Meksyk: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Warunki geologiczne: drobne merytoryczne, drobne redakcyjne |
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne |
||
Linia 86:
=== Warunki geologiczne ===
Meksyk położony jest w jednym z najaktywniejszych [[trzęsienie ziemi|tektonicznie]] obszarów na świecie. Z tego też powodu nie są tu rzadkością trzęsienia ziemi i erupcje [[wulkan]]iczne. [[Pico de Orizaba|Citlaltépetl]] (5636 m n.p.m.) i [[Popocatépetl]] są przykładami aktywności wulkanicznej, która stosunkowo niedawno doprowadziła do ukształtowania powierzchni południowej części kraju. Meksyk leży na zachodnim krańcu [[płyta północnoamerykańska|płyty północnoamerykańskiej]], która
Pod względem geologicznym w Meksyku można wyróżnić osiem głównych regionów. Najważniejszym jest [[Wyżyna Meksykańska]] (północna i środkowa część kraju). Swój początek bierze ona na przesmyku [[Tehuantepec (przesmyk)|Tehuantepec]] i dochodzi do granicy ze Stanami Zjednoczonymi. Wyżyna składa się z zasadniczej środkowej części, od której odchodzą liczne odgałęzienia. Z północy na południe zwiększa się jej średnia wysokość n.p.m. (na północy jest to średnio 1200 m, a na południu przy mieście Meksyk już 2400 m)<ref>[http://www.bartleby.com/65/na/NAmer.html. bartleby.com].</ref>
Linia 96:
Na wschód i zachód od Wyżyny Meksykańskiej rozciągają się nadbrzeżne równiny. Równina nad [[Zatoka Meksykańska|Zatoką Meksykańską]] rozpościera się na długości ponad 1400 km, począwszy od amerykańskiego stanu [[Teksas]] aż po wybrzeża [[Jukatan (półwysep)|Jukatanu]]. Charakterystyczne dla niej są laguny i rozległe nisko położone bagna. Równina nad [[Ocean Spokojny|Pacyfikiem]] jest dużo węższa, swój początek bierze przy [[Dolina Mexicali|Dolinie Mexicali]] a kończy się na południu, niedaleko [[Tuxpan]]. Większość jej obszaru przylega do [[Zatoka Kalifornijska|Zatoki Kalifornijskiej]]. Rejon ten jest dosyć ubogi w wodę i dlatego uprawa roli jest tu możliwa głównie w oparciu o nawadnianie.
Odizolowany od reszty kraju pozostaje półpustynny [[Półwysep Kalifornijski]], o długości prawie 1300 km i szerokości ok. 160 km
Na południe od Wyżyny Meksykańskiej leży depresja [[rów Balsas|Balsas]], która swoją nazwę wzięła od największej rzeki tego regionu. Charakterystyczne dla niej są niewielkie wzgórza, które są poprzecinane wąwozami i parowami. Klimat w tym regionie jest suchy i gorący.
Na południu rozciągają się wysoko położone wyżyny i pasma górskie. Najważniejszym z nich jest stosunkowo niewysoka (2000–2400 m n.p.m.) [[Sierra Madre Południowa]], graniczy ona z malowniczą „Riwierą Meksykańską” (m.in. [[Acapulco]]), która jest chętnie odwiedzana przez turystów. Sierra Madre del Sur położona jest między Kordylierą Wulkaniczną a przesmykiem Tehuantepec. Jej najwyższym szczytem jest [[Teotepec]] (3703 m n.p.m.). W jej skład wchodzą głównie granity i skały wulkaniczne. Następnym ważnym pasmem na południu jest [[Sierra Madre de Chiapas]] – zbudowana z krystalicznych bloków skalnych i biegnąca wzdłuż [[Ocean Spokojny|Pacyfiku]] od przesmyku Tehuantepec do terytorium [[Gwatemala|Gwatemali]]. Na terytorium stanu [[Oaxaca]] (południowa część kraju) znajduje się [[Mesa Południowa]], składająca się z płaskowyżów z licznymi dolinami. Średnia wysokość n.p.m. sięga tu 1200–1500 m.▼
▲Na południu rozciągają się wysoko położone wyżyny i pasma górskie. Najważniejszym z nich jest stosunkowo niewysoka (2000–2400 m n.p.m.) [[Sierra Madre Południowa]]
Następnym ważnym pasmem na południu jest [[Sierra Madre de Chiapas]] – zbudowana z krystalicznych bloków skalnych i biegnąca wzdłuż [[Ocean Spokojny|Pacyfiku]] od przesmyku Tehuantepec do terytorium [[Gwatemala|Gwatemali]]. Na terytorium stanu [[Oaxaca]] (południowa część kraju) znajduje się [[Mesa Południowa]], składająca się z płaskowyżów z licznymi dolinami. Średnia wysokość n.p.m. sięga tu 1200–1500 m.
Przesmyk Tehuantepec, oddzielający Ocean Spokojny od wód Zatoki Meksykańskiej wznosi na wysokość 270 m n.p.m. Jego środkowa część składająca się z niewysokich wzgórz po obydwu stronach styka się z nadbrzeżnymi równinami. Wyżyny w stanie Chiapas, będące przedłużeniem pasm górskich z [[Ameryka Środkowa|Ameryki Środkowej]], mają formę uskoku otaczającego wysoko położoną dolinę. W kierunku północno-zachodnim leży dolina rzeki [[Grijalva]], pomiędzy nią a Równiną Tabasco znajduje się kilka mniejszych pasm z charakterystycznymi uskokami.
Na północny
=== Warunki wodne ===
| |||