Wikipedia

Robert E. Lee: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
KJS63 (dyskusja | edycje)
2650 edycji
Nie podano opisu zmian
przywr. infoboksu
Linia 1:
{{Żołnierz infobox
|imię i nazwisko = Robert Edward Lee
|imię i nazwisko org =
|pseudonim =
|rodzaj wojsk = lądowe
|zwycięstwa =
|grafika = Robert Edward Lee.jpg
|opis grafiki = gen. Robert E. Lee (1864)
|stopień grafika =
|stopień = [[Plik:Union Army colonel rank insignia.png|45px]] [[pułkownik]] (USA)
[[Plik:Confederate States of America General-collar.svg|45px]] [[generał]] (CSA)
|data urodzenia = [[19 stycznia]] [[1807]]
|miejsce urodzenia = [[Stratford Hall Plantation]], [[Wirginia]], [[Stany Zjednoczone]]
|data śmierci = [[12 października]] [[1870]]
|miejsce śmierci = [[Lexington (Wirginia)|Lexington]], [[Wirginia]], [[Stany Zjednoczone]]
|lata służby = [[1829]]–[[1865]]
|siły zbrojne = [[United States Army|Armia Stanów Zjednoczonych]]
[[Armia Stanów Skonfederowanych]]
|jednostki =
|stanowiska =
|wojny i bitwy = [[wojna amerykańsko-meksykańska]], [[najazd Johna Browna]], [[wojna secesyjna]]
|późniejsza praca =
|odznaczenia =
|commons = Category:Robert Edward Lee
|wikiźródła =
|wikicytaty =
}}
{{Wikicytaty|Robert E. Lee}}
'''Robert Edward Lee''' (ur. [[19 stycznia]] [[1807]] w [[Stratford Hall Plantation]], zm. [[12 października]] [[1870]] w [[Lexington (Wirginia)|Lexington]]) – [[Stany Zjednoczone|amerykański]] [[inżynier]] i [[Żołnierz|wojskowy]], [[pułkownik]] [[Jazda|kawalerii]] [[United States Army|Armii Stanów Zjednoczonych]] oraz [[generał]] [[Armia Stanów Skonfederowanych|Armii Stanów Skonfederowanych]] w czasie trwania [[wojna secesyjna|wojny secesyjnej]], a w późniejszym okresie mianowany głównodowodzącym wojsk Konfederacji.
 
== Życiorys ==
 
=== Młodość i początki kariery wojskowej ===
Robert Edward Lee urodził się w [[Stratford Hall Plantation]] w [[Hrabstwo Westmoreland (Wirginia)|hrabstwie Westmoreland]] w stanie Wirginia jako syn [[Generał major|generała majora]] [[Henry Lee III|Henry’ego Lee]], oficera [[Armia Kontynentalna|Armii Kontynentalnej]] i uczestnika [[wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych|wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych]] oraz jego drugiej żony [[Anne Hill Carter Lee|Anne Hill Carter]] (1773–1829)<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Lee, Robert E. (1807–1870) |data dostępu = 2018-07-15 |opublikowany = www.encyclopediavirginia.org |url = https://www.encyclopediavirginia.org/Lee_Robert_Edward_1807-1870 |język = en}}</ref>. Ojciec Lee pełnił funkcję [[Gubernatorzy Wirginii|gubernatora Wirginii]], zasiadał również w [[Kongres Stanów Zjednoczonych|Kongresie]], a za swoje zasługi w czasie wojny o niepodległość otrzymał [[Złoty Medal Kongresu]].
 
