Daniel Chodowiecki: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Fiszka (dyskusja | edycje)
poprawa linków
Anulowanie wersji 54265063 autora 2A02:A314:813E:7980:EC06:42D:1FC4:CAE5 (dyskusja)
Znacznik: Anulowanie edycji
Linia 25:
|www =
}}
'''Daniel Mikołaj Chodowiecki''' (ur. [[16 października]] [[1726]] w [[Gdańsk]]u, zm. [[7 lutego]] [[1801]] w [[Berlin]]ie) – polsko-niemiecki malarz i rysownik.
 
== Życiorys i pochodzenie ==
Urodził się w Gdańsku ze związku [[Hugenoci|hugenotki]], córki złotnika Daniela Ayrera, Marie Henriette, urodzonej w [[Szwajcaria|Szwajcarii]], oraz Godfryda Chodowieckiego, wywodzącego się ze strony ojca od szlachty polskiej spod [[Gniezno|Gniezna]]<ref name=autonazwa1>„Daniel Chodowiecki”, Wydawnictwo Sztuka, Warszawa 1953.</ref>. Jego dziadek Christian Chodowiecki był kupcem i ze względu na interesy zdecydował się osiąść w Gdańsku, gdzie zajął się handlem zbożem. Początkowo zgodnie z rodzinną tradycją Daniel również wykonywał zawód kupca. W siedemnastym roku życia wysłano go na praktykę handlową do Berlina<ref>Hanna Górska, Eryk Lipiński, „Z dziejów karykatury polskiej”, Wiedza Powszechna, Warszawa 1977, s. 54.</ref>, gdzie spędził większość życia. Został tam dyrektorem {{link-interwiki|Pruska Akademia Sztuki|lang=de|tam=Preußische Akademie der Künste|tekst = Pruskiej Akademii Sztuki}}.
 
Pomimo mieszkania w Niemczech Chodowiecki czuł się po trosze [[Francuz]]emFrancuzem (ze względu na matkę, pochodzącej z [[hugenoci|hugenockiej]] rodziny), po trosze gdańszczaniniem i [[Polacy|Polakiem]]<ref name=chod>{{cytuj pismo |autor=Marcin Stąporek|tytuł=Do Gdańska wjechał na koniu |url=http://historia.trojmiasto.pl/Do-Gdanska-wjechal-na-koniu-n91456.html |czasopismo=Trójmiasto.pl |data=2015-06-11}}</ref>. Po [[Rozbiory Polski|rozbiorze Polski w 1772 roku]] napisał do hrabiny Solms-Laubach: {{cytat|Z ojca jestem Polakiem, potomkiem dzielnego narodu, który wkrótce przestanie istnieć.}} Natomiast w liście do [[Józef Łęski|Józefa Łęskiego]] napisał z kolei: {{cytat|Za zaszczyt sobie poczytuję być prawdziwym Polakiem, chociaż jako pierwszy z Chodowieckich w Niemczech osiadłem<ref name=autonazwa1 /><ref>2. Charlotte Steinbrücker: Listy D. Chodowieckiego. Berlin, 1921.</ref>.}} Część swojej twórczości poświęcił Polsce oraz polskim tematom historycznym. Najbardziej znany w Polsce jest cykl jego 108 rysunków powstałych w roku 1773 podczas dwumiesięcznego pobytu u matki w Gdańsku<ref name=chod />; z kolei nieznane szerzej pozostają 2 kalendarzyki wydane w Berlinie - pierwszy z nich, z 1796, przedstawia polskie postacie i wydarzenia historyczne (Piast i Rzepicha, sejm piotrkowski, Kopernik, Władysław IV, Sobieski z ces. Leopoldem, August II, Stanisław Leszczyński, Stanisław August, Kościuszko, gen. Madaliński), mapę Polski Sotzmanna i Warszawy Heunnequina, drugi, z 1797 - sceny z życia Stanisława Leszczyńskiego wraz z typami polskiej szlachty, mieszczaństwa, chłopstwa oraz polskiego wojska. Był też autorem obrazu ''Konstytucja 3 maja''<ref>Stanisław Gierszewski (red.), ''Pomorscy patroni ulic Trójmiasta'', Wydanie I, Ossolineum, Wrocław 1977, brak nr ISBN, s. 41-44</ref>.
 
Daniel miał brata Jana Sereniusza, [[Pastor|ministra]] [[Bracia czescy|braci czeskich]].