Kościół św. Jadwigi w Zabrzu: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Gower (dyskusja | edycje)
zmiana ilustracji, drobne merytoryczne, drobne redakcyjne, +źródła/przypisy, rozbudowa artykułu
poprawa linków, drobne redakcyjne
Linia 1:
{{Świątynia chrześcijańska infobox
|nazwa = Kościół św. Jadwigi<br />w Zabrzu
|nazwa miejscowa =
|zabytek = A/225/08 z dnia 8 czerwca 2008<ref>{{zabytek|śląskie}}</ref>
Linia 23:
|data dekretu =
|dekret wydał =
|data rozpoczęcia budowy = 16 maja 1928
|data zakończenia budowy = 1929
|data konsekracji = 30 sierpnia 1932
Linia 36:
|plan świątyni =
|opis planu =
|styl = [[Modernizm (architektura)|modernizm]] z elementami [[Ekspresjonizm (architektura)|ekspresjonizmu]]
|architekt = [[Karl Kattentidt]]
|materiał budowlany = [[Drewno (technika)|drewno]]
Linia 65:
|współrzędne = 50°17′52.7″N 18°49′48.5″E
|commons = Category:St. Hedwig's Church in Zabrze
|www =
}}
'''Kościół św. Jadwigi Śląskiej w Zabrzu''' – drewniany [[Kościół (budynek)|kościół]] katolicki, wybudowany w latach 1928–1929 w [[Zabrze|Zabrzu]], wpisany do [[rejestr zabytków|rejestru zabytków]] [[zabytki w Polsce|nieruchomych]] województwa śląskiego, na [[Szlak Architektury Drewnianej (województwo śląskie)|Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego]].
 
== Historia ==
Na skutek migracji ludności Poremba była zamieszkiwana przez przeszło 5 tys. katolickich wiernych po I wojnie światowej{{r|gn}}. Z tej przyczyny postanowiono wybudować tamże nowy kościół; inicjatorem przedsięwzięcia był proboszcz [[Parafia św. Franciszka w Zabrzu|parafii św. Franciszka w Zabrzu]], ks. Józef Bennek<ref name="kd">{{Cytuj stronę | url = http://kuria.gliwice.pl/parafie/alfabetycznie/zabrze-swietej-jadwigi-dekanat-zabrze/ | tytuł = Zabrze, Świętej Jadwigi (Dekanat Zabrze) | opublikowany = Kuria Diecezjalna w Gliwicach | data dostępu = 2018-08-19}}</ref>, do jego realizacji przystąpiono dopiero w latach 20. XX wieku, parafia św. Franciszka 13 kwietnia 1926 roku nabyła działkę od Groegera{{r|kd}} pod budowę nowej świątyni{{r|gn}}. Fundatorami były następujące podmioty: Kuria Biskupia we Wrocławiu, Państwowy Zespół Kopalń oraz Górnośląski Zakład Koksowniczy{{r|gn}}.
 
Kierownikiem budowy i projektantem świątyni był [[Karl Kattentidt]]{{r|kd}}, budowniczy rejencyjny, natomiast radca budowlany Beck wykonał dokumentację techniczną{{r|gn|kd}}. Zdecydowano się na drewno jako główny budulec z uwagi na ryzyko wystąpienia [[szkoda górnicza|szkód górniczych]]{{r|gn|kd}}. Prace budowlane zostały rozpoczęte 16 maja 1928 roku{{r|kd}}, a 8 lipca 1928 roku ks. Józef Bennek wmurował kamień węgielny w krypcie pod prezbiterium{{r|gn|kd}}. Świątynia powstała w latach 1928–1929<ref name="gn">{{Cytuj stronę | url = https://gliwice.gosc.pl/doc/4256224.Cztery-wieze-ku-niebu | tytuł = Cztery wieże ku niebu | data = 2017 | praca = Gość Gliwicki | opublikowany = Instytut Gość Media. | data dostępu = 2018-08-19}}</ref>, mimo że pozwolenie na budowę otrzymano dopiero w 1929 roku{{r|gn|kd}}. Całkowity koszt budowy wyniósł 360 tys. marek{{r|kd}}.
 
25 sierpnia 1929 roku ks. Józef Bennek dokonał benedykcji nowego kościoła{{r|gn|kd}}. 23 lutego 1930 świątynia zyskała status [[lokalia|lokalii]] podległej parafii św. Franciszka{{r|gn}}. 30 sierpnia 1932 roku biskup sufragan [[Walenty Wojciech]] dokonał [[Poświęcenie kościoła|konsekracji świątyni]]{{r|gn}}. 4 sierpnia 1937 kard. [[Adolf Bertram]] wydał dekret podnoszący dotychczasową lokalię do rangi [[kuracja (prawo kanoniczne)|kuracji]], który wszedł w życie 1 października tegoż roku{{r|gn}}. Po II wojnie światowej kuracja została uznana przez władze kościelne bez dekretu za samodzielną jednostkę{{r|gn|kd}} – [[Parafia św. Jadwigi w Zabrzu|parafię św. Jadwigi w Zabrzu]].
 
W latach 1994–2001 kościół był remontowany, zamontowano wówczas 18 nowych witraży oraz nabyto obrazy przedstawiające Matkę BoskiąBoską Nieustającej Pomocy oraz Jezusa Miłosiernego{{r|kd}}.
 
8 czerwca 2008 roku kościół został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego; znajduje się również na [[Szlak architekturyArchitektury drewnianejDrewnianej (województwo śląskie)|szlakuSzlaku architekturyArchitektury drewnianejDrewnianej województwa śląskiego]].
 
== Architektura ==
Budowla drewniana posadowiona na płycie żelbetowej o masie 57 ton{{r|gn}}, na planie owalnego dwunastoboku{{r|gn}} z czterema ośmiobocznymi [[Wieża (architektura)|wieżami]] narożnymi w stylu [[Modernizm (architektura)|modernizmu]] z elementami [[Ekspresjonizm (architektura)|ekspresjonizmu]]{{r|gn}}. Kryty wysokim [[dach]]em wielospadowym wykończonym dachówką ceramiczną, [[Hełm (architektura)|hełmy]] [[Wieża (architektura)|wież]] kryte [[Blacha|blachą]] [[Miedź|miedzianą]].
 
We wnętrzu umieszczono sześć ołtarzy{{r|gn}}. Ołtarz główny w postaci [[tryptyk]]u wykonał Franz Schink, rzeźbiarz z Bytomia{{r|gn}}. Na [[belka tęczowa|belce tęczowej]] umieszczono [[Grupa Ukrzyżowania|Grupę Ukrzyżowania]]{{r|gn}}. w postaci rzeźb. Na stropie zamontowano kasetony, na niektórych otynkowanych ścianach naniesiono malowidła
Na emporze [[organy]] z 1833 roku zbudowane przez firmę Gebrüder Walter, które umieszczono w kościele w 1930 roku, wcześniej znajdowały się w Lutyni{{r|gn}}.
 
W latach 2005-20062005–2006 ze względu na szkody spowodowane mrozami, ks. proboszcz Jerzy Pająk zadecydował o zmianie dachówek na dolnej części dachu kościoła.
 
== Przypisy ==
Linia 92:
 
{{SORTUJ:Zabrze}}
 
[[Kategoria:Zabytkowe kościoły w Zabrzu|Jadwigi]]
[[Kategoria:Kościoły rzymskokatolickie w Zabrzu (diecezja gliwicka)|Jadwigi]]