Wikipedia

Narwiański Park Narodowy: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m MalarzBOT: zmiana szablonu {{Park narodowy infobox}} na {{Obszar chroniony infobox}}
poprawa przek., drobne merytoryczne, drobne redakcyjne, źródła/przypisy, archiwizacja martwych linków zew.
Linia 9:
|położenie =
|siedziba = [[Kurowo (województwo podlaskie)|Kurowo]]
|mezoregion = [[Dolina Górnej Narwi]]
|data utworzenia = 1 lipca 1996
|akt prawny = {{Dziennik Ustaw|1996|77|368}}
|data likwidacji =
|powód likwidacji =
Linia 17:
|powierzchnia otuliny = 154,08 km²
|obszary chronione =
|ochrona = [[ochrona ścisła|ścisła]] 0 ha<br />[[ochrona czynna|czynna]] 2011,1408 ha<br />[[ochrona krajobrazowa|krajobrazowa]] 4799,0892 ha{{r|z2013}}
|odwiedzający = 515 tys. (2015){{r|frekwencja}}
|dyrekcja =
|plan =
Linia 28 ⟶ 29:
'''Narwiański Park Narodowy''', utworzony 1 lipca 1996 r., jest jednym z 23 [[park narodowy|parków narodowych]] na terenie [[Polska|Polski]].
 
Park znajduje się w północno-wschodniej Polsce, w [[województwo podlaskie|województwie podlaskim]], na zachód od [[Białystok|Białegostoku]], pomiędzy miejscowościami [[Suraż]] i [[Rzędziany]]. Ma obszar 6 8106810,23 ha, przy czym początkowo, na skutek nieprecyzyjnych pomiarów, uważano, że jest to 7350&nbsp;ha<ref>{{cytuj stronęr|url=http://www.npn.pl/index.php?id=1&amp;lang=pl|tytuł=Narwiański Park Narodowy|opublikowany=Narwiański Park Narodowy|język=pl|data dostępu=2011-08-02npnold}}</ref> i taka wartość jest podana m.in. w akcie powołującym park<ref>{{Dziennik Ustaw|1996|77|368}} Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 lipca 1996 r. w sprawie utworzenia Narwiańskiego Parku Narodowego</ref>. Wokół parku wyznaczono [[otulina (ochrona przyrody)|otulinę]] o powierzchni 15&nbsp;408 ha{{r|npnold}}.
 
== Opis ==
Symbolem Narwiańskiego Parku Narodowego jest [[błotniak stawowy]]{{r|ks}}.
 
Siedzibą administracji parku jest pochodzący z XIX w. [[pałac w Kurowie]]. Warto też zobaczyć groblę i przyczółki nieistniejącego już mostu na przedwojennej, starej drodze Białystok – Warszawa w okolicy [[Kurowo (województwo podlaskie)|Kurowa]]. W zabytkowym dworze pałacyku mieści się ekspozycja dotycząca walorów kulturowych i przyrodniczych doliny Narwi{{r|ks}}.
 
Dojazd do parku umożliwia m.in. [[Polskie Koleje Państwowe|PKP]] (dojazd do [[Łapy|Łap]]). W Surażu i [[Uhowo|Uhowie]] można wypożyczyć kajaki (obowiązuje tu zakaz poruszania się łodziami z napędem spalinowym).
 
== Geografia ==
Park znajduje się na obszarze [[Nizina Północnopodlaska|Niziny Północnopodlaskiej]] w [[Dolina Górnej Narwi|Dolinie Górnej Narwi]]. [[Narew]] na obszarze parku ma charakter [[Rzeka anastomozująca|rzeki anastomozującej]], tworząc mozaikowy układ rozlewisk, siedlisk lądowych i bagiennych -– nadaje jej to unikatowy charakter. Narwiański PN obejmuje odcinek doliny Narwi od [[Suraż]]u na południu po [[Rzędziany|Rzędzian]] na północy, o długości około 50 km. Szerokość doliny to 2-42–4 km. Prócz koryt aktywnych obecne są zamierające, zarastające roślinnością{{r|ks}}.
 
Narwiański Park Narodowy to jedyny w Polsce park narodowy (stan na rok 2009)<ref>''PARKI NARODOWE i krajobrazowe w Polsce – Nawigator turystyczny'', Carta blancaBlanca, 2009; {{ISBN|978-83-61444-47-3}}</ref>, w którym nie ma wydzielonego obszaru ochrony ścisłej.
 
