Operacja wiślańsko-odrzańska: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Poprawiam szablon cytowania |
poprawa ujedn. i przek., drobne redakcyjne |
||
Linia 5:
|grafika = Eastern Front 1945-01 to 1945-05.png
|opis grafiki = Front wschodni od stycznia do maja 1945 roku
|czas = [[12 stycznia]] –
|miejsce =
|terytorium =
|przyczyna = ofensywa polsko-radziecka
|wynik = decydujące zwycięstwo ZSRR i Polski
|strona1 = {{Państwo|SUN}}<br />{{Państwo|POL}}
|strona2 = {{państwo|DEU|wariant=III Rzesza}}
|dowódca1 = {{Flaga|SUN}} [[Iwan Koniew|I. Koniew]]<br />{{Flaga|SUN}} [[Gieorgij Żukow|G. Żukow]]<br/>{{Flaga|SUN}} [[Wasilij Czujkow|W. Czujkow]]<br/>{{flaga|POL}} [[Stanisław Popławski|S. Popławski]]
|dowódca2 = {{flaga|DEU|wariant=III Rzesza}} [[Georg-Hans Reinhardt|G. Reinhardt]]<br />{{flaga|DEU|wariant=III Rzesza}} [[Lothar Rendulic|L. Rendulic]]<br />{{flaga|DEU|wariant=III Rzesza}} [[Walter Weiss|W. Weiss]]<br />{{flaga|DEU|wariant=III Rzesza}} [[Josef Harpe|J. Harpe]]<br />{{flaga|DEU|wariant=III Rzesza}} [[Ferdinand Schörner|F. Schörner]]
|siły1 = 2 200 000 żołnierzy<br />36 000 dział i moździerzy<br />6 460 czołgów i dział pancernych<br />4 772 samoloty<ref name=autonazwa1>{{Cytuj | url=http://opoczno.republika.pl/st45-1.htm | tytuł=U kresu okupacji hitlerowskiej - styczeń 1945 r | opublikowany=opoczno.republika.pl | data dostępu=2017-11-25}}</ref>
|siły2 = 400 000 żołnierzy<br />4 000 dział i moździerzy<br />1 000 czołgów i dział pancernych<br />400 samolotów<ref name=autonazwa1 />
Linia 22:
|commons = Category:Vistula–Oder Offensive
}}
{{Front wschodni}}
[[Plik:Mokre Armia Czerwona tablica.JPG|mały|290px|Tablica upamiętniająca operację wiślańsko-odrzańska Armii Czerwonej, której główne uderzenie przeprowadzono z [[Przyczółek baranowsko-sandomierski|przyczółka baranowsko-sandomierskiego]]]]
'''Operacja wiślańsko-odrzańska''' – operacja zaczepna [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] w ramach ofensywy przeciwko wojskom [[III Rzesza|hitlerowskich Niemiec]], przeprowadzona od 12 stycznia 1945 roku z linii [[Wisła|Wisły]] i zakończona w lutym na linii [[Odra|Odry]].
Linia 92 ⟶ 93:
Oddziały [[52 Armia (ZSRR)|52 Armii]] gen. Korotiejewa, pomiędzy [[Kluczbork]]iem a [[Olesno|Olesnem]], przekroczyły dawną granicę polsko-niemiecką.
20 stycznia Armia Czerwona wyzwoliła [[Lubliniec]]. 21 stycznia Rosjanie zdobyli [[Byczyna|Byczynę]], [[Dobrodzień]], [[Gorzów Śląski]], [[Kluczbork]], [[Zawiercie]], [[Olesno]], [[Komorzno]], [[Jakubowice (powiat kluczborski)|Jakubowice]], [[Krzywizna (województwo opolskie)|Krzywiznę]], [[Gieorg (powiat kluczborski)|Bąków]], [[Gronowice (województwo opolskie)|Gronowice]], [[Chudoba (gmina Byczyna)|Chudobę]], [[Rodawie]], [[Myślina|Myślinę]], [[Kostów]], [[Biskupice (powiat kluczborski)|Biskupice,]] [[Żędowice]], [[Kolonowskie]], [[Zawadzkie]] i jeszcze około 250 innych miejscowości. 22 stycznia zdobyto [[Głuszyce]], [[Kowalowice]], [[Bukowa Śląska|Bukowę Śląską]], [[Chwalęcice (województwo łódzkie)|Chwalęcice]], [[Domaszowice (województwo opolskie)|Domaszowice]], [[Karłowice (województwo opolskie)|Karłowice]], [[Ładza|Ładzę]], [[Brynica (wieś w powiecie kluczborskim)|Brynicę]], [[Łubniany]], [[Jełowa|Jełową]], [[Świercze (wieś w województwie opolskim)|Świercze]], [[Grzodziec]], [[Wierzbica Górna|Wierzbicę Górną]], [[Smardy]], [[Wołczyn]], [[Laskowice (wieś w powiecie kluczborskim)|Laskowice]], [[Strzelce Opolskie]] i [[Tarnowskie Góry]]. 23 stycznia zdobyto [[Ujazd|Ujazd Śląski]], [[Toszek]], [[Chechło (województwo śląskie)|Chechło]], [[Grodzisko (województwo śląskie)|Grodzisko]], [[Olszowa (województwo opolskie)|Olszową]], [[Czarnowąsy]], [[Popielów Stary]], [[Biadacz (powiat opolski)|Biadacz]], [[Chróścice]] i 200 innych miejscowości. 24 stycznia Armia Czerwona [[Bitwa o Opole|zdobyła Opole]], [[Gliwice]] i [[Chrzanów]]. 28 stycznia wyzwolono [[Katowice]], [[Siemianowice Śląskie]], [[Chorzów]] oraz zdobyto [[Bytom]] i [[Mikołów]]. 30 stycznia zdobyto 100 miejscowości, m.in. [[Bierawa|Bierawę]], [[Sośnicowice]], [[Stanice]], [[Kędzierzyn-Koźle|Kędzierzyn]], [[Dziergowice]], [[Kuźnia Raciborska|Kuźnię Raciborską]] i [[Wielopole (Rybnik)|Wielopole]].
