Unitarianizm: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Linia 3:
== Historia ==
Do kręgu prekursorów unitarianizmu należał [[Hiszpania|hiszpański]] lekarz i teolog [[Miguel Servet]], który pod naciskiem [[Jan Kalwin|Jana Kalwina]] został przez władze [[Genewa|Genewy]] skazany na karę śmierci i [[spalenie na stosie|spłonął na stosie]] w roku 1553. Poglądy Serveta przyjęli włoscy unitarianie jak [[Bernardino Ochino]], [[Leliusz Socyn]], [[Faust Socyn]], [[Giorgio Biandrata]], [[Franciszek Stankar|Francesco Stancaro]] czy [[Giovanni Valentino Gentile]] – ścięty w Bernie w roku 1566. Do Siedmiogrodu idee unitariańskie zaniósł [[Ferenc Dávid]], który za swoje wierzenia zmarł w więzieniu w roku 1579. Założony przez niego w roku 1568 [[Kościół Unitariański na Węgrzech]] istnieje do dziś. [[Jakub Paleolog]] prowadził działalność we Włoszech, Czechach, Siedmiogrodzie i Polsce – za swoje poglądy z wyroku [[Inkwizycja|trybunału inkwizycyjnego]] został ścięty w Rzymie w roku 1585.
Do Polski unitarianizm dotarł na początku lat 60. XVI wieku za pośrednictwem unitarian uchodzących z Włoch przed prześladowaniami. W latach 1562–1563 wyznający go [[bracia polscy]], stworzyli własny zbór, tzw. zbór reformowany mniejszy, który był skutkiem rozłamu w [[małopolska|małopolskim]] [[kalwinizm]]ie. Ośrodkiem działania braci polskich, wśród których najbardziej znani byli [[Piotr z Goniądza]], [[Grzegorz Paweł z Brzezin]] czy [[Szymon Budny]] był [[Raków (powiat kielecki)|Raków]] gdzie w latach 1602–1638 działała słynna [[Akademia Rakowska]]. Odrzucali oni panujące wówczas powszechnie porządki [[feudalizm|feudalne]] i sami uprawiali ziemię. Niektórzy sprzeciwiali się również służbie wojskowej, a na znak [[pacyfizm]]u nosili drewniane miecze. Po likwidacji Akademii Rakowskiej z inicjatywy biskupa krakowskiego [[Jakub Zadzik|Jakuba Zadzika]], mimo prześladowań prowadzili swoją działalność w Rzeczypospolitej do roku 1658 gdy zostali zmuszeni pod karą śmierci w ciągu dwóch lat udać się na banicję lub zmienić wiarę. Ostatnie wspólnoty braci polskich zanikły w roku 1803 [[Bracia polscy w Prusach Książęcych|w Prusach Książęcych]].
| |||