Wojna włosko-abisyńska (1935–1936): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m →gazy bojowe: pierwsze użycie gazów |
→Zbrodnie wojenne: Poprawa błędów ortograficznych, usunięcie sprzecznych z podanymi wyżej źródłami informacji + po sprawdzeniu w kilku źródłach okazuje się, że żadnych szacunków MCK na temat nie ma, a demografia Etiopii była wzrastająca (1 mln więcej w 1940 r. względem 1936), więc nie ma potwierdzenia na ''800 tys. ofiar''. |
||
Linia 43:
== Zbrodnie wojenne ==
Do maja 1936 straty włoskie wyniosły ok. 1250 żołnierzy włoskich, ok. 1400 żołnierzy erytrejskich i ok. 450 pracowników cywilnych.<ref>{{Cytuj | url=http://www.wikiwand.com/en/Second_Italo-Ethiopian_War | tytuł=Second Italo-Ethiopian War | opublikowany=www.wikiwand.com | język=en | data dostępu=2018-11-01}}</ref> Część z tych strat to ofiary masakr, np. podczas masakry w Gondrand 13 lutego 1936, kiedy etiopscy partyzanci zamordowali 85 włoskich robotników naprawiających drogę. Ciała zostały okaleczone poprzez m.in. wyłupienie oczu<ref>http://www.historyrevealed.eu/africa-new/ethiopia-eritrea/photos/2590-photograph-aph101.html.</ref>. W masakrze użyto zakazane przez konwencję genewską (z 1899 roku) pociski [[Amunicja dum-dum|dum-dum]]. Znany jest przypadek wymordowania 72 Włochów na północnym froncie, których ścięto po wzięciu do niewoli.▼
=== Użycie gazów bojowych ===
Włosi gromadzili gazy bojowe w Afryce wschodniej blisko 10 lat{{fakt}}. Użycie środków chemicznych w wojnie zatwierdził Mussolini – „[[Rzym]], 27 października '35. A.S.E. Użycie gazu jest ''ultima ratio'' w celu przezwyciężenia oporu wroga i w wypadku kontrataku jest zatwierdzone. Mussolini.” - choć użycie gazów było zakazane przez [[Protokół_genewski_(1925)|protokół genewski z 1925 roku]].▼
▲Włosi gromadzili gazy bojowe w Afryce wschodniej blisko 10 lat. Użycie środków chemicznych w wojnie zatwierdził Mussolini – „[[Rzym]], 27 października '35. A.S.E. Użycie gazu jest ''ultima ratio'' w celu przezwyciężenia oporu wroga i w wypadku kontrataku jest zatwierdzone. Mussolini.” - choć użycie gazów było zakazane przez [[Protokół_genewski_(1925)|protokół genewski z 1925 roku]].
Pierwsze bojowe użycie gazów bojowych miało miejsce 22 grudnia 1935 w rejonie przełęczy Dembeguina.<ref>{{Cytuj | url=http://wojna-mussoliniego.pl/?page_id=2869 | tytuł=Wojna Mussoliniego - Etiopia | opublikowany=wojna-mussoliniego.pl | język=pl | data dostępu=2018-11-02}}</ref>
26 grudnia 1935
Marszałek Badoglio użył gazu bojowego wielokrotnie. 20-24 stycznia 1936 zabito 8000 żołnierzy etiopskich w bitwie pod Tembien, w tym 1082 zginęło od gazów bojowych. Ponownie użyto gazów w bitwie pod Amba Aradam (10-19 luty 1936), w drugiej bitwie pod Tembien (27-29 luty 1936), samoloty włoskie zrzucały gaz musztardowy (np. nad jeziorem Ashangi na początku kwietnia 1936, co zapoczątkowało ruch partyzancki Arbegnoch - wł. shifta). Ogółem użyto 300 - 500 ton gazu musztardowego oraz nieokreśloną ilość innych gazów bojowych.<ref>{{Cytuj | url=http://www.wikiwand.com/en/Second_Italo-Ethiopian_War | tytuł=Second Italo-Ethiopian War | opublikowany=www.wikiwand.com | język=en | data dostępu=2018-11-01}}</ref><ref>{{Cytuj | url=http://niniwa22.cba.pl/zapomniane_pieklo.htm | tytuł=Zapomniane piekło | opublikowany=niniwa22.cba.pl | język=pl | data dostępu=2018-11-01}}</ref>
10 stycznia 1936 roku Graziani depeszował do Rzymu: "Ostatnie akcje wykazały, jak znakomite rezultaty przynosi użycie gazu".
Użycie gazu starano się zachować w tajemnicy, lecz zostały one ujawnione światu przez [[Międzynarodowy Ruch Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca|Międzynarodowy Czerwony Krzyż]] i zagranicznych obserwatorów. Reakcją na informacje o zbrodniach były „omyłkowe” bombardowania (przynajmniej 19 razy) namiotów Czerwonego Krzyża<ref>Candeloro Giorgio, ''Storia dell’Italia Moderna'', Feltrinelli 1981.</ref><ref>Del Bocca Angelo, Rohat Giorgio, ''I gas di Mussolini'', 1996 Editori Riuniti, {{ISBN|88-359-4091-5}}.</ref>.
===
▲Do maja 1936 straty włoskie wyniosły ok. 1250 żołnierzy włoskich, ok. 1400 żołnierzy erytrejskich i ok. 450 pracowników cywilnych.<ref>{{Cytuj | url=http://www.wikiwand.com/en/Second_Italo-Ethiopian_War | tytuł=Second Italo-Ethiopian War | opublikowany=www.wikiwand.com | język=en | data dostępu=2018-11-01}}</ref> Część z tych strat to ofiary masakr, np. podczas masakry w Gondrand 13 lutego 1936, kiedy etiopscy partyzanci zamordowali 85 włoskich robotników naprawiających drogę. Ciała zostały okaleczone poprzez m.in. wyłupienie oczu<ref>http://www.historyrevealed.eu/africa-new/ethiopia-eritrea/photos/2590-photograph-aph101.html.</ref>. W masakrze użyto
Etiopczycy wielokrotnie dopuszczali się bestialskich mordów na wziętych do niewoli Włochach i walczących po ich stronie Askarysach: rozłupywali im czaszki, ucinali palce i genitalia, czy ścinali.
Etiopczycy wykorzystywali pojazdy Czerwonego Krzyża do szmuglowania broni, np. skrzynie, w których przewożono rzekomo Biblię, miały drugie dno, gdzie transportowano pistolety, granaty i amunicję<ref>{{Cytuj | url=http://wojna-mussoliniego.pl/?page_id=2869 | tytuł=Wojna Mussoliniego » Etiopia 1935-1936 – Brudna wojna Mussoliniego | opublikowany=wojna-mussoliniego.pl | język=pl | data dostępu=2018-09-09}}</ref>. Dało to pretekst Włochom do atakowania pojazdów oznaczonych symbolem MCK.
== Postawa Europy ==
|