== Flora ==
Na terenie Parku występuje 58 zbiorowisk roślinnych. Przeważa roślinność bagienna -– zbiorowiska wielkoturzycowe i szuwarowe. Na obrzeżach występują łąki, [[ols]]y i zarośla [[wierzba|wierzbowe]]. Ponadto występują mineralne wzniesienia (grądziki), porośnięte przez traworośla, zbiorowiska łąkowe i [[grąd]]owe. Takie rozmieszczenie roślinności wykształciło się w wyniku tradycyjnej gospodarki łąkarskiej{{r|ks}}.
 
Flora [[rośliny naczyniowe|roślin naczyniowych]] w Narwiańskim PN liczy około 500 gatunków. Wśród nich są objęte ścisłą ochroną, jak [[grążel żółty]], [[grzybienie białe]], [[kosaciec syberyjski]], [[mieczyk dachówkowaty]], [[goryczka wąskolistna]], [[goździk pyszny]], [[rosiczka okrągłolistna]], [[wielosił błękitny]], [[orlik pospolity]], [[kukułka plamista]], [[kukułka krwista|krwista]] i [[kukułka szerokolistna|szerokolistna]], [[widłak jałowcowaty]] i [[widłak goździsty|goździsty]]. Ochroną częściowo objęte są między innymi [[bobrek trójlistkowy]], [[kocanki piaskowe|kocanka piaskowa]], [[kruszyna pospolita]], [[pierwiosnek lekarski]] i [[konwalia majowa]]{{r|ks}}.
 
== Fauna ==
Park jest siedliskiem bardzo wielu zagrożonych gatunków ptaków, m.in. [[bielik zwyczajny|bielika zwyczajnego]] i [[Batalion (ptak)|bojownika bataliona]]. Można tu też spotkać m.in. [[gronostajGronostaj europejski|gronostaje]]e, [[tchórz zwyczajny|tchórze]]. Na jednym z trzech stanowisk w Polsce występuje tu chroniony motyl dzienny [[strzępotek edypus]]<ref name="buszmas">{{Cytuj książkę |imię=Jarosław|nazwisko=Buszko|imię2=Janusz|nazwisko2=Masłowski|tytuł=Motyle Dzienne Polski|wydawca=Koliber|miejsce=Nowy Sącz|data=2008|strony=99-100|isbn =978-83-925150-4-3}}</ref><ref name="motyledziennenarwpnwiniarska">{{Cytuj książkę |imię=Grażyna|nazwisko=Winiarska|tytuł=Butterflies (Lepidoptera: Hesperioidea, Papilionoidea) in Narew National Park|wydawca=Fragmenta Faunistica 44|miejsce=Warszawa|data=2001|strony=73-78|issn =0015-9301}}</ref>. W parku występują 34{{r|os}} gatunki ssaków. Należą do nich m.in. [[bóbr europejski]], [[Piżmak amerykański|piżmak]], [[Jeż zachodni|jeż europejski]], ryjówki, [[rzęsorek rzeczek]] oraz większe, jak [[Jeleń szlachetny|jeleń europejski]], [[łoś euroazjatycki|łosie]], [[sarna europejska|sarny europejskie]] i [[dzikDzik euroazjatycki|dziki]]i. Spośród 21 gatunków ryb występujących w parku objęte ochroną są trzy: [[różanka pospolita]], [[śliz pospolity]], [[koza pospolita]]. Występuje tu również chroniony [[minóg ukraiński]]{{r|ks}}.
 
Do 13 gatunków [[płazy|płazów]] zasiedlających obszar Narwiańskiego PN należą dwa ogoniaste: [[traszka zwyczajna]] i [[traszka grzebieniasta]] oraz bezogonowe: [[kumak nizinny]], [[grzebiuszka ziemna]], [[rzekotka drzewna]], ropuchy: [[ropucha szara|szara]], [[ropucha zielona|zielona]] i [[ropucha paskówka|paskówka]] oraz żaby: [[żaba moczarowa|moczarowa]], [[żaba trawna|trawna]] i [[żaba wodna|wodna]]{{r|ks}}.
 
