Wersja z 21:43, 16 paź 2018 edytuj Subtropical-man (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 15 948 edycji mNie podano opisu zmian ← poprzednia edycja		Wersja z 22:46, 24 paź 2018 edytuj anuluj edycję Mathieu Mars (dyskusja \| edycje) Operatorzy filtru nadużyć, Redaktorzy, Rewizorzy, Administratorzy 130 277 edycji drobne redakcyjne następna edycja →
Linia 11: \|długość brzegu = \|najwyższy punkt = \|liczba ludności = 847 830<ref name="BOE">[https://www.boe.es/boe/dias/2015/12/17/pdfs/BOE-A-2015-13745.pdf Cifras de población resultantes de la revisión del Padrón municipal referidas al 1-1-15], Boletín Oficial del Estado.</ref> \|rok = 2015 \|gęstość zaludnienia = 543 Linia 19: \|commons = Category:Gran Canaria }} '''Gran Canaria''' – ~~należąca do [[Hiszpania\|Hiszpanii]]~~ wyspa na [[Ocean Atlantycki\|Oceanie Atlantyckim]] należąca do [[Hiszpania\|Hiszpanii]] , będąca częścią archipelagu [[Wyspy Kanaryjskie\|Wysp Kanaryjskich]]. Leży nieopodal północno-zachodnich wybrzeży [[Afryka\|Afryki]], wraz z całym archipelagiem zaliczana jest do [[Makaronezja\|Makaronezji]]<ref>{{Cytuj pismo \|nazwisko = Machowski \|imię = Robert \| nazwisko2 = Rzętała \|imię2 = Mariusz \|tytuł = Teneryfa i La Gomera – wyspy przyrodniczych osobliwości dla geografów\| czasopismo = Z badań nad wpływem antropopresji na środowisko \| wolumin = 12\| strony = ~~139-143~~139–143 \|rok = 2011 \|issn = 1895-6777}}</ref>. Razem z wyspami [[Lanzarote]] i [[Fuerteventura]] tworzy [[Las Palmas (prowincja)\|prowincję Las Palmas]]. Stolicą wyspy jest miasto [[Las Palmas de Gran Canaria\|Las Palmas]]. Wyspa zajmuje centralne miejsce w archipelagu kanaryjskim i jest usytuowana pomiędzy [[Teneryfa\|Teneryfą]] a [[Fuerteventura\|Fuerteventurą]]. == Pochodzenie nazwy wyspy == Linia 27: [[Plik:Flag of Gran Canaria.svg\|thumb\|250px\|Flaga Gran Canarii]] [[Plik:Wydmy w Maspalomas.jpg\|thumb\|250px\|Wydmy w Maspalomas na wyspie Gran Canaria]] Wyspa Gran Canaria, ze swoją powierzchnią prawie 1600 km² jest trzecią co do wielkości i drugą co do ludności z 802,247 mieszkańców ([http://www.ine.es Narodowy Instytut Statystyczny Hiszpanii], 01-01-2005) wyspą archipelagu. Znajduje się na 28º szerokości północnej i 15º 35' długości zachodniej. Posiada miano ~~"kontynentu~~„kontynentu w ~~miniaturze"~~miniaturze” dzięki swojej różnorodności klimatycznej, różnicom geograficznym oraz zróżnicowanej florze i faunie. Wyspa ma okrągły kształt z masywem górskim pochodzenia wulkanicznego w centrum wyspy. Najwyższy punkt wyspy to [[Pico de Las Nieves]] (1949 m n.p.m.). Wyróżniają się także formy skalne takie jak [[Roque Nublo]] (1813 m n.p.m.) i [[Roque Bentayga]] (1412 m n.p.m.). Na wyspie możemy rozróżnić dwie strefy: * ''Noreste'' (północny wschód) zwany ''Neocanaria'' o ukształtowaniu bardziej współczesnym, gdzie znajdują się tereny osadowe uformowania podmorskiego. W tej strefie znajdziemy też formacje o ukształtowaniu tarasowatym i stożki wulkaniczne takie jak na przykład "[[Caldera de Bandama"]] i inne bardziej zniszczone przez erozję, położone na wschodzie w [[Tenteniguada]], [[Temisas]] i [[Tirajana]]. Znajdują się w tej strefie również równiny i wąwozy przynależące do [[Telde]], [[Guayadeque]] i Tirajana. [[Plik:Gran Canaria photo124.jpg\|thumb\|left\|220px\|Gran Canaria]] W najbardziej wysuniętym na północny wschód miejscu wyspy znajduje się mały półwysep zwany [[La Isleta]], połączony z lądem przesmykiem Guanarteme, z plażami [[Las Canteras]] i [[Las Alcaravaneras]] usytuowanymi na jego brzegach. La Isleta przynależy do miasta [[Las Palmas de Gran Canaria]] i znajdują się na niej trzy charakterystyczne wzgórza: Montaña