Kujawiak (taniec): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
https://www.krakowniezalezny.pl/narodowe-tance-polskie-kujawiak/
drobne redakcyjne
Linia 5:
 
== Charakterystyka ==
Jest tańcem spokojnym w metrum 3/4<ref>''Słownik muzyki'', red. W. Marchwica, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006, {{ISBN|83-7435-239-6}}; {{ISBN|978-83-7435-239-0}}.</ref>,, wykonywana w tempie rubato.Według klasyfikacji muzykologicznej kujawiak należy do tańców o mazurowych rytmach<ref>{{Cytuj |autor = Grażyna Dąbrowska |tytuł = Leksykon.Taniec w polskij tradycji. |data = 2012}}</ref>. Do tańców mazutowych zalicza się:kujawiaka,mazurka włąściwego i oberka.Kujawiak jest z nich najwolniejszy.Wykonywano go zwykle z przyśpiewkami. Nazywanym Polega na chodziechodzeniu w rytmie [[ćwierćnuta|ćwierćnut]] na lekko ugiętych nogach. Biorąc pod uwagę klasyfikację form choreograficznych polskiego folkloru, podaną przez C.Sachsa(podzielił on na podstawie rysunkowych form choreograficznych tańca na trzy rodzaje:koło,tańca szeregowe,korowodowe i profesjonalne, oraz wirowe tańce parowe),kujawiak należy do trzeciej grupy tańców. Specyfika ich polegała na wykonywaniu przez poszczególne pary wokół ich własnej osi w miejscu lub też z równoczesnym przesuwaniem się naprzód, często rysunku dużego koła<ref>{{Cytuj |autor = R.Lange |tytuł = Tradycyjny taniec ludowy w polsce i jego przeobrżenia w czasie i przestrzeni. |data = 1978}}</ref>.. Nastrojowa, liryczna melodia nadaje mu zalotny charakter. Kroki taneczne oparte są głównie na łagodnym chodzie i obrotach, jedynie muzyczne akcenty na koniec [[fraza (muzyka)|frazy]] podkreślane są przez mocniejsze przytupywania.Wedłg [[Tradycja|tradycji t]]<nowiki/>aniec jest tańczony przez te same pary. Po obwodzie koła tańczą za sobą para za parą. Tancerka znajduje się po lewej stronie,o krok przed partnerem. Tancerze zwracają sie do siebie przodem, tancerz chwyta partnerkę oburącz ponad talią, tancerka w tym samym czasie w podobnie chwyta pratnera od strony boków. Tancerze od czasu do czasu wznoszą do góry prawą rękę i potrząsają nią wysoko.Co jakiś czas zmieniają ujęcie na otwarte i tańczą w objęciu za plecami(tancerz lewą rękę, tancerka prawą, gdy tancerka znajduje się z lewej strony lub na odwrót).Taniec pozostawia wiele miejsca do imporwizacji inwencji osób tańczących, od których chęci i temperametu będzie zależało urozmaicanie tańca gęstami rak, czy przytupami. t6 kujawski właściewie z trzech składa się tańców, z coraz to szybszym nacechowany obrotem.1.chodzony, czyli polski;2.odsibka,ocibka, czyli kujawiak właściwy środek pod względem ruchu pomiędzy a obertasem trzymającym;3.ksebka,czyli mazur.<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Grażyna Dąbrowska |tytuł = W kręgu polskich tańców ludowych |data = 1979}}</ref> Jeśli te trzy tańce zostaną po sobie wykonene, to można określić je zbiorową nazwą, tańca okrągłego.Kujawia.
 
Taniec pozostawia wiele miejsca do imporwizacji inwencji osób tańczących, od których chęci i temperametu będzie zależało urozmaicanie tańca gęstami rąk, czy przytupami. to kujawia właściewie z trzech składa się tańców, z coraz to szybszym nacechowany obrotem.1.chodzony, czyli polski;2.odsibka,ocibka, czyli kujawiak właściwy środek pod względem ruchu pomiędzy a obertasem trzymającym;3.ksebka,czyli mazur.<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Grażyna Dąbrowska |tytuł = W kręgu polskich tańców ludowych |data = 1979}}</ref> Jeśli te trzy tańce zostaną po sobie wykonene, to można określić je zbiorową nazwą, tańca okrągłego. Charakter tańca ma również uwarunkowaie jaki taniec poprzedał jego wybrzmienie,np.jeśli przed kujawiakiem nie był prezentowany polone(czyli inaczej:chodzony,okrągływolny,niby występ,którego nieraz kwadrans,lub pół godziny ciągną<ref>{{Cytuj |autor = R.Lange |tytuł = Tańce kujawskie |data = 1960}}</ref>),pierwszy z tych tańców rozoczynają, tzw.(śpiącym), czyli codzonym kujawiakiem, który w następstwie staje się obudonym i coraz bardziej ruchliwym tańcem.<ref name=":0" />Kiedy tępo tańca znacząco przyśpiesza, po przetańczeniu w szybkim tępie dłuższej chwili , jeden z tancerzy nierędko taniec przerywa, wołając grajkam który owy taniec urywa,niekiedy tylko by dać tancerzą odocząć, czy zmienic kierunek ruchu, lub dl zmiany nut. Owa zmiana częst zachodzi po przez jednego z tancerzy, który stoi przy skrzypku , nasuwając czapkę lub kapelusz na ucho, klaszcze w dłonie, jednocześnie wyśiewując mu melodię, na którą teraz chciałby zmienić taniec. Grajek od razu lub po chwili zaczyna grać wyśiewywaną mu melodię.NAstępnie tancerz (przewodnik) ponownie dołącza do reszty tancerzy.
 
