Józef Potocki (1673–1751): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m lit.
m cytat
Linia 30:
Syn [[Andrzej Potocki (hetman polny koronny)|Andrzeja Potockiego]], [[Hetman polny koronny|hetmana polnego koronnego]]. [[14 maja]] [[1673]] został ochrzczony w [[Kolegiata w Iwano-Frankiwsku|kolegiacie stanisławowskiej]].
 
W [[1702]] został [[Województwo kijowskie|wojewodą kijowskim]]. W [[1703]] przyczynił się do stłumienia buntu [[Semen Palej|Semena Paleja]] na Ukrainie. Początkowo stronnik saski, urażony przez [[August II Mocny|Augusta II]], przeszedł [[1705]] na stronę [[Stanisław Leszczyński|Leszczyńskiego]], od którego otrzymał [[Hetman polny koronny|buławę polną]] (1706), potem wielką (1707). W 1705 roku potwierdził ''[[pacta conventa]]'' Stanisława Leszczyńskiego<ref>Articuli pactorum conventorum Stanów tej Rzeczypospolitej i W. X. L. i państw do nich należącychnalężących z Posłami JKM [...], s. 23.</ref>. W [[1706]] roku dowodził prawym skrzydłem w przegranej [[bitwa pod Kaliszem (1706)|bitwie pod Kaliszem]], gdzie dostał się do niewoli. W [[1708]] r. przegrał bitwę pod [[Bitwa pod Koniecpolem (1708)|Koniecpolem]]. Po [[Bitwa pod Połtawą|bitwie połtawskiej]] przedarł się ze swym wojskiem na [[Węgry]], gdzie służył w armii [[Franciszek II Rakoczy|Franciszka Rakoczego]]. W roku [[1710]] przedostał się do [[Bendery|Bender]], gdzie został przywódcą emigracji antyrosyjskiej. W roku [[1711]] roku dowodził nieudaną wyprawą stronników [[Stanisław Leszczyński|Stanisława Leszczyńskiego]] do Polski: 12 lutego wraz z Kozakami hetmana [[Filip Orlik|Filipa Orlika]], [[Chanat Krymski|Tatarami]], Turkami ruszył na Ukrainę z Bender. Wróciwszy [[1714]] do kraju, wraz z ówczesnym biskupem warmińskim [[Teodor Andrzej Potocki|Teodorem Potockim]] (późniejszym [[Prymas Polski|prymasem]]) przewodził opozycji przeciw dworowi. W [[1733]] roku podpisał elekcję [[Stanisław Leszczyński|Stanisława Leszczyńskiego]]<ref> Jerzy Dunin-Borkowski i Mieczysław Dunin-Wąsowicz, ''Elektorowie królów Władysława IV., Michała Korybuta, Stanisława Leszczyńskiego i spis stronników Augusta III.'' Lwów 1910, s. 175.</ref>, [[regimentarz]] [[konfederacja dzikowska|konfederacji dzikowskiej]] następnie, pogodziwszy się [[1735]] formalnie z [[August III Sas|Augustem III]], został [[Hetman wielki koronny|hetmanem wielkim koronnym]]. W 1735 roku podpisał uchwałę Rady Generalnej [[konfederacja warszawska (1733)|konfederacji warszawskiej]]<ref>Uchwała Rady Generalnej Konfederacji, 1735, s. 20.</ref>. W [[1743]] roku otrzymał godność wojewody poznańskiego, w 1748 roku [[kasztelanowie krakowscy|krakowskiego]].
 
Potocki prowadził własną politykę zagraniczną, dalece wykraczającą poza przyjęte prawa i zwyczaje. W 1737 i 1738 roku przebywał u niego wysłannik turecki [[Ibrahim Effendi]], o którego misji Potocki w ogóle nie poinformował Augusta III.