=== Awifauna ===
Dolina Narwi, w tym Narwiański PN, od roku 2010 są uznawane za [[ostoje ptaków IBA|ostoję ptaków IBA]]. [[BirdLife International]] za gatunek kluczowy podaje tu [[wodniczka (ptak)|wodniczkę]] (''Acrocephalus paludicola'') oraz wyszczególnia park jako miejsce ważne dla wędrujących ptaków wodnych{{r|birdlife}}. W latach 1979-20001979–2000 w parku stwierdzono obecność 203 gatunków ptaków, z czego 154 to gatunki lęgowe. Część jest zagrożona w skali światowej lub europejskiej, np. [[bąk zwyczajny]], [[Batalion (ptak)|batalion]], [[derkacz zwyczajny]], [[bekas dubelt]], [[kropiatka]], [[zielonka (ptak)|zielonka]], [[uszatka błotna]] i [[Wodniczka (ptak)|wodniczka]]{{r|ks}}. Spośród trzech gatunków błotniaków ([[błotniak zbożowy|zbożowy]], [[błotniak łąkowy|łąkowy]], stawowy) najliczniejszym jest stawowy{{r|os}}.
 
== Atrakcje turystyczne ==
* przewozy [[Łódź pychówka|łodziami pychówkami]] „obwodnicą narwiańską”, biegnącą wokół Parku (trasa liczy ok. 90 km);
* kładka edukacyjna (2008 r.), o długości ponad 1 km, łącząca wsie [[Waniewo (powiat wysokomazowiecki)|Waniewo]] i [[Śliwno (województwo podlaskie)|Śliwno]]. Mogą korzystać z niej piesi jak i rowerzyści, a część trasy pokonuje się na platformach pontonowych.
 
== Zobacz też ==▼
* [[Parki narodowe Polski|parki narodowe w Polsce]], [[ochrona przyrody w Polsce]]▼
 
== Przypisy ==
{{Przypisy|
<ref name="birdlife">{{cytuj stronę | url = http://www.birdlife.org/datazone/sitefactsheet.php?id=953 | tytuł = PL049 Marshy Valley of the Narew River | opublikowany = BirdLife Data Zone | archiwum = https://web.archive.org/web/20150925154004/http://www.birdlife.org/datazone/sitefactsheet.php?id=953 | zarchiwizowano = 2015-09-25}}</ref>
<ref name=frekwencja>{{Cytuj stronę | url = https://www.pot.gov.pl/component/rubberdoc/doc/5916/raw | tytuł = Frekwencja w atrakcjach turystycznych w latach 2011 - 2015 | nazwisko = Kruczek | imię = Zygmunt | data = 2016 | opublikowany = Polska Organizacja Turystyczna | data dostępu = 2018-09-23}}</ref>
<ref name="ks">{{cytuj książkę | strony = 19-21 | tytuł = Parki narodowe w Polsce | rozdział = Narwiański Park Narodowy | autor r = Wojciech Roszkowski | rok = 2008 | wydawca = Videograf II | isbn = 978-83-7183-601-5}}</ref>
<ref name="birdlife"npnold>{{cytuj stronę | url = http://www.birdlifenpn.org/datazonepl/sitefactsheetindex.php?id=953 1&amp;lang=pl| tytuł =Narwiański PL049 Marshy Valley of the Narew RiverPark Narodowy| opublikowany =Narwiański BirdLife Data ZonePark Narodowy| dataarchiwum dostępu= https://web.archive.org/web/20100306203111/http://www.npn.pl/index.php?id=1&lang=pl 13| majazarchiwizowano = 20142010-03-06}}</ref>
<ref name="os">{{cytuj stronę | url = http://www.npn.pl/zwierzeta | tytuł = Zwierzęta | opublikowany = Narwiański Park Narodowy - strona oficjalna | data dostępu = 13 maja 2014}}</ref>
<ref name="z2013">{{Cytuj stronę | url = http://g.ekspert.infor.pl/p/_dane/akty_pdf/U40/2013/35/71.pdf | tytuł = Zarządzenie Nr 61 Ministra Środowiska z dnia 19 grudnia 2013 r. w sprawie zadań ochronnych dla Narwiańskiego Parku Narodowego | data = 2013-12-23 | praca = Dziennik Urzędowy Ministra Środowiska poz. 71 | data dostępu = 2018-09-23}}</ref>
}}
 
▲== Zobacz też ==
▲* [[Parki narodowe Polski|parki narodowe w Polsce]], [[ochrona przyrody w Polsce]]
 
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.npn.pl/ Strona internetowa Narwiańskiego Parku Narodowego]
* [http://web.archive.org/web/20051103054820/http://www.polska.pl:80/przyroda/regiony/wysoczyzny_pb/narew/index.htm Dolina Górnej Narwi]
* {{Cytuj stronę | url = http://parkinarodowe.edu.pl/pn/n_n_n_narwianski_pn.htm | tytuł = Narwiański Park Narodowy | praca = Polskie parki narodowe | opublikowany = Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska}}
 
{{Parki narodowe w Polsce}}
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Narwiański_Park_Narodowy”