-klasowej, została zmieniona na 2-klasową. W 1923 roku szkolę zmieniono na 5-klasową, a w latach 1926-1927 szkoła była 4-klasowa. W latach 1927-1929 szkoła ponownie była 5-klasowa. W latach 1929-1932 szkoła była 4-klasowa. W 1932 roku szkołę zmieniono na 7-klasową. W latach 1973-1984 była tzw. ''Zbiorcza Szkoła Gminna'', której dyrektorami byli: Olga Blezień, Zygmunt Zielonka i Stanisław Maźiarz. W 1984 roku utworzono stanowisko ''Gminnego Inspektora Oświaty'', którymi byli: Maria Groch i Krystyna Krupa. W 1999 roku utworzono 6-letnią szkołę podstawową i 3-letnie gimnazjum<ref>''Biuletyn Informacyjny Gminy Tryńcza'' [http://www.tryncza.eu/gazetka/gazetka3.doc Między Sanem a Wisłokiem] ''Aby czas nie ćmił w niepamięć'' (str. 22-23) [Dostęp 2018-06-04]</ref>.

: 1882–1886. Tomasz Mędralski<ref name="szkoła" />.

: 1886–1887. Ignacy Kamprat<ref name="kierownik"/>.

: 1892–1894. Piotr Kluz<ref>[http://mtg-malopolska.org.pl/images/skany/schematyzmy/szematyzm1893djvu/452_0001.djvu Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1893] (str. 452) [Dostęp 2017-05-18]</ref>.

:1928-1939. Julian Martynowski.

Następni dyrektorzy: Mieczysław Szumilak, Józef Szuler, Władysław Kułak, Olga Bleźień, Zygmunt Zielonka, Stanisław Maźiarz, Władysław Kułak, Zygmunt Kulpa, Elżbieta Kubrak (od 2016).