Bank Polski (Królestwo Polskie): Różnice pomiędzy wersjami

Otwarto go ostatecznie 6 maja 1828 r.<ref name=":1" />, a jego statut określać miał król Polski<ref name=":0" />. Była to instytucja rządowa o własnej [[Osobowość prawna|osobowości prawnej]]<ref name=":3" />. Również król zgodnie z ustawą mianował na wniosek ministra przychodów i skarbu jego kierownictwo, złożone z prezesa, wiceprezesa i trzech dyrektorów. Członkowie zarządu kierowali poszczególnymi obszarami działalności, a prezes z mocy prawa zajmował się nadzorem nad giełdą. Organem nadzoru i kontroli nad bankiem była Komisja Umorzenia Długu Krajowego, której przewodniczył senator, a po powstaniu listopadowym [[kontroler generalny Królestwa Polskiego]]<ref name=":6" />. Komisja miała szerokie uprawnienia kontrolne, a o kontrolę mogli się do niej zwracać nawet klienci banku. Jako organ doradczy funkcjonowało zaś sześciu radców handlowych wybieranych przez Zgromadzenie Kupców Warszawskich<ref name=":9" />. Roczne sprawozdanie z działalności zarząd był zobowiązany za pomocą ministra przekazać Sejmowi<ref name=":6" />.

 

 

=== Zakres działalności ===

Od 1834 r. rozpoczęto [[Rusyfikacja Polaków w okresie zaborów|rusyfikację]] Banku Polskiego<ref name=":1" />, kiedy zorganizowano kursy języka rosyjskiego dla urzędników banku. Dwa lata później wprowadzono zasadę pierwszeństwa zatrudnienia dla osób wykazujących się znajomością [[Język rosyjski|języka rosyjskiego]], a w 1837 r. nałożono na personel obowiązku znajomości tego języka<ref name=":6" />. W 1832 r. zaczęto także emitować pieniądz dwujęzyczny w miejsce polskiego<ref name=":3" />, a w 1841 r. zastąpiono złote rosyjskimi rublami<ref name=":1" /> z dwujęzycznymi napisami<ref name=":3" /> po kursie 1 rubel = 6,66 zł. Od 1852 r. zaprzestano przyjmowania biletów kasowych i bankowych denominowanych w złotych<ref name=":4" />. W 1859 r. zastąpiono dotychczasowe emisje pieniądzem rosyjskojęzycznym<ref name=":1" />, a w 1864 r. Aleksander Kruze jako pierwszy Rosjanin został prezesem Banku Polskiego<ref name=":4" /> (chociaż Rosjanie znaleźli się w zarządzie banku już w 1840 r. w osobach jego dwóch dyrektorów<ref name=":9" />).

 

 

9 stycznia 1867 r. Bank Polski przeszedł na kalendarz juliański, a 1 stycznia dwa lata później wprowadzono w nim język rosyjski we wszystkich dziedzinach jego pracy. Natomiast warszawską mennicę unieruchomiono w 1865 r., a zamknięto trzy lata później<ref name=":6" />.