 
 
Ze wzgledu na występowanie w różnych miescach, ulagał modyfikacji,klarowały się różne formy/rodzje, np. na ziemi łeczyckiej (teren między [[Ner|Nerem]] a góą Bzurą- terezn przejściowy między: Wielkopolską, MAzowszem a Kujawami), nacechowny został mazowieckimi właściwościami(słaba część trójkowego taktu). W tym regionie między 1940 a 1950 występował taniec o nazwie:dyna. Był to rodzaj chodzonego, przybierającego pewne ruchliwsze taneczne figury(prawdopodobie z innych zapożyczonych tańców),który ożywiał się w następstwie jednym lub dwoma e znanych weselszych i skoczniejszych tańców. W tej modyfikacji, mężczyzna zaprasza do tańca dwie pratnerki, które stawały po swoich bokach. Biorąc obie parnerki za ręce obchodził z nimi pomieszczenie, nieśpiesznie, wręcz ospale,by później stoniowo przyśieszać rytm. Druga para tancerzy robiła to tylko obchodziła pomieszczenie zaczynając od przecinej strony .Przy spotkaniu obie trójki zatrzymując się, wyginały i podsuwały ię(balansowały) ku sobie., robiły młynka(obie kobiety, tak z jednej i z drugiej strony , podając sobie wzajem dłonie zakręcały się ze swoim lub z przeciwnej trójki tancerzem w kółko.<ref name=":0" />Taniec ożywwiając się coraz bardziej kończył sie kujawiakiem.
Linia 12 ⟶ 16:
 
== Historia ==
Dawność grupy tańców mazurowych potwierdza fakt, że najpowszechniejszym metrum w polskiej muzyce ludowej jest rytm na 2/4 i 3/8. Różnież pieśni obrzędowe w Polsce są utrzymywane w tym rytmie. <ref>{{Cytuj |autor = H.Dorabialska |tytuł = Polonez przed Chopenem |data = 1938}}</ref>Forma charakterologiczna tańców tej grupy, zwanymi tańcami wirowymi, pojawiłą się wśród ludów słowiańskich późno, a do Polski przenikała prawdopodobnie dopiero pod koniec średniowiecza.W tym czasie (XV wiek), dokonał się zasadniczy przełomw choreotechnice europejskiej. Z dawnych tańców o charakterze kołowym i łańcuchowym wyłoniły się tańce parowe, polegające na podążaniu gromady tanecznej uformowanej parami za parą począskującą.<ref>{{Cytuj |autor = M.Drabecka |tytuł = TaNce historyczne,tom 1 |data = 1971}}</ref> Bezpośrednio związana z tym zjawiskiem była również zmiana obsady instrumentalnej zespołu muzycznego przygrywającego do tańcó i zmiana systemu tonlnego (dur-moll).<ref>{{Cytuj |autor = M.Drabecka |tytuł = Polskie tańce ludowe w dziełach Kolberga |data = 1963}}</ref>Formowania się rytmiki mazurowej z którą bezpośrednio jest związany kujawiak, szacuje się na XV i XVI wiek.Między 1750, a 1830 rokiem, kujawiak wyłąnia się ze wcześniejszych rytmów mazurwych, do których do tego czasu był bezpośrednio przypisywany.Jego nazwa po raz pierwszy pojawiła się w 1827 roku. Ludowe nazwy tego tańca, to ''śpiący'' i ''kolebany''.
 
Najstarsze opracowanie kujawiaka pochodzi z ok. 1830. Znane są opracowania m.in [[Henryk Wieniawski|Henryka Wieniawskiego]]. Muzyka w kujawiaku jest liryczna i nastrojowa, często w tonacji minorowej. .