Gabriel Narutowicz: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Jirew (dyskusja | edycje)
ilustracja
Czyz1 (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
Linia 38:
 
Ojciec Gabriela – Jan Narutowicz – pełnił urząd sędziego powiatowego ziemskiego, był właścicielem wsi [[Brewiki]] na Żmudzi. Jako postępowy ziemianin jeszcze przed ogłoszeniem (22 stycznia 1863) manifestu [[Rząd Narodowy (powstanie styczniowe)|powstańczego Rządu Narodowego]] zapowiadającego [[Uwłaszczenie chłopów w Polsce|uwłaszczenie chłopów]] zniósł w swoich dobrach ziemskich [[Pańszczyzna w Polsce|pańszczyznę]]<ref>Zygmunt Kaczmarek, ''Trzej prezydenci II Rzeczypospolitej''. Warszawa 1988, s. 11.</ref>. Za udział w [[powstanie styczniowe|powstaniu styczniowym]] został skazany na rok więzienia. Wcześnie osierocił Gabriela, zmarł rok po jego urodzeniu.
[[FilePlik:Matka prezydenta narutowicza.jpg|thumb|Matka Gabriela Narutowicza]]
Matką Gabriela Narutowicza była Wiktoria ze Szczepkowskich, trzecia żona Jana Narutowicza. To ona przejęła ciężar wychowania synów po śmierci męża. Jako kobieta wykształcona i zafascynowana filozofią [[Oświecenie (epoka)|oświecenia]] wywarła duży wpływ na poglądy młodego Gabriela. W 1873 postanowiła przenieść się do [[Lipawa|Lipawy]], aby uchronić swych synów przed nauką w szkole rosyjskiej, gdzie po upadku powstania styczniowego nasiliła się fala [[rusyfikacja|rusyfikacji]].
[[FilePlik:Prezyden narutowicz z ojcem i bratem.jpg|thumb|Przyszły prezydent z ojcem i bratem]]
Brat Gabriela Narutowicza – [[Stanisław Narutowicz|Stanisław]], obywatel [[Republika Litewska (1918–1940)|Litwy tzw. kowieńskiej]], był członkiem tymczasowego litewskiego [[parlament]]u – [[Taryba|Taryby]] i jego podpis widnieje na Deklaracji Niepodległości Litwy ogłoszonej przez Tarybę 16 lutego 1918 roku.
 
Linia 47:
== Lata 1865–1920 ==
Ukończył [[gimnazjum w Lipawie]] na Łotwie, następnie podjął studia na Wydziale Matematyczno-Fizycznym [[Petersburski Uniwersytet Państwowy|Uniwersytetu w Petersburgu]], ale z powodu choroby został zmuszony do ich przerwania. Dużą część życia spędził w [[Szwajcaria|Szwajcarii]], gdzie w latach 1887–1891 studiował na Politechnice w [[Zurych]]u.
[[FilePlik:Prezydent narutowicz jako student w zurychu.jpg|thumb|Gabriel Narutowicz jako student w Zurychu]]
W czasie studiów pomagał Polakom, ściganym przez carat; związany był też z emigracyjną partią „Proletariat”. Uniemożliwiło mu to powrót do kraju, gdyż władze rosyjskie wydały nakaz jego aresztowania. Przyjął obywatelstwo szwajcarskie (1895), a po ukończeniu studiów pierwszą posadę otrzymał w biurze budowy kolei żelaznej w [[St. Gallen|Sankt Gallen]].
 
Linia 112:
* 11 listopada 1938 r. Poczta Polska wprowadziła do obiegu blok nr 7 dla upamiętnienia 20. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Jeden ze znaczków o wartości 25 gr. (numer katalogowy 324) przedstawia wizerunek Prezydenta RP Gabriela Narutowicza<ref>{{Cytuj |autor = Andrzej Fiszer |tytuł = Katalog Polskich Znaków Pocztowych. Tom I, str.69. |data = 2002}}</ref>.
* 11 listopada 1988 r. Poczta Polska wprowadziła do obiegu serię 8 znaczków oraz blok nr 93 dla upamiętnienia 70. rocznicy odzyskania niepodległości Polski. Znaczek o wartości 200 zł (numer katalogowy 3028 i A3028 z bloku) przedstawia wizerunek Prezydenta RP Gabriela Narutowicza<ref>{{Cytuj |autor = Andrzej Fiszer |tytuł = Katalog Polskich Znaków Pocztowych. Tom I, str. 246. |data = 2002}}</ref>.
*
 
== Wywód genealogiczny ==
{{Piłsudscy i Narutowiczowie}}