Karl Marx: Różnice pomiędzy wersjami

Choć wartość wymienna określa relacje między produktami to w istocie wyraża także stosunki między producentami. Nie tylko ilościowy stosunek wartości wymiennych wyrażonych w pieniądzu (cena), ale i szereg społecznych stosunków między członkiniami i członkami społeczeństwa kapitalistycznego. Stosunki między produkującymi i wymieniającymi towary ludźmi otrzymują swoją symboliczną materializację w postaci towarów:<blockquote>''Jednakowość różnych prac ludzkich otrzymuje rzeczową postać jednakowej wartości przedmiotowej produktów pracy;'' ''czas jako miernik wydatkowania ludzkiej siły roboczej przybiera postać wielkości wartości produktów pracy; wreszcie, stosunki wzajemne wytwórców, w których urzeczywistniają się owe społeczne określenia ich prac, przybierają formę społecznego stosunku między produktami pracy''<ref>{{Cytuj |autor = Karol Marks, Fryderyk Engels |tytuł = Dzieła |wolumin = 23 |data = 1968 |s = 83 |autor r = Karol Marks |rozdział = Kapitał}}</ref>''.''</blockquote>Wartość towarów (w tym samej pracy), to jakie towary są produkowane, jakie konsumowane wydaje się rządzić społeczeństwem kapitalistycznym. Martwe przedmioty wydają się mieć olbrzymie znaczenie i kierować poczynaniami ludzi, gdy w rzeczywistości sytuacja jest odwrotna towary są wyrazem i odzwierciedleniem społecznych stosunków. Fakt, że towary można nabyć na rynku sprawia, że powstaje pozór jakoby można było wraz z towarem nabyć same stosunki społecznego, które one reprezentują np. towar wyprodukowany w przemyśle stojącym wysoko w hierarchii globalnego podziału pracy, taki jak ekskluzywna limuzyna, powinien stanowić symbol wysokiego statusu właściciela. Według Marksa sytuacja jest zupełnie odwrotna: to wysoki status społeczny i władza, którą dysponuje jednostka zostaje przypisana towarowi, jakim jest ekskluzywna limuzyna. Pozór fetyszyzmu towarowego nie jest jednak czystą mrzonka jest specyficzną dla gospodarki towarowej formą doświadczania życia społecznego (przykładowo w odmiennych społeczeństwach taką podstawową formą może być dar). Ludzie uznają symboliczną wartość towarów jako nośników relacji społecznych przez co choć są one tylko nośnikami i środkami to zdają się być źródłem wartości np. wierzą, że limuzyna jest źródłem prestiżu, podczas gdy jest jedynie jego nośnikiem i jako taka jest w równym stopniu co wytworem techniki wytworem kulturowym społeczeństwa. Komunizm jest wzorem do naśladowania. Potwierdzone.