del Faro (251 m n.p.m.), Isleta (239 m n.p.m.) i Montaña del Vigía (212 m n.p.m.). Linia 42: Głównym portem morskim wyspy jest [[port Las Palmas]] położony w stolicy wyspy. Znajduje się tu także port ''Puerto de Agaete'' znajdujący się w miasteczku Agaete. Wyspa jest obsługiwana przez międzynarodowy [[Port lotniczy Gran Canaria\|port lotniczy Gran Canaria (''Aeropuerto de Gran Canaria'')]], położony tuż obok miasta Telde, jednego z największych miast wyspy. Sieć drogowa wyspy jest zwarta a jej punktem newralgicznym jest miasto Las Palmas de Gran Canaria. Drogi wiodące do części centralnej wyspy są dostosowane do jej warunków terenowych, z powodu licznych wąwozów ją przecinających. Głównymi drogowymi szlakami komunikacyjnymi są drogi dwupasmowe i autostrady: * [[GC-1]], która jest główną osią wyspy i łączy miasto Las Palmas de Gran Canaria ze strefą turystyczną południa wyspy biegnąc wybrzeżem wschodnim, * [[GC-2]], która łączy stolicę wyspy z miastem Agaete, okrążając północne zbocza wyspy, * [[GC-3]] zwana obwodnicą Las Palmas. oraz łącznice autostradowe: Linia 64: Oprócz stolicy, głównym centrum turystycznym wyspy są trzy połączone miejscowości – [[Maspalomas]] (z przyległym Meloneras), [[Playa del Inglés]] i [[San Agustín\|San Agustin]]. Składają się głównie z infrastruktury hotelowej, liczba turystów wielokrotnie przewyższa liczbę mieszkańców. Maspalomas znane jest ze swojego ekosystemu wydmowego (rezerwat [[Dunas de Maspalomas]]), często odwiedzanego, którego przetrwanie jest niestety zagrożone poprzez rozwój urbanistyczny przeszkadzający w odtwarzaniu się wydm. Druga strefa turystyczna leży na zachód od Maspalomas i obejmuje miejscowości [[Arguineguin]], [[Puerto Rico (Gran Canaria)\|Puerto Rico]] i [[Puerto de Mogan]] oraz znajdujące się między nimi osiedla hotelowe Patalavaca, La Verga, [[Amadores]] i Taurito. W Amadores i Puerto de Mogan znajdują się sztuczne plaże usypane z piasku saharyjskiego, a w Patalavaca – ze sprowadzonego z Bahamów. W miejscowościach tych są oprócz hoteli liczne apartamenty do wynajmowania lub nabycia. Turystyka wyspy Gran Canaria jest głównie typu plażowego, chociaż obiekty naturalne takie jak Roque Nublo (wolnostojąca skała o wysokości 60 m położona w centrum wyspy), przyciągają coraz większą liczbę turystów głodnych wrażeń innych niż tylko wylegiwanie się na plaży. Poza tym wyspa znana jest z osiedli jaskiniowych [[Artenara]] i [[Guayadeque]], w których do dziś mieszkają ludzie, zajmując jaskinie przerobione na mieszkania. Znanym miejscem kultu maryjnego w centrum wyspy jest miasteczko [[Teror]]. Dawnymi siedzibami pierwotnych mieszkańców wyspy, Guanczów, są [[Telde]] (drugie co do wielkości miasto wyspy) i [[Gardar]], w pobliżu którego leżą jaskinie Guia. Linia 85: {\| width="100%" align="left" \| valign="top" \| * [[Agaete]] * [[Agüimes]] Linia 93: * [[Gáldar]] * [[Ingenio]] \|width="50"\|   \|valign="top"\| * [[Mogán]] Linia 102: * [[Santa Brígida (Hiszpania)\|Santa Brígida]] * [[Santa Lucía de Tirajana]] \|width="50"\|   \|valign="top"\| * [[Santa María de Guía de Gran Canaria]] Linia 113: \|} {{clear}} == Przypisy == {{Przypisy}} == Bibliografia == * {{Cytuj pismo \|nazwisko = Machowski \|imię = Robert \| nazwisko2 = Rzętała \|imię2 = Mariusz \|tytuł = Teneryfa i La Gomera – wyspy przyrodniczych osobliwości dla geografów\| czasopismo = Z badań nad wpływem antropopresji na środowisko \| wolumin = 12\| strony = ~~139-143~~139–143 \|rok = 2011 \|issn = 1895-6777}} == Linki zewnętrzne == Linia 125 ⟶ 127: {{Kontrola autorytatywna}} [[Kategoria:Gran Canaria\|! ]] [[Kategoria:Rezerwaty biosfery w Afryce]]

Gran Canaria: Różnice pomiędzy wersjami