W marcu 1824 Lee otrzymał nominację do [[West Point|akademii wojskowej w West Point]], ale ze względu na dużą liczbę przyjmowanych kadetów musiałby poczekać rok, aby rozpocząć tam studia. Akademię Lee ukończył z drugim najlepszym wynikiem w swoim roczniku w stopniu [[Podporucznik|podporucznikapodporucznik]]a w [[Korpus Inżynieryjny Armii Stanów Zjednoczonych|Korpusie Inżynieryjnym Armii Stanów Zjednoczonych]]. Następnie otrzymał nadzór nad budową [[Fort Pulaski|Fortu Pułaski]] w [[Savannah (Georgia)|Savannah]], funkcję tę sprawował przez 17 miesięcy, później został przeniesiony do Fort Monroe na krańcu [[Półwysep Wirginia|półwyspu Wirginia]]. W 1834 został przeniesiony do [[Waszyngton|Waszyngtonu]]u jako asystent gen. bryg. [[Charles Gratiot|Charlesa Gratiota]]. W połowie 1835 Lee został przydzielony do pomocy Andrew Talcottowi w badaniu południowej granicy [[Michigan]]. Celem wyprawy było wydzielenie granicy między stanami [[Ohio]] i Michigan. W latach 1834–1837 Lee pracował jako asystent w biurze głównego inżyniera w Waszyngtonie. W 1837 nadzorował prace inżynieryjne dla portu w [[Saint Louis|St. Louis]]. Od 1842 służył w Fort Hamilton<ref>{{Cytuj |tytuł = Welcome to Fort Hamilton |data = 2011-07-23 |data dostępu = 2018-07-15 |url = https://web.archive.org/web/20110723015836/http://www.nad.usace.army.mil/fh.htm}}</ref>.
 
=== Wojna amerykańsko-meksykańska ===
Linia 13 ⟶ 39:
 
=== Dalsza służba wojskowa ===
Po zakończeniu wojny meksykańskiej Lee spędził trzy lata służąc w [[Fort Carroll]] w porcie w [[Baltimore]]. W 1852 sekretarz wojny [[Jefferson Davis]] mianował go na stanowisko superintendenta akademii w West Point. W marcu 1855 Lee został zastępca dowódcy 2 Pułku Kawalerii w [[Teksas|Teksasie]]ie<ref name=":0" />. Służył pod płk. [[Albert Johnston|Albertem Sidneyem Johnstonem]] w Camp Cooper. Ich zadaniem było chronić osadników amerykańskich przed atakami [[Apacze|Apaczów]] i [[Komancze|Komanczów.]]
 
W październiku 1859 stłumił [[Najazd Johna Browna|powstanie]] [[John Brown|Johna Browna]]<ref>[http://www.archives.gov/historical-docs/todays-doc/?dod-date=1018 ''Robert E. Lee’s demand for the surrender of John Brown and his party, October 18, 1859'']</ref>. Prezydent [[James Buchanan]] powierzył Lee dowództwo oddziałów milicji i żołnierzy [[United States Marine Corps|piechoty morskiej]], aby stłumili powstanie i aresztowali jego przywódców. Kiedy Lee przybył na miejsce, milicja otoczyła Browna i jego zakładników. Gdy Brown odmówił skapitulowania, Lee zaatakował. Brown i jego poplecznicy zostali schwytani po kilku minutach walki<ref>{{Cytuj |tytuł = Robert E. Lee's Report Concerning the Attack at Harper's Ferry |data = 2010-07-22 |data dostępu = 2018-09-03 |url = https://web.archive.org/web/20100722154442/http://www.law.umkc.edu/faculty/projects/ftrials/johnbrown/leereport.html}}</ref>. W 1860 rozpoczął służbę w teksańskim Fort Mason.
Linia 31 ⟶ 57:
* [[brevet]] [[podpułkownik]]<ref>Za zasługi okazane w bitwach pod [[Bitwa pod Contreras|Contreras]] i [[Bitwa pod Churubusco|Churubusco]].</ref> – 20 sierpnia 1847
* [[brevet]] [[pułkownik]]<ref>Po [[Bitwa pod Chapultepec|bitwie pod Chapultepec]].</ref> – 13 września 1847
* [[podpułkownik]] -– 3 marca 1855
* [[pułkownik]] – 16 marca 1861
 
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Robert_E._Lee”