Amfetamina: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
DrPZ (dyskusja | edycje)
m Wycofano edycje użytkownika 5.173.8.164 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Paweł Ziemian.
Znacznik: Wycofanie zmian
Linia 93:
W dawkach terapeutycznych amfetamina wywołuje zmiany emocjonalne i poznawcze, jak [[euforia]], zmiany [[libido]], zwiększone [[czuwanie]], polepszone [[funkcje wykonawcze]]. Indukuje efekty tak jak krótszy [[czas reakcji]], brak poczucia zmęczenia, zwiększona siła mięśniowa. Większe dawki amfetaminy mogą uszkadzać [[Procesy poznawcze|funkcje poznawcze]], a nawet [[rabdomioliza|gwałtownie niszczyć mięśnie]]. Poważne ryzyko stanowi zespół [[uzależnienie|uzależnienia]] w wyniku stosowania dużych dawek, natomiast jest on mało prawdopodobny przy stosowaniu dawek medycznych, nawet długoterminowym. Bardzo duże dawki mogą wywoływać [[psychoza amfetaminowa|psychozę]] (m.in. obecność [[urojenia|urojeń]]). Rzadko obserwuje się ją po zażyciu dawki terapeutycznej, nawet po długotrwałym ich przyjmowaniu. Dawki rekreacyjne są ogólnie znacznie większe od przepisywanych w leczeniu i wiążą się ze znacznie większym ryzykiem poważnych [[efekty uboczne|efektów ubocznych]]<ref name="Adderall IR" /><ref name="Malenka_2009" /><ref name="Ergogenics" /><ref name="FDA Abuse & OD" /><ref name="Libido" /><ref name="FDA Effects" /><ref name="Westfall" /><ref name="Cochrane" /><ref name="Stimulant Misuse" /><ref name="NHM-Addiction doses" /><ref name="Addiction risk" /><ref name="EncycOfPsychopharm" />.
 
Amfetamina zalicza się do fenyloetyloamin. Posiada całą klasę pochodnych, [[podstawione amfetaminy|podstawionych amfetamin]]. Termin „amfetaminy” odnosi się także do klasy związków chemicznych, ale w przeciwieństwie do podstawionych amfetamin<ref name="Substituted amphetamines, FMO, and DBH" /> nie ma standardowej definicji w literaturze akademickiej<ref name="Proper definition" />. Jedna z bardziej restrykcyjnych definicji obejmuje tylko racemat i enancjomery amfetaminy lub metamfetaminy<ref name="Proper definition" />. Najogólniejsza definicja obejmuje szeroki zakres związków powiązanych ze sobą farmakologicznie lub strukturalnie<ref name="Proper definition" />. Z powodu niejednoznaczności związanej z użyciem słowa "amfetamina" w liczbie mnogiej w artykule słowo to używane będzie na oznaczenie racematu, L-amfetaminy, D-amfetaminy). Do podstawionych amfetamin zaliczają się [[bupropion]], [[katynon]], [[3,4-Metylenodioksymetamfetamina|MDMA]] (ecstasy) i [[metamfetamina]]. Jako fenyloetyloamina amfetamina związana jest także chemicznie z naturalnie występującymi neuromodulatorami ([[trace amine]]), zwłaszcza [[2-Fenyloetyloamina|2-fenyloetyloaminą]] i [[N-metylofenyloetyloamina|N-metylofenyloetyloaminą]]. Oba te związki syntezowane są w organizmie człowieka. Amfetamina jest pochodną fenyloetyloaminy. Natomiast N-metylofenyloetyloamina jest [[izomeria konstytucyjna|izomerem konstytucyjnym]] różniącym się od niej położeniem amfetamina jest badziewiem [[Grupa alkilowa|grupy metylowej]]<ref name="Trace Amines" /><ref name="EMC">{{cytuj stronę | tytuł = Amphetamine | url = http://www.emcdda.europa.eu/publications/drug-profiles/amphetamine | praca = European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction | data dostępu = 19 October 2013}}</ref><ref name="Amphetamine - a substituted amphetamine" />.
 
== Używanie ==