Rajgród: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Dodano kategorię "Miasta w Polsce lokowane w XVI wieku" za pomocą HotCat |
m →Historia: ->dr. uzupełnienie |
||
Linia 56:
Pierwsze ślady działalności ludzkiej w rejonie Rajgrodu pochodzą z około 9000-7000 roku p.n.e. Nad jeziorem [[Dręstwo (jezioro)|Dręstwo]] znaleziono szkielety ludzi kromaniońskich. W [[Średniowiecze|średniowieczu]] na wyspie, gdzie wznosiło się wzgórze, [[Jaćwingowie]] założyli osadę Raj, która była siedzibą plemienia jaćwieskiego – [[Zlincowie|Zlinców]]. Leżała ona szlaku handlowym wiodącym z [[Mazowsze|Mazowsza]] w głąb ziem jaćwieskich. Według [[Wigand z Marburga|Wiganda z Marburga]] w [[1360]] roku król [[Kazimierz III Wielki|Kazimierz Wielki]] nakazał [[kasztelan]]owi [[Wizna|wiskiemu]] budowę w Rajgrodzie zamku Rongart, który być może nie został ukończony z powodu zniszczenia go w trakcie budowy przez Krzyżaków. Pierwsza pewna wzmianka o Rajgrodzie pochodzi z 1429 roku z aktu sprzedaży przez Mikołaja z Rajgrodu dóbr w ziemi wiskiej jego bratu – Janowi. Niedługo przed 1445 rokiem w miejscu Rajgrodu założono gród i utworzono z niego ośrodek handlu drewnem, którego pierwszymi mieszkańcami byli bartnicy i rybacy z [[Goniądz]]a<ref>Szkice z dziejów kolonizacji Podlasia i Grodzieńszczyzny od XIV do XVI wieku, Wyd. Uniw. W-M, Olsztyn 2002, s. 41, {{ISBN|83-7299-186-3}}.</ref>. Na mocy [[Pokój melneński|Pokoju w Melnie]] w 1422 roku gród przeszedł z Mazowsza do [[Wielkie Księstwo Litewskie|Wielkiego Księstwa Litewskiego]]. Pierwszym źródłowo poświadczonym plebanem w Rajgrodzie był w 1485 r. ksiądz Adam Szczuka, poprzednio wikary wąsoski.
Około roku 1505 r. tereny te król [[Aleksander Jagiellończyk]] nadał Michałowi Glińskiemu, a w 1509 król [[Zygmunt I Stary]] nadał dobra rajgrodzkie i goniądzkie wojewodzie [[Mikołaj Radziwiłłowicz|Mikołajowi Radziwiłłowi]], co stało się początkiem istnienia na tym terenie tzw. „państwa Radziwłłów”. W tym okresie Rajgród jest uznawany za przynależny do [[Ziemia bielska|ziemi bielskiej]]. W 1519 r. Mikołaj Radziwiłł na prośbę plebana Stanisława Wilka wydał nowy przywilej fundacyjny dla kościoła w Rajgrodzie, ponieważ stary został zagubiony. W 1520 miał miejsce najazd Krzyżaków, którzy poważnie zniszczyli zabudowę miasta. W 1529 roku z inicjatywy królowej [[Bona Sforza|Bony]] został wydany wyrok królewski „uwalniający” szlachtę rajgrodzką i goniądzką spod władzy Radziwiłłów.
W czasie [[Insurekcja kościuszkowska|insurekcji kościuszkowskiej]] mieszczanie i okoliczna szlachta 10 lipca 1794 roku poniosła [[Bitwa pod Rajgrodem (1794)|porażkę w starciu z wojskami pruskimi]]. Po [[III rozbiór Polski|III rozbiorze Polski]] miasto zagarnęło [[Królestwo Prus]] i włączyło do [[Prusy Nowowschodnie|Prus Nowowschodnich]], a po [[Pokój w Tylży|Traktacie w Tylży]] w 1807 roku objęło je [[Księstwo Warszawskie]]. Od 1815 część [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwo Kongresowego]]. W czasie [[Powstanie listopadowe|powstania listopadowego]] w dniu 29 maja 1831 r. pod Rajgrodem odbyła się [[Bitwa pod Rajgrodem|zwycięska bitwa wojsk polskich]] pod dowództwem gen. [[Antoni Giełgud (1792-1831)|Antoniego Giełguda]] z Rosjanami. W szarży ułanów poznańskich poległ mjr [[Franciszek Mycielski (major)|Franciszek Mycielski]]. W 1863 roku na Górze Rykowej pod Rajgrodem stracono powstańca Narzymskiego. W 1863 roku miasto utraciło prawa miejskie, które przywrócono w 1924 roku po odzyskaniu niepodległości. W latach 1870-1923 siedziba [[Gmina Rajgród (1870-1923)|gminy Rajgród]]. W 1937 roku rozpoczęto budowę nowej szkoły.
| |||