[[Plik:Vistola Oder 1.jpg|mały|300px|Kolumna radzieckich czołgów podczas operacji wiślańsko-odrzańskiej]]
Linia 102 ⟶ 103:
W międzyczasie północne skrzydło 1 Frontu Ukraińskiego prowadziło uderzenie na Wrocław z kierunku północnego, gdzie z marszu 25 stycznia po zaciekłych walkach w okolicach [[Syców|Sycowa]] zajęta została [[Oleśnica]]. 26 stycznia wojska radzieckie zdobyły [[Trzebnica|Trzebnicę]] i jeszcze tego samego dnia pierwsze oddziały Armii Czerwonej sforsowały [[Odra|Odrę]] i okrążyły [[Ścinawa|Ścinawę]] oraz zaczęły rozbudowywać silny przyczółek, jednocześnie rozpoczynając likwidację załogi Ścinawy. 27 stycznia zdobyto [[Wołów]], [[Oborniki Śląskie]] i [[Brzeg Dolny]] (miejsce obozu koncentracyjnego [[Groß-Rosen]]).
10 lutego po przegrupowaniu, [[1 Front Ukraiński]] przeszedł do pościgu za wojskami niemieckimi, mając za zadanie sforsowanie rzek [[Bóbr (dopływ Odry)|Bóbr]] i [[Kwisa]], aby uniemożliwić dowództwu niemieckiemu zorganizowanie kolejnej rubieży obrony. 11 lutego [[6 Gwardyjski Korpus Zmechanizowany]], pod dowództwem W. Orłowa ([[4 Gwardyjska Armia Pancerna (ZSRR)|4 Armia Pancerna]]), osiągnął Bóbr w rejonie [[Gorzupia Dolna|Gorzupii Dolnej]], sforsował rzekę oraz zdobył przyczółek na zachodnim brzegu Bobru. 12 lutego [[10 Korpus Pancerny (ZSRR)|10 Korpus Pancerny]] płk. N. Czuprowa rozpoczął forsowanie Bobru (nieco na północ od [[Żagań|Żagania]]). Radziecka [[13 Armia (ZSRR)|13 Armia]] ruszyła w kierunku Żagania, Gwardyjski Korpus Zmechanizowany powiększył swój przyczółek w rejonie [[Gorzupia (województwo lubuskie)|Gorzupia]] do 8 km szerokości i 4 km głębokości. Wykorzystując to powodzenie, nad rzekę wyszła 13 Armia. 13 lutego 4 Gwardyjska Armia Pancerna ze zdobytych przyczółków ruszyła na [[Lubsko]] i [[Żary]] i gdy zajęła [[Bieniowo]], 6 Gwardyjski Korpus Zmechanizowany przedarł się przez [[Jasień (
Wehrmacht dostrzegł tę sytuację i postanowił ją wykorzystać realizując pod [[Stargard]]em [[Operacja Sonnenwende|operację „Sonnenwende”]]. Wojska niemieckie zamierzały koncentrycznymi uderzeniami wykonanymi przez [[XXXX Korpus Pancerny (III Rzeszy)|XXXX Korpus Pancerny]], z północy (spod Krzystkowic) oraz [[Korpus Pancerny Großdeutschland]], z południa (rejon pomiędzy Żarami a Żaganiem), zamknąć wyłom na zachodnim brzegu [[Bóbr (dopływ Odry)|Bobru]], wyprzeć stamtąd wojska radzieckie i odtworzyć na tyłach odciętych oddziałów radzieckich ciągły front obrony.
Linia 115 ⟶ 116:
* [[21 lutego]] wyzwolona została [[Gozdnica]] przez [[52 Armia (ZSRR)|52 Armię]]
* [[22 lutego]] wyzwolony został [[Gubin]] przez [[3 Gwardyjska Armia|3 Gwardyjską Armię]], [[21 Korpus Strzelecki (ZSRR)|21 Korpus Strzelecki]] i [[120 Korpus Strzelecki (ZSRR)|120 Korpus Strzelecki]]
* [[14 lutego]] wyzwolono [[Jasień (
* [[15 lutego]] wyzwolone zostały [[Krosno Odrzańskie]] przez [[3 Gwardyjska Armia|3 Gwardyjską Armię]] i [[21 Korpus Strzelecki](ZSRR)|21 Korpus Strzelecki]
* [[20 lutego]] wyzwolone zostały [[Krzystkowice]] przez [[3 Gwardyjska Armia|3 Gwardyjską Armię]] i [[76 Korpus Strzelecki (ZSRR)|76 Korpus Strzelecki]]
| |||